Η διεθνής κούρσα για την παρασκευή εμβολίου ξεκίνησε ουσιαστικά στις 10 Ιανουαρίου, όταν η Κίνα μοιράστηκε με όλη την ανθρωπότητα το γονιδίωμα του νέου ιού, ένα μήνα μετά την εμφάνιση των πρώτων κρουσμάτων.
Σήμερα και με δεδομένη την δυσπιστία της αμερικανικής κυβέρνησης αλλά και των Ευρωπαίων ηγετών απέναντι στους χειρισμούς της Κίνας (ο Εμμανουέλ Μακρόν έχει εκφράσει εδώ και καιρό τις επιφυλάξεις του), ένα κρίσιμο ερώτημα που τίθεται είναι τι θα συμβεί αν το Πεκίνο ανακοινώσει πρώτο ότι παρασκεύασε το εμβόλιο.
Μια εκ των Κινεζικών εταιρειών μάλιστα, η Sinovac Biotech, ένα από τα τέσσερα κινεζικά εργαστήρια με άδεια πραγματοποίησης κλινικών δοκιμών, έχει μεγάλες φιλοδοξίες. Ακόμη και αν το εμβόλιό της δεν έχει περάσει τις δοκιμές, η εταιρεία βιοτεχνολογίας δηλώνει έτοιμη για την παραγωγή 100 εκατομμυρίων δόσεων ετησίως με σκοπό να το εξάγει σε ολόκληρο τον κόσμο.
Αλλά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δεν έχει ρυθμιστική αρμοδιότητα παρά μόνο συμβουλευτική, όπως αναφέρει ο Βολκερ Γκέρντς, διευθυντής του Κέντρου Εμβολίων στο Πανεπιστήμιο Σασκατσουάν στον Καναδά.
Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει κάποια παγκόσμια αρχή που να μπορεί να εγκρίνει το εμβόλιο σε διεθνές επίπεδο, παρά μόνο συντονιστικές πρωτοβουλίες όπως η Coalition for Epidemic Preparedness Innovations (CEPI), η οποία χρηματοδοτεί εννέα προγράμματα εύρεσης εμβολίου. Αντίστοιχα, η Διεθνής Ένωση Φαρμακευτικών Ρυθμιστικών Αρχών δεν διαθέτει ρυθμιστικές αρμοδιότητες ή εξουσίες όπως και η GAVI, πρωτοβουλία στην οποία συμμετέχουν πάνω από 150 κυβερνήσεις και φορείς και στην οποία πρωτοστατεί το Ίδρυμα Bill and Melinda Gates.
Για την κυβέρνηση Τραμπ, η κούρσα αποτελεί πρωτίστως ένα αγώνα διεθνούς γοήτρου απέναντι στους ανταγωνιστές της. Τις προάλλες, ο σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου, Πίτερ Ναβάρο, εξαπέλυσε επίθεση εναντίον της Κίνας, λέγοντας : "Θα τους νικήσουμε! Θα τους νικήσουμε χάρη στην ηγεσία του προέδρου Τραμπ!".
"Αρκεί να φανταστεί κανείς τι θα συμβεί αν η Κίνα ανακοινώσει ότι διαθέτει εμβόλιο και ότι θα το παρέχει πρώτα στην Αφρική για παράδειγμα. Οι ΗΠΑ θα το εκλάβουν ως χειραγώγηση και εκμετάλλευση για γεωπολιτικούς σκοπούς", σχολιάζει ο Μαρκ Φιντλερ του Council of Foreign Relations.
Ο Σκοτ Γκοτλιμπ πρώην επικεφαλής του Οργανισμού Φαρμάκων και Τροφίμων (FDA) έδωσε πρόσφατα μια πρόγευση του τι μπορεί να συμβεί. "Ναι είναι πιθανό η Κίνα να κάνει μια τέτοια ανακοίνωση, αλλά θεωρώ πολύ δύσκολο να εγκριθεί από τον FDA" είπε ο Αμερικανός αξιωματούχος μιλώντας στην εκπομπή "Face the Nation:"
Στις ΗΠΑ το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας στο Μέριλαντ συντονίζει τις προσπάθειες των ερευνητικών προγραμμάτων για το εμβόλιο, το οποίο θα χρειαστεί την έγκριση του FDA προς διάθεση στην κοινότητα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη FDA και EMA - ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός οργανισμός- έχουν ανακοινώσει μια κοινή συντονιστική προσπάθεια στην οποία όμως δεν μετέχει το Πεκίνο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ανάπτυξη του εμβολίου.