Μετά από πολύωρη συνεδρίαση, τουλάχιστον πέντε ωρών, οι 27 ηγέτες των κρατών μελών στη Σύνοδο Κορυφής κατέληξαν σε συμφωνία για τα συμπεράσματα της Μέσης Ανατολής και συμφώνησαν να ζητήσουν τη δημιουργία «ανθρωπιστικών διαδρόμων και παύσεων» για τη μεταφορά της επείγουσας αναγκαίας βοήθειας στη Γάζα.
Unity is our strength.
— Charles Michel (@CharlesMichel) October 26, 2023
Agreement on the #EUCO conclusions on situation in the Middle East. pic.twitter.com/2K5EdzKLkQ
Πριν από τη συνάντηση, οι διπλωμάτες συζήτησαν εναλλακτικές διατυπώσεις, όπως ένα «ανθρωπιστικό παράθυρο» και μια «ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός». Αλλά ο όρος «κατάπαυση του πυρός» θεωρήθηκε πολύ δραστικός από ορισμένες χώρες, όπως η Γερμανία και η Αυστρία.
Το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, που έχει αλλάξει τουλάχιστον τέσσερις φορές, αναφέρει «ανθρωπιστικούς διαδρόμους και παύσεις», καθώς αποτελούσε ζητούμενο εάν θα γίνεται η χρήση της λέξης «παύσεις» ή «παύση»
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση εκφράζει τη βαθύτατη ανησυχία της για την επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα και καλεί για συνεχή, ταχεία, ασφαλή και απρόσκοπτη ανθρωπιστική πρόσβαση και βοήθεια για να φτάσει σε όσους έχουν ανάγκη μέσω όλων των απαραίτητων μέτρων, συμπεριλαμβανομένων ανθρωπιστικών διαδρόμων και παύσεων για ανθρωπιστικές ανάγκες», αναφέρεται στο σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, που εγκρίθηκε από τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Επίσης, αναφέρει ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεργαστεί στενά με τους εταίρους στην περιοχή για την προστασία των αμάχων, την παροχή βοήθειας και τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε τροφή, νερό, ιατρική περίθαλψη, καύσιμα και καταφύγιο, διασφαλίζοντας ότι στη βοήθεια αυτή δεν γίνεται κατάχρηση από τρομοκρατικές οργανώσεις.».
Τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής
«Επιβεβαιώνοντας τη δήλωση των μελών του της 15ης Οκτωβρίου 2023, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο τη Χαμάς για τις βάναυσες και αδιάκριτες τρομοκρατικές της επιθέσεις σε ολόκληρο το Ισραήλ. Η χρήση αμάχων ως ανθρώπινων ασπίδων από τη Χαμάς είναι μια ιδιαίτερα άθλια θηριωδία» επισημαίνουν.
Υπογραμμίζουν ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει έντονα το δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο. Επαναλαμβάνει την έκκλησή της προς τη Χαμάς να απελευθερώσει αμέσως όλους τους ομήρους χωρίς καμία προϋπόθεση.
Οι 27 επαναλαμβάνουν τη σημασία της διασφάλισης της προστασίας όλων των αμάχων ανά πάσα στιγμή σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και εκφράζει τη λύπη του για όλες τις απώλειες αμάχων.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέτασε την κατάσταση και τη συνέχεια που δόθηκε στα διάφορα σκέλη δράσης, συμπεριλαμβανομένων των συντονισμένων προσπαθειών για την παροχή βοήθειας στους πολίτες της ΕΕ.
Οι αρχηγοί των κρατών- μελών επαναλαμβάνουν τη βαθύτατη ανησυχία τους για την επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα και καλούν για συνεχή, ταχεία, ασφαλή και απρόσκοπτη ανθρωπιστική πρόσβαση και βοήθεια για να φτάσει σε όσους έχουν ανάγκη μέσω όλων των απαραίτητων μέτρων, συμπεριλαμβανομένων ανθρωπιστικών διαδρόμων και παύσεων για ανθρωπιστικές ανάγκες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεργαστεί στενά με τους εταίρους στην περιοχή για την προστασία των αμάχων, την παροχή βοήθειας και τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε τροφή, νερό, ιατρική περίθαλψη, καύσιμα και καταφύγιο, διασφαλίζοντας ότι η βοήθεια αυτή δεν γίνεται κατάχρηση από τρομοκρατικές οργανώσεις.
Επίσης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει την ανάγκη να αποφευχθεί η περιφερειακή κλιμάκωση και να υπάρξει συνεργασία με τους εταίρους από την άποψη αυτή, συμπεριλαμβανομένης της Παλαιστινιακής Αρχής.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συμβάλει στην αναβίωση μιας πολιτικής διαδικασίας στη βάση της λύσης των δύο κρατών, μεταξύ άλλων μέσω της προσπάθειας για την Ημέρα της Ειρήνης, και χαιρετίζει τις διπλωματικές πρωτοβουλίες για την ειρήνη και την ασφάλεια και υποστηρίζει τη διεξαγωγή μιας διεθνούς ειρηνευτικής διάσκεψης σύντομα.
Τέλος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει την ανάγκη καταπολέμησης της διάδοσης παραπληροφόρησης και παράνομου περιεχομένου και υπογραμμίζει τη νομική ευθύνη των πλατφορμών σε αυτό το πλαίσιο».
Unity, agreement at #EUCO on Middle East conclusions. pic.twitter.com/sC8zUuiZlI
— Ecaterina Casinge (@ecasinge) October 26, 2023
Τα δύο «στρατόπεδα» στην κρίση της Μ. Ανατολής
Υπενθυμίζεται ότι νωρίτερα τα διεθνή ΜΜΕ, μετέδιδαν ότι υπάρχει διχασμός μεταξύ των «27» υπάρχουν κράτη - μέλη, όπως η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο, τα οποία υποστηρίζουν παραδοσιακά τα δικαιώματα των Παλαιστινίων, με το CNN να αναφέρει ότι ηγέτες των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης «δεν ήταν όλοι στην ίδια σελίδα».
Χώρες όπως η Γαλλία και η Πολωνία τείνουν να βλέπουν τις εξωτερικές υποθέσεις από την οπτική γωνία της ασφάλειας, υιοθετώντας μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση και περιορίζονται σε αυτό, επισημαίνει το αμερικανικό μέσο.
Από την άλλη, όμως, υπάρχουν χώρες όπως η Αυστρία και η Γερμανία, για τις οποίες οτιδήποτε έχει να κάνει με το Ισραήλ αποτελεί ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα, καθώς βαραίνει μέχρι και σήμερα ο ρόλος τους στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και στο Ολοκαύτωμα.
Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσες την Τετάρτη ζήτησε «διακοπή και ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός» στον πόλεμο, ο Αυστριακός καγκελάριος Καρλ Νεχάμερ, ο οποίος επισκέφθηκε το Ισραήλ την Τετάρτη, είπε στα αυστριακά μέσα ενημέρωσης ότι τέτοιες απαιτήσεις «θα ωφελήσουν μόνο τη Χαμάς, που θέλει να ανασυνταχθεί.»
Ωστόσο, πέρα από το άμεσο ζήτημα του εξελισσόμενου πολέμου, η Ευρώπη έχει τις δικές της ανησυχίες για τις επιπτώσεις αυτής της κρίσης.
«Μπορεί να υπάρξει εκτοπισμός παρόμοιος με αυτόν της Συρίας και του Ιράκ», δήλωσε στο CNN ανώτερος διπλωμάτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Αυτό έχει οδηγήσει σε τεράστιες διαιρέσεις στην ευρωπαϊκή κοινωνία - αύξηση του αντισημιτισμού και της ισλαμοφοβίας. Ιδανικά, θέλουμε να τελειώσει ο πόλεμος πριν επεκταθεί στα δικά μας σύνορα», λέει ο ίδιος.
Σύμφωνα με τον Guardian, που επικαλείται ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, αναφέρει ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των 27 κρατών - μελών της Ένωσης θα επιχειρούσαν σήμερα να πραγματοποιήσουν μια επίδειξη ενότητας, αφού φάνηκε ότι κατέληξαν στη διατύπωση ενός τελικού ανακοινωθέντος για τη Μέση Ανατολή, τερματίζοντας τρεις ημέρες διενέξεων και «παζαριών».
Σολτς: Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα στείλουν σήμα υποστήριξης στο Ισραήλ
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα χρησιμοποιήσουν τη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες για να στείλουν ένα σαφές σήμα υποστήριξης στο Ισραήλ και στις προσπάθειές του για αυτοάμυνα, δήλωσε νωρίτερα ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, προσερχόμενος στη συνάντηση με τους ομολόγους του των κυβερνήσεων των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες.
"Είναι επίσης σημαντικό να επιτρέψουμε στην ανθρωπιστική βοήθεια να εισέλθει (στη Γάζα)", είπε ο Σολτς στους δημοσιογράφους πριν από τη σύνοδο κορυφής, προσθέτοντας πως ο άμαχος πληθυσμός της Γάζας "είναι επίσης θύμα της Χαμάς".
Από την πλευρά του, ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε δήλωσε πως μια ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση για την εξάλειψη της Χαμάς είναι απαραίτητη, αλλά θα πρέπει να γίνει εντός των ορίων του διεθνούς δικαίου για τον πόλεμο και με το ελάχιστο επίπεδο βλάβης στον άμαχο πληθυσμό στη Γάζα.