Με την «άφιξη» ενός ακόμη λαϊκιστή, αυταρχικού ηγέτη στα πρότυπα του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν βρίσκεται αντιμέτωπη η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Ρόμπερτ Φίτσο στη Σλοβακία συγκροτεί κυβέρνηση συνασπισμού με την Άκρα Δεξιά του Σλοβακικού Εθνικού Κόμματος (SNS) και το αριστερό HLAS-SD του Πέτερ Πελεγκρίνι, και οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές «απαντούν» άμεσα με την αποπομπή του από τους κόλπους τους.
Ο διατελέσας τρεις φορές πρωθυπουργός της Σλοβακίας και αρχηγός του κόμματος Smer επιστρέφει στην εξουσία με διακηρύξεις ότι θα τερματίσει τη στρατιωτική υποστήριξη προς την εμπόλεμη Ουκρανία και θα αντιταχθεί στις κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας, οδηγώντας τη χώρα του πιο κοντά στην Ουγγαρία σε μία περαιτέρω περιφερειακή μετατόπιση μακριά από τον πολιτικό φιλελευθερισμό.
Στη συμφωνία στην οποία κατέληξε με SNS και HLAS-SD ώστε να επανακάμψει στην πρωθυπουργία αναφέρεται ότι ο προσανατολισμός της εξωτερικής πολιτικής της Σλοβακίας θα συνεχίσει να βασίζεται στη «συμμετοχή της στην ΕΕ, στο ΝΑΤΟ και σε άλλους σημαντικούς διεθνείς οργανισμούς», ενώ «θα σέβεται πλήρως την κυριαρχία και τα εθνικά συμφέροντα».
Στη νέα κυβέρνηση που επίκειται να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, ο πρωθυπουργός και έξι υπουργοί θα προέλθουν από το λαϊκιστικό Smer, που αυτοπροσδιορίζεται στο φάσμα της σοσιαλδημοκρατίας, ο πρόεδρος της Βουλής και επτά υπουργοί από το HLAS-SD, ενώ η Άκρα Δεξιά θα έχει τρεις υπουργούς. Ο Ρόμπερτ Φίτσο δηλώνει ότι ελπίζει να εκπροσωπήσει τη Σλοβακία στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στα τέλη Οκτωβρίου.
Η εκλογή του κινδυνεύει να προκαλέσει ρωγμές στην ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ουκρανία, καθώς υποστηρίζει μεν την ανθρωπιστική βοήθεια και την ανοικοδόμηση της χώρας, αλλά όχι περαιτέρω στρατιωτικές προμήθειες, και θέλει η ΕΕ να επιβάλει ειρηνευτικές συνομιλίες -γραμμή παρόμοια με εκείνη του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, που έχει απορριφθεί από το Κίεβο και τους δυτικούς συμμάχους του.
Διπλωμάτες και αναλυτές εκτιμούν ότι ο πραγματισμός που έχει επιδείξει ο Ρόμπερτ Φίτσο στο παρελθόν ως επικεφαλής κυβερνήσεων μεταξύ 2006 και 2010 και ξανά από το 2012 έως το 2018, καθώς και η συμμετοχή του πιο μετριοπαθούς HLAS στην κυβέρνηση, θα μπορούσαν να μαλακώσουν τη γραμμή του. Το SNS, ωστόσο, μοιράζεται τη σφοδρή αντιμεταναστευτική ρητορική του, τη λαϊκιστική προσέγγιση και τις φιλορωσικές τάσεις του. Ο αρχηγός του, Αντρέι Ντάνκο, είχε δηλώσει τον Ιούλιο ότι τα κατεχόμενα από τη Ρωσία εδάφη δεν είναι «ιστορικά ουκρανικά».
Οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές κινήθηκαν άμεσα και απέπεμψαν από τους κόλπους της τόσο το κόμμα του Φίτσο, όσο και τον μικρό κυβερνητικό εταίρο του HLAS του Πέτερ Πελεγκρίνι, το οποίο ήταν συνδεδεμένο και όχι πλήρες μέλος.
«Το βήμα αυτό έγινε μετά τη σαφή απόκλιση από τις αξίες της οικογένειας PES που επέδειξε ο ηγέτης του Smer-SD, Ρόμπερτ Φίτσο. Και επιπλέον, ως αποτέλεσμα των ανησυχιών που εκφράστηκαν μετά την ανακοίνωση ενός κυβερνητικού συνασπισμού μεταξύ του Smer-SD, του Hlas-SD και ενός ριζοσπαστικού δεξιού κόμματος» αναφέρεται στην ανακοίνωση που εξέδωσαν οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές.
Ο Στέφαν Λεβέν, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος και πρώην πρωθυπουργός της Σουηδίας, είχε προειδοποιήσει προ της κάλπης στη Σλοβακία με αποπομπή του Smer λόγω της λαϊκιστικής γραμμής του Ρόμπερτ Φίτσο. Η συμμετοχή του Smer έίχε ήδη ανασταλεί το 2006, αφότου σχημάτισε κυβέρνηση με την ακροδεξιά.
Η ανάληψη της εξουσίας της Σλοβακίας από τον Ρόμπερτ Φίτσο σε συνασπισμό με την ακροδεξιά μετατρέπει ένα από τους πιο σταθερούς υποστηρικτές της Ουκρανίας σε έναν επιτήδειο ουδέτερο θεατή, αν όχι σύμμαχο της Μόσχας. Η κυβέρνηση στην Μπρατισλάβα ήταν η πρώτη που έστειλε πυραύλους αεράμυνας και μαχητικά αεροσκάφη στο Κίεβο, όμως πλέον δείχνει να καθίσταται νέος «Δούρειος Ίππος» της Ρωσίας στην Ευρώπη.
