Δεν χωράει αμφιβολία πως εάν στις αμερικανικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου ψήφιζαν οι Ευρωπαίοι, τότε θα ξέραμε από σήμερα τον νικητή τους: Ο Τζο Μπάιντεν θα μπορούσε να θεωρηθεί από τώρα ο νέος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, με την εμπιστοσύνη και την ψήφο της συντριπτικής πλειοψηφίας. Το απέδειξε, άλλωστε, πέρα από κάθε αμφιβολία, η τελευταία δημοσκόπηση του ινστιτούτου YouGov σε επτά ευρωπαϊκές χώρες – Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Σουηδία και Δανία – η οποία έδειξε ότι το 58% προτιμά την εκλογή Μπάιντεν έναντι μόλις του 20% που δηλώνει ότι τάσσεται υπέρ του Ντόναλντ Τραμπ.
Ευτυχώς ή δυστυχώς, όμως, αυτό δεν συμβαίνει ούτε πρόκειται να συμβεί. Οπότε, οι Ευρωπαίοι είναι υποχρεωμένοι να καταστρώνουν τα σχέδιά τους για τις μελλοντικές σχέσεις με τις ΗΠΑ τόσο σε περίπτωση επανεκλογής Τραμπ όσο και σε εκείνη της (πιθανότερης, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις), επικράτησης του υποψηφίου των Δημοκρατικών;
Οι περισσότεροι δείχνουν να πιστεύουν ότι η διαφορά ανάμεσα στα δύο παραπάνω σενάρια είναι περίπου όσο της... ημέρας με τη νύχτα, θεωρώντας ότι ο Μπάιντεν είναι φίλος της Ευρώπης και θα αποκαταστήσει το κλίμα εμπιστοσύνης που επικρατούσε επί προεδρίας του Μπαράκ Ομπάμα (όταν και ο ίδιος ήταν αντιπρόεδρος). Οι πιο «ψαγμένοι», ωστόσο, έχουν τις ενστάσεις τους και ζητούν από όλους να το ξανασκεφτούν.
Το ρήγμα θα μεγαλώνει διαρκώς
Μια καλή αφορμή δε για να το κάνουν είναι ένα άρθρο του Αντρέας Κλουτ (πρώην στελέχους δύο εκ των πιο γνωστών ΜΜΕ στην Ευρώπη και διεθνώς, της γερμανικής Handelsblatt και του βρετανικού The Economist), το οποίο δημοσιεύτηκε χθες στην ιστοσελίδα του Bloomberg. Και μόνο ο τίτλος του, άλλωστε, αρκεί για να προϊδεάσει αναφορικά με το περιεχόμενο : «Με Τραμπ ή με Μπάιντεν, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη θα χωριστούν».
«Εάν κερδίσει ο Τραμπ, τότε το ρήγμα ανάμεσα στις δύο πλευρές του Ατλαντικού θα μεγαλώσει προκαλώντας ένα ακόμη μεγάλο κρότο. Στην περίπτωση της επικράτησης του Τζο Μπάιντεν, ο ήχος που θα κυριαρχήσει θα είναι από τις σαμπάνιες που θα ανοίγουν. Προτού περάσει πολύς καιρός, όμως, οι Ευρωπαίοι θα αναγκαστούν να παραδεχτούν ότι η σταδιακή αποξένωση θα συνεχιστεί, ανεξαρτήτως του προσώπου που θα βρίσκεται στον Λευκό Οίκο», σημειώνει χαρακτηριστικά ο Κλουτ στην ανάλυσή του.
Πράγματι, εάν προσπαθήσει κανείς να διερευνήσει τι υπάρχει πέρα από τις χτυπητές διαφορές στο στιλ και την προσωπικότητα των δύο μονομάχων, θα διαπιστώσει ότι σε πολλά ζητήματα που καίνε άμεσα την Ευρώπη, οι διαφορές των θέσεών τους δεν είναι τόσο μεγάλες όσο θα φανταζόταν. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι ο Δημοκρατικός υποψήφιος έχει ταχθεί υπέρ δύο συμφωνιών τις οποίες στηρίζει η ΕΕ αλλά έχει καταγγείλει ο Τραμπ – της μίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και της άλλης για την κλιματική αλλαγή που υπογράφηκε στο Παρίσι.
Ας πάρουμε, για παράδειγμα, τις σχέσεις με την Κίνα και τη Ρωσία. Όσον αφορά στην πρώτη, ο Μπάιντεν είναι βέβαιο ότι θα ασκούσε εξίσου μεγάλη πίεση με τον νυν πρόεδρο προς την Ευρώπη για να ταχθεί με το μέρος των ΗΠΑ και κατά της Κίνας, την οποία επίσης θεωρεί «στρατηγικό ανταγωνιστή». Όσο για τη Ρωσία, το παράδειγμα του αγωγού Nord Stream 2 είναι αποκαλυπτικό – εάν ο Τραμπ και οι συνεργάτες του έχουν θεωρηθεί ενοχλητικοί και προσβλητικοί προς τους Γερμανούς, απαιτώντας την ακύρωση του έργου, μια κυβέρνηση Μπάιντεν δεν αποκλείεται να τραβούσε ακόμη περισσότερο το σκοινί.
Υπάρχει, επίσης, το ΝΑΤΟ και η στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ σε διάφορα θερμά μέτωπα του πλανήτη. Και εδώ, Τραμπ και Μπάιντεν υποστηρίζουν συναφείς θέσεις: Ζητούν από τους Ευρωπαίους να πληρώσουν περισσότερα για τη Συμμαχία, ενώ έχουν ταχθεί υπέρ της δραστικής μείωσης του αριθμού των αμερικανικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, αλλά και την ίδια την Ευρώπη.
Άλλο φιλία, άλλο φιλοδοξίες
Παρ' όλα αυτά, δεν μπορεί να θεωρηθεί εκ των προτέρων δεδομένο ότι με Μπάιντεν πρόεδρο το ρήγμα θα μεγαλώσει, σε βαθμό που να γίνει αγεφύρωτο. Αυτό μπορεί ακόμη να αποτραπεί – υπό μία, όμως, προϋπόθεση: Να εγκαταλείψουν οι Ευρωπαίοι τα μεγαλεπήβολα σχέδια αυτονόμησης από τις ΗΠΑ και να επανέλθουν στην κατάσταση που ήταν όταν αντιπροσώπευαν ένα πολύτιμο μεν, αλλά πειθήνιο σύμμαχο των ΗΠΑ. Σε όλα.
Λέτε να δεχτούν κάτι τέτοιο Μέρκελ και Μακρόν, Βερολίνο και Παρίσι ; Πολύ δύσκολα – εκτός και εάν πιστεύει κανείς ότι ο στόχος της ισχυροποίησης της Ευρώπης και της απεξάρτησής της ήταν αποκλειστικά αποτέλεσμα της παρουσίας Τραμπ στον Λευκό Οίκο...
AP Photo/Andrew Harnik
