Το δείπνο με το οποίο θα κλείσει η σημερινή, πρώτη ημέρα της έκτακτης συνόδου κορυφής των «27» θα είναι αφιερωμένο αποκλειστικά στις εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο και τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία. Αυτό, τουλάχιστον, προβλέπει το επίσημο πρόγραμμα, υπογραμμίζοντας έτσι τη σοβαρότητα που αποδίδουν οι Βρυξέλλες και η γερμανική προεδρία σε αυτό το μέτωπο – κάνοντας, μάλιστα, λόγο για «στρατηγικό διάλογο» αναφορικά με την Τουρκία.
«Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε το περιθώριο για ένα δημιουργικό διάλογο με την Τουρκία, προκειμένου να πετύχουμε σταθερότητα και ασφάλεια σε ολόκληρη την περιοχή και να διασφαλίσουμε τον πλήρη σεβασμό της ανεξαρτησίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών-μελών. Αυτό θα καταστεί δυνατό μόνο εφόσον η Τουρκία εμπλακεί δημιουργικά. Όλες οι επιλογές παραμένουν στο τραπέζι, προκειμένου να προασπίσουμε τα νόμιμα συμφέροντα της ΕΕ και των κρατών-μελών», αναφέρει χαρακτηριστικά στην προσκλητήρια επιστολή που έστειλε προς τους ηγέτες των «27» ο πρόεδρος του Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ – ο οποίος το προηγούμενο διάστημα επισκέφθηκε Αθήνα και Λευκωσία, ενώ είχε συχνή επικοινωνία και με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Πόλεμος και ειρήνη
Υπενθυμίζεται πως η πραγματοποίηση της σημερινής και αυριανής συνόδου αποφασίστηκε τον Αύγουστο, στο φόντο των ιδιαιτέρως επικίνδυνων εξελίξεων στην περιοχή. Εξελίξεων οι οποίες ανάγκασαν την Ανγκελα Μέρκελ, η οποία βρέθηκε χθες (όπως και πριν από κάθε σύνοδο της ΕΕ) ενώπιον του κοινοβουλίου της, να παραδεχθεί τα εξής: «Δεν μπορούμε να διανοηθούμε πόσο μικρή είναι η απόσταση σε ορισμένες περιπτώσεις μεταξύ στρατιωτικής σύρραξης και ειρηνικής διευθέτησης».
Με τα παραπάνω λόγια, η καγκελάριος της Γερμανίας επιβεβαίωσε πρακτικά αυτό που είχε υπονοήσει η ίδια και είχαν γράψει και τα ΜΜΕ της χώρας της: Πόσο κοντά ήταν η σύρραξη κατά την κορύφωση της κρίσης, που προκλήθηκε από την παρουσία του τουρκικού ερευνητικού Ορούτς Ρέις στις «κόκκινες ζώνες» – προειδοποιώντας, ταυτόχρονα, για το τι μπορεί να συμβεί σε παρόμοια περίπτωση μελλοντικά και ανά πάσα στιγμή.
Πάντως, όσον αφορά στην Τουρκία, η Μέρκελ φάνηκε καθαρά ότι τάσσεται εναντίον των κυρώσεων. Πρέπει «να προσδιορίζουμε κάθε φορά εκ νέου τη σχέση μας με την Τουρκία, αλλά και να εμμένουμε στη συνεργασία μαζί της σε σημαντικά θέματα», είπε. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι και οι πιο σκληροί από τους «27», όπως είναι η Αυστρία, δεν αναμένουν από τα συμπεράσματα της σημερινής συνόδου να περιλαμβάνουν κυρώσεις, έστω κι αν επιμένουν ότι το... όπλο πρέπει να είναι πάνω στο τραπέζι.
«Οι κυρώσεις της ΕΕ εναντίον της Τουρκίας πρέπει να προετοιμαστούν αμέσως, είναι η λογική συνέπεια και πρέπει να είναι σε θέση να τεθούν σε ισχύ χωρίς καθυστέρηση, εάν οι διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα είναι για άλλη μια φορά ένας απλός ελιγμός από την τουρκική ηγεσία και εάν ο Ερντογάν συνεχίσει να παραβιάζει το διεθνές δίκαιο σε βάρος των κρατών-μελών της ΕΕ, της Ελλάδας και της Κύπρου», διεμήνυσε ο Λούκας Μαντλ, ευρωβουλευτής του κυβερνώντος κόμματος του καγκελαρίου Σεμπάστιαν Κουρτς.
Τελεσίγραφο αντί κυρώσεων;
Πρακτικά, λοιπόν, λόγω και της σχετικής ηρεμίας που επικρατεί στο Αιγαίο το τελευταίο διάστημα, καθώς η Άγκυρα έχει επιλέξει να κατεβάσει τους τόνους, καθώς και τις «τεχνικές συνομιλίες» στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και την προαναγγελία της επανάληψης των διευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, θα αποτελέσει έκπληξη ενδεχόμενη απόφαση που θα προβλέπει την άμεση επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Ωστόσο, πολλά θα κριθούν από τον τόνο του ανακοινωθέντος και τους όρους που θα τεθούν προς την άλλη πλευρά, προκειμένου η ΕΕ να μην αναγκαστεί να κάνει το επόμενο βήμα.
Πάντως, τα ελληνοτουρκικά δεν θα είναι το μοναδικό θέμα στην ατζέντα των «27». Εκτός από τις εξελίξεις στη Λευκορωσία, αλλά τις σχέσεις με την Κίνα και τη Ρωσία (στο φόντο της δηλητηρίασης του αντικαθεστωτικού Αλεξέι Ναβάλνι), αντικειμενικά στο τραπέζι θα βρεθούν και οι επικίνδυνες εξελίξεις στον Καύκασο, με την απειλή πολέμου ανάμεσα σε Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν.
Πρόκειται, όπως είναι γνωστό, για ένα μέτωπο στο οποίο είναι επίσης εμφανής ο «δάκτυλος» της Τουρκίας – η οποία, αργά αλλά σταθερά, μοιάζει να... περικυκλώνει την ΕΕ!