Εκκωφαντικό το χειροκρότημα στον Τζο Μπάιντεν και η ηγεσία του «πυξίδα» για την επερχόμενη «μητέρα των μαχών» κόντρα στην απειλή που πρεσβεύει ο Ντόναλντ Τραμπ για τη Δημοκρατία, το ρόλο και τις διεθνείς συμμαχίες των Ηνωμένων Πολιτειών.
Τα πολιτικά δικαιώματα, θεμελιώδεις ελευθερίες, η διεθνής εικόνα της Αμερικής και η θέση της ως ηγέτιδα δύναμη στον ελεύθερο κόσμο, διακυβεύονται την 5η Νοεμβρίου, και αυτός ήταν ο άξονας της ιστορικής ομιλίας του 46ου προέδρου των ΗΠΑ που εμπιστεύτηκε την πολιτική του κληρονομιά στα χέρια της Κάμαλα Χάρις.
«Αμερική, σου έδωσα τον καλύτερο εαυτό μου» ήταν τα λόγια ενός ηγέτη παλαιάς κοπής, που ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες, ούτε η Ευρώπη έχει πια άλλους σαν εκείνον να επιδείξει. Στο Συνέδριο του Δημοκρατικού Κόμματος στο Σικάγο ο Τζο Μπάιντεν δέχθηκε εκκωφαντικό χειροκρότημα επί 4,5 λεπτά πριν μιλήσει για τη διαδρομή του, τα πεπραγμένα της προεδρίας του, το τεράστιο διακύβευμα για τη χώρα και ολόκληρο τον κόσμο, και την πίστη του στην Κάμαλα Χάρις να ηγηθεί μίας Αμερικής ευκαιριών και ελπίδας.
Στο βήμα τον διαδέχεται ο Μπαράκ Ομπάμα για να μεταφέρει στο Συνέδριο του Σικάγο την ενέργεια του 2008, και σε καιρούς πολύ πιο σκοτεινούς και επικίνδυνους από τις ημέρες που έγραψε με τη δική του νίκη αμερικανική Ιστορία, να ξαναπεί «Ναι, μπορούμε». Το αναζωογονημένο Δημοκρατικό Κόμμα πλέον μπορεί να νικήσει τον Ντόναλντ Τραμπ· και το οφείλει σε έναν πρόεδρο που έκανε το βήμα πίσω ακριβώς για τον ίδιο λόγο που το 2020 διεκδίκησε το χρίσμα. Για να θωρακίσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Δημοκρατία.
Μία φοβισμένη Αμερική, ακραία διχασμένη και βυθισμένη στα ψεύδη και τις θεωρίες συνωμοσίας του τραμπικού μετώπου, ανέλαβε ο Τζο Μπάιντεν με αποστολή να ενώσει και να επουλώσει κατά το δυνατόν το τραύμα της 6ης Ιανουαρίου. Ήταν αποστολή ζωής έπειτα από μία απόπειρα πραξικοπήματος -γιατί περί αυτού επρόκειτο η ενορχηστρωμένη εκστρατεία αμφισβήτησης της εκλογικής έκβασης που κατέληξε στις δυστοπικές εικόνες στο Καπιτώλιο.
Η μακρά πολιτική εμπειρία και οι αρχές που τον καθοδηγούν κράτησαν την Αμερική «όρθια» όταν βρέθηκε μπροστά στο αδιανόητο· όταν ο πρόεδρος Τραμπ έπραξε το αδιανόητο με την απόπειρα υπονόμευσης του δημοκρατικού πολιτεύματος. Ο Μπάιντεν στάθηκε ενωτικός παλεύοντας για την «ψυχή της Αμερικής», όπως δήλωνε τότε και όπως δήλωσε και τώρα κοιτώντας στα μάτια τους Αμερικανούς από το βήμα του Συνεδρίου την πρώτη, και όχι την τελευταία ημέρα διεξαγωγής του όταν κανονικά θα απονεμόταν επίσημα στον ίδιο το χρίσμα.
«Έπρεπε να σώσουμε τη Δημοκρατία το 2020 και πρέπει να τη σώσουμε ξανά το 2024. Είναι τόσο απλό, είναι τόσο σοβαρό και είναι στα χέρια σας», δήλωσε καθαρά και με έναν δυναμισμό που γεννούσε ακόμη μεγαλύτερη συγκίνηση γιατί θύμισε τον παλιό Μπάιντεν που πλέον όμως βρίσκεται στο τέλος της διαδρομής. Γερουσιαστής από τα 29 του χρόνια, αντιπρόεδρος του Ομπάμα και 46ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Τζο Μπάιντεν είναι συνώνυμο της σύγχρονης αμερικανικής Ιστορίας και του καλύτερου προσώπου που έχουν να προτάξουν οι ΗΠΑ για τους πολίτες και τους διεθνείς εταίρους τους, πρωτίστως την Ευρώπη.
Μία Αμερική ηγέτιδα του ελεύθερου κόσμου που δεν αφήνει την Ουκρανία στο έλεος του Βλαντιμίρ Πούτιν, που εγγυάται τα πολιτικά δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες για τους πολίτες της, που θέλει να δώσει ευκαιρίες και δυνατότητες στη μεσαία τάξη, να ελέγξει την οπλοκατοχή, να αποκρούσει το ρατσισμό και τις φυλετικές διακρίσεις, να ελέγξει τα σύνορά της χωρίς να δαιμονοποιεί με φασιστική τραμπική φρασεολογία τους μετανάστες, να βλέπει ελπίδα στο μέλλον και να μην δηλητηριάζει με τοξικότητα και μυθοπλασίες την κοινωνία, να στέκεται αταλάντευτα δίπλα στο Ισραήλ προσπαθώντας ταυτόχρονα να μπει ένα τέλος στον πόλεμο της Γάζας.
Αυτή τη μάχη έχει δώσει ένας Μπάιντεν με ακέραιο χαρακτήρα, αυθεντικός και συνεπής με τις αξίες του. Και θα συνεχίσει να τη δίνει στους πέντε μήνες που απομένουν έως ότου ολοκληρωθεί η θητεία του στεκόμενος δίπλα στην Χάρις και τον αντιπρόεδρο Τιμ Γουόλς, και καλώντας το Δημοκρατικό Κόμμα να ενωθεί για τη διαφύλαξη της Δημοκρατίας και της διεθνούς θέσης των Ηνωμένων Πολιτειών. Δεν κλήθηκε μόνο να ενώσει τη χώρα του μετά το Καπιτώλιο ο Μπάιντεν, αλλά και να αποκαταστήσει τις θρυμματισμένες επί προεδρίας Τραμπ σχέσεις με την Ευρώπη, και να ενισχύσει το ΝΑΤΟ.
Θορυβημένες παρακολουθούν τώρα οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις τις εξελίξεις στην άλλη άκρη του Ατλαντικού -με εξαιρέσεις τύπου Βίκτορ Όρμπαν, αλλά και δυνάμεων της Άκρας Δεξιάς που «ποντάρουν» στην επάνοδο Τραμπ και αντιγράφουν το μοντέλο του προσβλέποντας σε κέρδη. Η στήριξη της Ουκρανίας και η θωράκιση της Ευρώπης απέναντι στη ρωσική απειλή βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θα κληθεί να διαχειριστεί τις επιπτώσεις μίας νίκης Τραμπ που θα θέσει αυτόματα σε άλλη βάση τις διατλαντικές σχέσεις.
Επιπτώσεις, σε ορίζοντα που κυμαίνεται από το πεδίο της μελλοντικής κατεύθυνσης της εξωτερικής πολιτικής της Ουάσινγκτον -ιδίως όσον αφορά τη στήριξη στο Κίεβο και τη (σφιχτά εναγκαλιζόμενη με τη Ρωσία) Κίνα-, των εγγυήσεων ασφαλείας έναντι συμμάχων στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και εν γένει τις σχέσεις των ΗΠΑ με τους διεθνείς εταίρους τους, μέχρι την οικονομία, την ενέργεια και το κλίμα, καθώς και την προσήλωσή τους στους διεθνείς θεσμούς και την πολυμερή συνεργασία. Μια πιο συναλλακτική προσέγγιση με παραδοσιακούς συμμάχους στην Ευρώπη «φέρνουν» το δόγμα «Πρώτα η Αμερική» του Τραμπ και ο απομονωτισμός που εκφράζει σε απόλυτη σύμπνοια με τον υποψήφιο αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς.
Ο Τζο Μπάιντεν μίλησε με οργή για την απειλή Τραμπ για τις διεθνείς συμμαχίες των ΗΠΑ και το γεγονός ότι «υποκλίνεται σε έναν δικτάτορα» όπως ο Βλαντιμίρ Πούτιν. «Ποτέ δεν το έκανα και σας υπόσχομαι ότι η Κάμαλα Χάρις δεν θα το κάνει ποτέ. Δεν θα υποκλιθούμε ποτέ. Το δόγμα ‘Πρώτα η Αμερική’ άλλαξε ολόκληρη την εικόνα μας στον κόσμο. Πέρασα περίπου 190 ώρες συνολικά με τους ομολόγους μου, αρχηγούς κρατών στην Ευρώπη, για να ενισχύσω το ΝΑΤΟ. Το κάναμε. Ενώσαμε την Ευρώπη όπως δεν είχε ενωθεί για χρόνια, προσθέτοντας τη Φινλανδία και τη Σουηδία στο ΝΑΤΟ», ανέφερε κατά τη μακρά ομιλία του.
«Ο Πούτιν πίστευε ότι θα καταλάμβανε το Κίεβο σε τρεις μέρες. Τρία χρόνια αργότερα, η Ουκρανία είναι ακόμα ελεύθερη. Όταν ανέλαβα την εξουσία, η συμβατική σοφία ήταν ότι η Κίνα θα ξεπερνούσε αναπόφευκτα τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν το έκανε. Κανείς δεν το λέει αυτό τώρα», συνέχισε κατακεραυνώνοντας τον Ντόναλντ Τραμπ για τις δηλώσεις του περί Ηνωμένων Πολιτειών σε παρακμή: «Σκεφτείτε το μήνυμα που στέλνει σε όλο τον κόσμο, όταν μιλάει για την Αμερική ως ένα αποτυχημένο έθνος. Λέει ότι χάνουμε. Αυτός είναι ο χαμένος. Κάνει μεγάλο λάθος. […] Χωρίς την Αμερική, δεν είναι αστείο, σκεφτείτε το, το λέω κυριολεκτικά, ποιος άλλος θα μπορούσε να ηγηθεί του κόσμου εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής; Λοιπόν, μαντέψτε. Η Αμερική κερδίζει και ο κόσμος είναι καλύτερα γι' αυτό».
Το χειροκρότημα που δεν σταμάταγε στον κατάμεστο συνεδριακό χώρο στο Σικάγο ήταν το «ευχαριστώ» για έναν πολιτικό που διένυσε 50 χρόνια αμερικανικής Ιστορίας και κράτησε τα ηνία όταν η χώρα χρειάζονταν περισσότερο από ποτέ έναν ηγέτη της δικής του κλάσης. Ήταν παράλληλα, όμως, και ένα χειροκρότημα που έκρυβε πίσω του ευγνωμοσύνη γιατί αυτός ακριβώς ο ηγέτης «ελευθέρωσε» το κόμμα να προχωρήσει και να έχει πλέον τη δυναμική να επικρατήσει. Δεν ήταν αυτονόητο ότι θα συμβεί, όσες πιέσεις και εάν ο Τζο Μπάιντεν δεχόταν. Η θέρμη με την οποία στήριξε την Χάρις στην ομιλία του ήταν απόδειξη ότι έβαζε και βάζει πάνω από όλα τη χώρα. Και τώρα η χώρα κινδυνεύει. Από τον Ντόναλντ Τραμπ και ένα καθυποταγμένο στο λόγο του Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, το Project 2025 που και ο ίδιος ο Μπάιντεν ανέφερε στην ομιλία του, και το σκηνικό άρνησης άλλης μίας ήττας που ήδη στήνει ο καταδικασμένος πρώην πρόεδρος.
