Παρακάμπτοντας κάθε ρωσικό νομικό προηγούμενο, ο Βλαντιμίρ Πούτιν άναψε το καλοκαίρι του 2022 το πράσινο φως στον αρχηγό του διαβόητου μισθοφορικού στρατού της Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, για τη στρατολόγηση εγκληματιών ως «αναλώσιμο υλικό» στα σφοδρότερα πεδία μαχών επί ουκρανικού εδάφους. Βαρυποινίτες βρέθηκαν από τις φυλακές στον πόλεμο με σύμβαση έξι μηνών, μηνιαίο μισθό ισοδύναμο των 1.700 δολαρίων, και προεδρική αμνηστία για όσους επιζήσουν.
Ως αποτέλεσμα, η ρωσική κοινωνία βρίσκεται σήμερα μπροστά στην επικίνδυνη πραγματικότητα της επιστροφής καταδίκων της Wagner που σε αρκετές περιπτώσεις συνεχίζουν να εγκληματούν και νιώθουν ότι στη νέα τους ζωή χαίρουν καθεστώς ατιμωρησίας για την… ανδρεία τους, όπως μεταφράζουν τις ωμότητες που έχουν διαπραχθεί στην Ουκρανία υπό τις εντολές του Πριγκόζιν.
Πρώην κατάδικος και ο ίδιος επί σοβιετικής εποχής, ο Γεβγκένι Πριγκόζιν γνωρίζει τις φυλακές… εκ των έσω. O ίδιος ανέλαβε το έργο της στρατολόγησης εγκλείστων στο γιγαντιαίο σύστημα φυλακών της Ρωσίας με την υπόσχεση των χρημάτων και της ελευθερίας. Αρχικά έγινε λόγος για κρατούμενους που εξέτιαν ποινές για ληστείες και κλοπές, όμως σύντομα αποκαλύφθηκε πως ανάμεσά τους βρίσκονταν καταδικασθέντες για βιασμούς και δολοφονίες.
Οι περισσότεροι «ρίχτηκαν» στο μέτωπο της Σολεντάρ και αφότου κατελήφθη πολέμησαν στο Μπαχμούτ, όπου μαίνεται η πλέον σφοδρή και αιματηρή μάχη από την έναρξη της απρόκλητης ρωσικής εισβολής. Ενόσω η ρωσική πολεμική μηχανή πάσχιζε να καταγράψει νίκες επί του εδάφους, ο Πούτιν χρησιμοποίησε τη Wagner στην πρώτη γραμμή επιδιώκοντας να θωρακίσει το καθεστώς του από επιζήμιες κοινωνικές συνέπειες της μερικής επιστράτευσης που αναγκάστηκε να ανακοινώσει, και ο Γεβγκένι Πριγκόζιν, ο μεγιστάνας της Αγίας Πετρούπολης και ιδρυτής της Wagner, από αφανής παράγοντας έφθασε να συμβολίζει το «πρόσωπο» του πολέμου της Ρωσίας στο ουκρανικό έδαφος.
Η Wagner δεν έχει δώσει στοιχεία για το πόσοι πρώην κρατούμενοι έχουν ενταχθεί στις τάξεις της από τον περασμένο Ιούλιο (πλέον η διαδικασία της στρατολόγησης έχει σταματήσει), ωστόσο σύμφωνα με δυτικές υπηρεσίες πληροφορίες αριθμούν έως και τις 40.000. Κατά την ουκρανική κυβέρνηση, 30.000 μισθοφόροι έχουν σκοτωθεί ή λιποτακτήσει (η Wagner εκτελεί επίδοξους λιποτάκτες), στοιχεία τα οποία ωστόσο δεν δύναται να επιβεβαιωθούν.
Ο Γεβγκένι Πριγκόζιν έχει ανακοινώσει, πάντως, ότι έως τα τέλη Μαρτίου 5.000 πρώην κρατούμενοι είχαν επιστρέψει από το ουκρανικό μέτωπο, ελεύθεροι πλέον, έχοντας λάβει χάρη αφότου εκπλήρωσαν τη θητεία τους με τη Wagner. Κατά τον ίδιο, «μόλις το 0,31% όσων έλαβαν χάρη έχουν διαπράξει έκτοτε κάποιο έγκλημα. Σε αυτό το «μόλις 0,31%» που επικαλείται ο αδίστακτος αρχηγός της Wagner, που επιστρατεύει έως και τακτικές Ισλαμικού Κράτους στο μέτωπο της Ουκρανίας, εντάσσονται μάλλον και οι δολοφονίες τουλάχιστον δύο ανθρώπων που έχουν γίνει γνωστές τον τελευταίο μήνα, και οι οποίες διαπράχθηκαν από πρώην καταδίκους.
Ο Γιοργκίι Σιουκάγεφ κυνήγησε, γρονθοκόπησε και μαχαίρωσε 38χρονο άνδρα, πάσχοντα από αναπτυξιακή αναπηρία, στην αποσχισθείσα επαρχία της Νότιας Οσετίας, με το βίντεο του εγκλήματος να αναρτάται και στην πλατφόρμα Telegram αφήνοντας την τοπική κοινωνία σε κατάσταση σοκ, γράφει ο Observer. Καταδικασθείς στο παρελθόν για φόνο, ο Σιουκάγεφ είχε στρατολογηθεί το περασμένο φθινόπωρο από τη Wagner. Σε ανακοίνωσή του ο Πριγκόζιν δήλωσε πως πρώην κατάδικος (που συνελήφθη) υπερασπιζόταν δύο περαστικούς που παρενοχλούνταν από το θύμα…
Αυτό δεν ήταν, όμως, το πρώτο έγκλημα από πρώην κατάδικο που γίνεται γνωστό. Στα τέλη Μαρτίου, η 85χρονη Γιούλια Μπίσκιτς δολοφονήθηκε με τσεκούρι στην επαρχία Κιρόφ, περίπου 1.000 χιλιόμετρα από τη Μόσχα. Δράστης, ο 28χρονος Ιβάν Ροσομακίν, ο οποίος είχε καταδικαστεί σε ποινή κάθειρξης δέκα ετών για φόνο το 2020. Στρατολογήθηκε και αυτός από τον αρχηγό της Wagner για να πολεμήσει στην Ουκρανία.
Ο ίδιος ο Πριγκόζιν έχει υποσχεθεί στους μισθοφόρους που εκπλήρωσαν τα καθήκοντά τους ότι θα είναι… δίπλα τους εάν έχουν προβλήματα με το νόμο. «Η αστυνομία πρέπει να σας συμπεριφέρεται με σεβασμό. Εάν είναι παράλογοι […] εγώ ο ίδιος θα τηλεφωνήσω και θα τακτοποιήσω την κατάσταση με τους κυβερνήτες. Θα βρούμε μία λύση» δήλωνε πρόσφατα σε συνάντηση με ομάδα πρώην καταδίκων.
Η υποστήριξη του Γεβγκένι Πριγκόζιν το δίχως άλλο θα ενισχύσει ένα εντεινόμενο αίσθημα ατιμωρησίας που διακατέχει πρώην καταδίκους που επιστρέφουν στα σπίτια τους σε κοινότητες που καλούνται τώρα να διαχειριστούν το φόβο. Εξίσου μεγάλη είναι όμως και η πρόκληση της επανένταξης για εκείνους τους πρώην κρατούμενους που επιστρέφουν πίσω ψυχικά συντετριμμένοι, τραυματισμένοι και με ελάχιστες προοπτικές απασχόλησης μετά την κόλαση στην οποία βρέθηκαν αποδεχόμενοι την «πρόταση» Πριγκόζιν.
Διαβάστε επίσης