Η τοποθέτηση του Υπουργού Υγείας των ΗΠΑ Χάβιε Μπεσέρα υπέρ μιας νέας έρευνας για την προέλευση του κορονοϊού, λίγες μέρες μετά από τη δήλωση-«βόμβα» του κορυφαίου Αμερικανού ειδικού Άντονι Φάουτσι, μαζί με τις επανειλημμένες σχετικές εκκλήσεις επιστημόνων, ενισχύουν τα ερωτήματα για το κατά πόσο ο ιός προήλθε από εργαστηριακό ατύχημα.
«Η Φάση 2 της μελέτης για την προέλευση της COVID-19 θα πρέπει να ξεκινήσει με όρους αναφοράς που θα είναι διαφανείς, θα στηρίζονται στην επιστήμη και παρέχοντας στους διεθνείς ειδικούς την ανεξαρτησία να έχουν πλήρη πρόσβαση στην πηγή του ιού τις πρώτες ημέρες του ξεσπάσματος», δήλωσε ο υπουργός Υγείας των ΗΠΑ Χαβιέρ Μπεσέρα σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα που προβλήθηκε στην ετήσια υπουργική σύνοδο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Είχε μεσολαβήσει δημοσίευμα της WSJ που επικαλούμενη έκθεση των υπηρεσιών Πληροφοριών των ΗΠΑ, ανέφερε ότι τρεις ερευνητές του Ινστιτούτου Ιολογίας της Ουχάν (WIV) στην Κίνα ζήτησαν ιατρική βοήθεια σε νοσοκομείο τον Νοέμβριο του 2019. Είχαν, σύμφωνα με το δημοσίευμα, συμπτώματα που έμοιαζαν με αυτά που προκαλεί ο νέος κορονοϊός, μήνες προτού οι κινεζικές αρχές αποκαλύψουν το ξέσπασμα της επιδημίας covid-19.
Η προέλευση του νέου κορονοϊού αμφισβητείται όλο και πιο έντονα το τελευταίο διάστημα με πιο χαρακτηριστική τη δήλωση του κορυφαίου Αμερικανού επιδημιολόγου Άντονι Φάουτσι, ο οποίος εξέφρασε αμφιβολίες ζητώντας μία «ανοιχτή έρευνα» κατά την πρόσφατη συνέντευξη του στο PolitFact.
Υπενθυμίζεται ότι στην πρώτη έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Μάρτιο από την ομάδα εμπειρογνωμόνων του ΠΟΥ σε συνεργασία με Κινέζους επιστήμονες αναφέρεται ότι ο νέος κορονοϊός μεταδόθηκε στον άνθρωπο μάλλον από νυχτερίδες μέσω ενός άλλου ζώου και ότι «η εισαγωγή (του) μέσω ενός περιστατικού στο εργαστήριο θεωρείται εξαιρετικά απίθανη περίπτωση».
Σύμφωνα ωστόσο με πολλά δημοσιεύματά η έρευνα αντιμετώπισε εμπόδια από την πλευρά της Κίνας. Η Wall Street Journal, η οποία επικαλέστηκε ερευνητές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που βρέθηκαν στην Ουχάν, ανέφερε ότι οι Κινέζοι αξιωματούχοι αρνήθηκαν να δώσουν ανεπεξέργαστα, εξατομικευμένα στοιχεία που θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν να καθορίσουν πώς και πότε άρχισε να εξαπλώνεται ο κορονοϊός.
Εν τούτοις, οι Κινέζοι αξιωματούχοι παρείχαν τις δικές τους εκτενείς περιλήψεις και ανάλυση των δεδομένων για τις περιπτώσεις που ζήτησαν τα μέλη της ομάδας του ΠΟΥ. Σύμφωνα με την WSJ, οι κινεζικές αρχές απέρριψαν τα αιτήματα για παροχή στοιχείων σε 174 περιπτώσεις Covid-19 που είχαν εντοπιστεί στην αρχική φάση της επιδημίας στην κινεζική πόλη Ουχάν τον Δεκέμβριο του 2019.
Δεν είναι όμως μόνο ο Φάουτσι αλλά και πολλοί άλλοι επιστήμονες όπως ο πρώην διευθυντής των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ Ρόμπερτ Ρεντφιλντ. Μιλώντας στο CNN προ μηνός, ο Ρεντφιλντ υποστήριξε ότι «ο ιός που ευθύνεται για τον θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως μέσα σε ένα χρόνο, δεν εξελίχθηκε φυσικά.
«Απαιτείται ακόμη περισσότερη έρευνα για τον προσδιορισμό της προέλευσης της πανδημίας. Η θεωρία της διαρροής παραμένει στο τραπέζι» έγραψαν 18 αξιόπιστοι επιστήμονες στο περιοδικό Science.
Ανάμεσα στους συντάκτες της επιστολής ήταν ο Ράλφ Μπάρικ, μικροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας που συνεργάστηκε με το Ινστιτούτο Ιολογίας της Ουχάν σε μελέτη για τη δημιουργία ενός τεχνητού κοροναϊού που μολύνει ανθρώπινα κύτταρα στο εργαστήριο.
Στο ίδιο μήκος κύματος, μια επιστολή 26 διακεκριμένων επιστημόνων τον Μάρτιο ζητούσε νέα έρευνα στη βάση του γεγονότος ότι η ομάδα του ΠΟΥ που βρέθηκε στην Ουχάν δεν είχε επαρκή πρόσβαση για να διερευνήσει πιθανές πηγές του ιού, συμπεριλαμβανομένης μιας πιθανής διαρροής από εργαστήριο.
Από την πλευρά του, το συντακτικό συμβούλιο της Washington Post κατέληξε στο συμπέρασμα: «Εάν η θεωρία της διαρροής από εργαστήριο δεν ισχύει, η Κίνα θα μπορούσε εύκολα να διευκρινίσει την κατάσταση με το να είναι πιο ανοιχτή και διαφανής. Αντ 'αυτού, λειτουργεί σαν να υπάρχει κάτι που κρύβει».
Υπενθυμίζεται ότι νωρίτερα τον Απρίλιο του 2020, ένα αποκλειστικό δημοσίευμα της εφημερίδας Washington Post είχε αναφερθεί στις προειδοποιήσεις των αξιωματούχων της αμερικανικής πρεσβείας στην Κίνα για τις ελλείψεις ασφαλείας που προέκυπταν από το ερευνητικό εργαστήριο της Ουχαν, το οποίο είχαν επισκεφθεί στα μέσα του 2018.
Ως εκ τούτου, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν στείλει δυο ειδοποιήσεις προς το Υπουργείο Εξωτερικών τον Μάρτιο εκείνου του έτους, στις οποίες έκαναν λόγο για «θέματα ασφάλειας και διαχείρισης» στο εργαστήριο. Η πρώτη ειδοποίηση την οποία έχει στην διάθεση της η εφημερίδα αναφερόταν συγκεκριμένα στις έρευνες του εργαστηρίου στις νυχτερίδες και στο ενδεχόμενο μιας πανδημίας τύπου SARS.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν αρκετοί επιστήμονες οι οποίοι ζητούν μεν τη διεξαγωγή έρευνας, θεωρούν όμως ότι είναι πια πολύ αργά ώστε να αποκαλυφθεί οτιδήποτε δεδομένου ότι οι κινεζικές αρχές μπορεί να έχουν εξαφανίσει τα όποια στοιχεία. Στο ίδιο μήκος κύματος, αξιωματούχοι των ΗΠΑ εκτιμούν ότι ακόμα και αν αποδειχθεί η θεωρία του εργαστηρίου δεν υπάρχει τρόπος «διεθνούς καταδίκης της Κίνας».