Κάποιος θα περίμενε ότι η Τουρκία μπορεί να στηριχτεί στις εμπορικές τράπεζες σε ένα ενδεχόμενο χρεοκοπίας ή εξαιρετικά δύσκολης κατάστασης, ωστόσο φαίνεται ότι τα μεγάλα ιδρύματα της χώρας αντιμετωπίζουν και αυτά σοβαρά προβλήματα.
Οι τουρκικές τράπεζες οι οποίες ασφυκτιούν από τον τεράστιο όγκο «κόκκινων» δανείων που φέρουν στα χαρτοφυλάκιά τους, ως κληρονομιά από τη νομισματική κρίση του 2018, «αιμορραγούν» μπροστά στο αρνητικό σπιράλ που πυροδότησε η επιβράδυνση της τουρκικής οικονομίας και η κρίση του κορονοϊού.
Τις τελευταίες ημέρες η τουρκική λίρα άλλωστε σημείωσε ιστορικό χαμηλό υποχωρώντας κάτω και από τα επίπεδα στα οποία βρισκόταν στη νομισματική κρίση του 2018. Κυμαίνεται τώρα γύρω στις 7 τουρκικές λίρες προς ένα δολάριο.
Ο συνδυασμός των παραπάνω φέρνει τις τράπεζες στην χειρότερη κατάσταση από το 2018 με εξωτερικό χρέος που υπολογίζεται σε 81 δις δολάρια.
Αυτός είναι ο λόγος που ο οίκος αξιολόγησης Fitch ανακοίνωσε στο τελος της προηγούμενης εβδομάδας την υποβάθμιση σημαντικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένης της Isbank, που είναι η μεγαλύτερη εισηγμένη τράπεζα της χώρας, των T.C. Ziraat Bankasi και της Turkiye Vakiflar Bankasi.
Ο Ντάγκλας Γουίνσλοου αναλυτής της Fitch τονίζει, οι προοπτικές έχουν αλλάξει δραματικά από τότε που η Fitch εξέτασε τελευταία φορά την Τουρκία, τον Φεβρουάριο. Η πανδημία σημαίνει ότι η Fitch αναμένει τώρα πως η οικονομία θα συρρικνωθεί τουλάχιστον 2% το 2020, αντί να δει έντονη ανάπτυξη, ενώ μια εκτεταμένη και βαριά περίοδος αδυναμίας της λίρας έχει αδυνατίσει τα αποθέματα συναλλάγματος σε ανησυχητικό βαθμό.
Με φόντο τα παραπάνω, πριν λίγες μέρες, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα τονώσει τον δανεισμό στην πραγματική οικονομία χορηγώντας ενέσεις κεφαλαίου σε τρεις μεγάλες κρατικές τράπεζες. Τα αναγκαία κεφάλαια θα προέλθουν από το κρατικό επενδυτικό ταμείο της χώρας, το Turkiye Varlik Fonu (TWF), που θα διοχετεύσει 21 δισ. τουρκικές λίρες, ποσό αντίστοιχο των 3 δισ. δολαρίων, στις TC Ziraat Bankasi, Turkiye Halk Bankasi και Turkiye Vakflar Bankasi TAO.
Οπως επισημαίνει σχετικό ρεπορτάζ του Bloomberg, στόχος της κίνησης είναι να ενισχυθεί η κεφαλαιακή επάρκεια των κρατικών τραπεζών ώστε αυτές με τη σειρά τους να χορηγήσουν δάνεια ύψους 24 δισ. δολαρίων στην τουρκική αγορά.
Την ίδια ώρα, οι επενδυτές εγκαταλείπουν μαζικά την Τουρκία εδώ και μήνες. Επίσης, οι Τούρκοι πολίτες που έχουν κάποια οικονομική επιφάνεια φεύγουν για το εξωτερικό. Η εμπιστοσύνη στην οικονομία κατέρρευσε στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από τον Μάρτιο του 2009.
Σε κάθε περίπτωση ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν τονίζει με κάθε ευκαιρία ότι τα ξένα κέντρα δεν θα μπορέσουν να υπονομεύσουν την τουρκική οικονομία, ένα "έργο που έχει παιχτεί" πολλές φορές.