Για τον διεθνώς απομονωμένο δικτάτορα Λουκασένκο ομολογουμένως η τιμή είναι μεγάλη. Όχι μία αλλά δύο φορές έγινε δεκτός φέτος με κάθε επισημότητα από τον Σι Τζινπίνγκ στο Πεκίνο, και η εμβάθυνση της διμερούς στρατηγικής συνεργασίας που αμφότεροι χαιρετίζουν δεν περνά απαρατήρητη σε ένα γεωπολιτικό περιβάλλον που έχει μεταλλαχθεί ραγδαία με ευθύνη του κοινού συμμάχου τους Βλαντιμίρ Πούτιν.
Αντιμέτωπος με τις δυτικές κυρώσεις που «δαγκώνουν» ο Αλεξάντερ Λουκασένκο προσβλέπει σταθερά στον ασιατικό γίγαντα για τη στήριξη της λευκορωσικής οικονομίας στους τομείς του εμπορίου και των επενδύσεων, επιδιώκοντας παράλληλα διακαώς να προβάλει τη σχέση του με τον Σι Τζινπίνγκ ως απόδειξη ισχύος του ιδίου και του ανελεύθερου καθεστώτος του.
Εξ ου και τα περί «άρρηκτης φιλίας» και «ιστορικής ενίσχυσης» της σχέσης Κίνας-Λευκορωσίας που κατά δήλωση Λουκασένκο πλέον εκτείνεται πέραν από τους παραδοσιακούς τομείς και αγγίζει νέα πεδία και μηχανισμούς συνεργασίας.
Το μείζον δεν είναι ωστόσο ούτε οι επιδιώξεις, ούτε οι δηλώσεις, Λουκασένκο, αλλά το γεγονός ότι ο Σι Τζινπίνγκ επιλέγει να του «δώσει» περίοπτη θέση σε περίοδο κατά την οποία κλιμακώνει την εκστρατεία να εμφανίσει την Κίνα ως την «εναλλακτική λύση» σε μία παγκόσμια τάξη μακριά από την ηγεμονία των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Η Κίνα και η Λευκορωσία είναι σημαντικές δυνάμεις στη μεταρρύθμιση και την οικοδόμηση του παγκόσμιου συστήματος διακυβέρνησης» είπε ο Σι Τζινπίνγκ έπειτα από περισσότερες από τρεις ώρες συνομιλιών με τον Αλεξάντερ Λουκασένκο. Κατά το πρακτορείο ειδήσεων Xinhua, ο Κινέζος πρόεδρος «προσέφερε» στο Μινσκ ενισχυμένο συντονισμό και συνεργασία σε διεθνή φόρα, μηχανισμούς και οργανισμούς περιλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών και του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης.
Παράλληλα, ο Σι Τζινπίνγκ δήλωσε ότι από την τελευταία συνάντησή του με τον Αλεξάντερ Λουκασένκο, τον Μάρτιο, έως σήμερα «η πολιτική εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο χωρών εδραιώθηκε περαιτέρω, όπως και ο συντονισμός σε διεθνές επίπεδο».
Τα καθεστωτικά μέσα ενημέρωσης στο Μινσκ κατακλύστηκαν σήμερα από δημοσιεύματα για τη συνάντηση κορυφής. Ο Λουκασένκο χαρακτήρισε τον Σι «παλιό φίλο», εξήρε τη μεταξύ τους σχέση και συνεργασία, υπογράμμισε το περιθώριο περαιτέρω ανάπτυξης των εμπορικών δεσμών της χώρας του με την Κίνα, καθώς και τις 120 επισκέψεις που, όπως είπε, έχουν ανταλλάξει αξιωματούχοι των δύο χωρών τους τελευταίους μήνες.
«Αυτή η φιλία μετρά πάνω από 30 χρόνια και ποτέ δεν απομακρυνθήκαμε από αυτόν τον δρόμο. Η Λευκορωσία υπήρξε αξιόπιστος εταίρος της Κίνας και θα παραμείνει» είπε ο Λουκασένκο, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Βρετανία και τον Καναδά τόσο για τη στήριξη του ρωσικού πολέμου στην Ουκρανία, όσο και για τη βάναυση καταστολή των διαδηλώσεων της αντιπολίτευσης και κάθε φωνής διαφωνίας μετά την επανεκλογή του στην προεδρία που καταγγέλθηκε ευρέως ως προϊόν νοθείας.
Έκτοτε ο 68χρονος Λουκασένκο εξαρτάται πλήρως από τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, καθώς ήταν εκείνος που του έδωσε χείρα βοηθείας για να συνθλίψει τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του 2020.
Κατά την τελευταία δεκαετία, ο όγκος του εμπορίου μεταξύ Κίνας και Λευκορωσίας αυξήθηκε σταθερά, με την πρώτη να αντικαθιστά την Ευρωπαϊκή Ένωση και να γίνεται ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Λευκορωσίας μετά τη Ρωσία. Οι στενότεροι δεσμοί με το Πεκίνο μπορούν επίσης να χρησιμεύσουν ως αντίβαρο στη Ρωσία, η οποία είναι υπεύθυνη για το ήμισυ του εξωτερικού εμπορίου της.
Η Λευκορωσία διατηρούσε ανέκαθεν φιλικές σχέσεις με την Κίνα μετά την ανεξαρτησία τη και ήταν από τους πρώτες υποστηρικτές του νέου κινεζικού Δρόμου του Μεταξιού. Ο Λουκασένκο είπε στον Σι ότι ο κόσμος θα ευχαριστήσει την Κίνα για τις προσπάθειές της να φέρει χώρες στη ναυαρχίδα του, την Πρωτοβουλία Ζώνη και Δρόμος, «σε αντίθεση με τις δυτικές χώρες που προσπαθούν να κόψουν τα πάντα σε κομμάτια», ανέφεραν τα λευκορωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Εν μέσω του ρωσικού πολέμου στην Ουκρανία, Σι και Λουκασένκο βρέθηκαν να είναι οι στενότεροι σύμμαχοι του κατηγορούμενου για εγκλήματα πολέμου Βλαντιμίρ Πούτιν. Η Λευκορωσία δίνει το έδαφός της στη Ρωσία για τη φιλοξενία πυρηνικών και τη διέλευση στρατιωτών και ο Σι Τζινπίνγκ με τη σειρά του δίνει απόλυτη διπλωματική στήριξη στη Μόσχα παρά τις ανεπιτυχείς απόπειρες να αυτοπροβληθεί ως ουδέτερος παράγοντας. Ωστόσο, αμφότερες τρέφουν διαφορετικού βαθμού ανησυχίες για τον αντίκτυπο του πολέμου στα δικά τους συμφέροντα.
Το κινεζικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων μετέδωσε ότι Σι και Λουκασένκο συζήτησαν για τον πόλεμο στην Ουκρανία κατά τη συνάντηση της Δευτέρας. Το λευκορωσικό Belta, πάντως, είχε αναφέρει ότι η επιτάχυνση του ρυθμού της συνεργασίας μεταξύ Κίνας και Λευκορωσίας ήταν «το μοναδικό θέμα» που ο Λουκασένκο επιθυμούσε να συζητήσει με τον Σι σε αυτή την επίσκεψη στην κινεζική πρωτεύουσα.
Η πρώτη επίσκεψη Λουκασένκο -και μάλιστα τριήμερη- στο Πεκίνο εντός του 2023 είχε έλθει στις αρχές Μαρτίου αμέσως μετά την παρουσίαση του «οδικού χάρτη» Σι για την έναρξη ειρηνευτικής διαπραγμάτευσης στο Ουκρανικό, ο οποίος και απορρίφθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση ως ευθυγραμμιζόμενος επί της ουσίας με τις θέσεις της Μόσχας. Ήταν οι ημέρες που οι Ηνωμένες Πολιτείες κατηγορούσαν το Πεκίνο ότι ετοιμαζόταν να παράσχει οπλισμό και πυρομαχικά στη Ρωσία. Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε εκλάβει την επίσκεψη ως άλλη μία ένδειξη των αυξανόμενων δεσμών της Κίνας με το Κρεμλίνο και της υποστήριξής της προς τη ρωσική πλευρά.
«Το γεγονός ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας εμπλέκεται τώρα με τον Λουκασένκο, ο οποίος στην πραγματικότητα έχει εκχωρήσει τη δική του κυριαρχία στη Ρωσία, είναι ένα ακόμη στοιχείο της εμβάθυνσης της εμπλοκής της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας με τη Ρωσία, με όλους εκείνους που εμπλέκονται και υποστηρίζουν τον κτηνώδη πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας» δήλωνε ο επρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στις 28 Φεβρουαρίου. Και όπως ίσχυε τότε, ισχύει και τώρα.
