Η επίτευξη συμφωνίας για την παροχή επιπλέον βοήθειας 50 δισ. ευρώ από την Ευρώπη στην Ουκρανία, έρχεται σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή του πολέμου.
Το Κίεβο αντιμετωπίζει σημαντικές οικονομικές προκλήσεις, λόγω του πολέμου, έχοντας να αντιμετωπίζει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Ρωσίας από τη μία και την ανάγκη διασφάλισης στοιχειώδους λειτουργίας των βασικών δομών της από την άλλη, όπως σχολείων, νοσοκομείων κλπ.
Αν αναλογιστεί κανείς, ότι τα τελευταία δύο χρόνια η Ευρώπη έχει ήδη διαθέσει περίπου 80 δισ. ευρώ σε οικονομική βοήθεια και άλλα 75 δισ. ευρώ οι ΗΠΑ, σημαντικές ανησυχίες εγείρονται κατά πόσο η διάθεση των 50 δισ. ευρώ είναι αρκετή για το Κίεβο, λαμβάνοντας υπόψη ότι η βοήθεια αυτή καλύπτει χρονικό διάστημα μέχρι και το 2027.
Η ανησυχία αυτή εντείνεται, λόγω της διαφαινόμενης επιστροφής του Ντόναλτν Τραμπ στην Προεδρία των ΗΠΑ από τη μία και των διαρκών προσχωμάτων της Ουγγαρίας από την άλλη. Σε κάθε περίπτωση, η διάθεση του επιπλέον αυτού κονδυλίου θα διατηρήσει ζωντανή την Ουκρανική αντίσταση.
Στο πολυετές πλαίσιο, που συμφωνήθηκε, εντάχθηκαν και πρόσθετοι χρηματικοί πόροι σχεδόν €15 δισ., 2 εκατ. των οποίων για τη μετανάστευση και την προστασία των συνόρων, 1,5 δισ. ευρώ για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, 2 δισ. ευρώ για το μέσο ευελιξίας και 1,5 δισ. ευρώ για έκτακτες ανάγκες (π.χ. φυσικές καταστροφές).
Η Ελλάδα πίεζε προς αυτή την κατεύθυνση, να αυξηθούν δηλαδή οι δαπάνες αυτές στον κοινοτικό προϋπολογισμό, λαμβάνοντας υπόψη τον κίνδυνο έντασης προσφυγικών ροών, λόγω και της αναστάτωσης στη Μέση Ανατολή, την ανάγκη να επουλώσει τις πληγές της των πρόσφατων φυσικών καταστροφών, αλλά και να διατηρηθεί η ευρωπαϊκή ευελιξία στις οικονομικές προκλήσεις της επόμενης τριετίας.
Η ανάγκη ομοφωνίας των 27 κρατών μελών και το ουγγρικό βέτο του Δεκεμβρίου, μας υπενθύμισε τις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στη λήψη των αποφάσεων, ειδικά σε κρίσιμα ζητήματα. Η Ένωση, κατά κανόνα, κινείται αργά και συχνά αναποτελεσματικά, συρόμενη από τις εξελίξεις.
Ο οικονομικός γίγαντας άνω των 19 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ονομαστικού ΑΕΠ, δηλαδή του ενός έκτου της παγκόσμιας οικονομίας, αδυνατεί να κινηθεί με ταχύτητα και δυναμισμό, επαφιόμενος διαρκώς στις ΗΠΑ να «βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά».
* Ο Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος είναι διεθνολόγος και ερευνητής στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Σπουδών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ)
