Το στοιχείο του αιφνιδιασμού και τα ρίσκα δεν χαρακτηρίζουν κατά γενική παραδοχή τον Ρίσι Σούνακ. Ο Βρετανός πρωθυπουργός τελικά αποφάσισε να κάνει το πιο παράτολμο βήμα από όλα με την προκήρυξη βουλευτικών εκλογών σε έξι εβδομάδες από σήμερα αντί για το φθινόπωρο, έχοντας καταλήξει κατά τα φαινόμενα πως τα πράγματα για τους Τόρις είναι άσχημα, αλλά μπορεί να γίνουν ακόμη χειρότερα.
Καθώς χωρίζει «άβυσσος» το Συντηρητικό Κόμμα από τους Εργατικούς στις δημοσκοπήσεις, η προκήρυξη εκλογών στις 4 Ιουλίου μοιάζει στην καλύτερη περίπτωση θαρραλέα, στη χειρότερη απερίσκεπτη. Είναι σίγουρα ένα μεγάλο πολιτικό στοίχημα τη στιγμή που οι Τόρις υπολείπονται σταθερά 20 μονάδες των Εργατικών, το κόμμα κλυδωνίζεται από εσωτερική αναταραχή (μόλις δύο ημέρες πριν αυτομόλησε στους Εργατικούς και δεύτερος συντηρητικός βουλευτής) και ο Ρίσι Σούνακ απέχει μακράν από το να μπορεί να υποστηρίξει ενώπιον των Βρετανών ότι εκπλήρωσε τις περισσότερες από τις υποσχέσεις του.
Παρόλα αυτά, πράγματι δεν διαφαίνεται «φως» ότι έως το φθινόπωρο, οπότε και αναμένονταν ευρέως οι βουλευτικές εκλογές, θα μπορούσε να υπάρξει κάποια θεαματική μεταβολή στο σκηνικό που θα παρέτεινε τα 14 χρόνια διακυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου από το Συντηρητικό Κόμμα.
To πιο ρεαλιστικό ερώτημα είναι μάλλον το μέγεθος της ήττας των Τόρις στην κάλπη, που μπορεί να κυμανθεί από μία άνετη επικράτηση των Εργατικών έως μία πραγματική πανωλεθρία για το κόμμα που κράτησε τα ηνία στα χρόνια της λιτότητας, του Brexit, της πανδημίας της Covid-19 και της κρίσης του κόστους ζωής.
Ο Ρίσι Σούνακ διεκδίκησε και κέρδισε τον Οκτώβριο του 2022 την ηγεσία των Τόρις με τη δέσμευση να βγάλει τους Συντηρητικούς και τη χώρα από το τέλμα στη σκιά της ταραχώδους θητείας του Μπόρις Τζόνσον και του ακόλουθου καταστροφικού «πειράματος» με την πρωθυπουργό των 45 ημερών Λιζ Τρας. Ωστόσο, πριν καν συμπληρώσει ένα έτος στα ηνία, ο Σούνακ είχε χάσει (και αυτός) κατά πολύ τον έλεγχο του Συντηρητικού Κόμματος που έχει βρεθεί αντιμέτωπο με ένα όλο και πιο θυμωμένο εκλογικό σώμα.
Ο πέμπτος (μη εκλεγμένος στην περίπτωσή του) πρωθυπουργός σε 14 χρόνια αδιάλειπτης διακυβέρνησης των Τόρις παίρνει ρίσκο πολλά μέτωπα με την προκήρυξη εκλογών στις 4 Ιουλίου, πρωτίστως σε αυτά της οικονομίας και του μεταναστευτικού. Εδώ και μερικές εβδομάδες, ο Ρίσι Σούνακ έλεγε ότι υπάρχουν ενδείξεις πως η οικονομία βελτιώνεται, και στην ομιλία του έξω από το Νο. 10 της Ντάουνινγκ Στριτ επισήμανε ότι η κυβέρνηση έχει «επιτύχει δύο σημαντικά ορόσημα» -τη μείωση του πληθωρισμού και την ανάπτυξη της οικονομίας ταχύτερα από άλλες χώρες της G7.
Ο πληθωρισμός έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων σχεδόν τριών ετών. Αλλά η πτώση από το 3,2% στο 2,3% δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο ήλπιζε η κυβέρνηση, επισημαίνουν οι αναλυτές, ενώ μία μείωση των επιτοκίων τον Ιούνιο φαίνεται τώρα λιγότερο πιθανή, και είναι επίσης πολύ περιορισμένα τα περιθώρια για φορολογικές περικοπές. Αυτό που αντιπολίτευση πιθανότατα θα ισχυριστεί είναι πως ο Σούνακ προκηρύσσει τώρα τις εκλογές γιατί η οικονομία βρίσκεται σε στασιμότητα και τίποτα καλύτερο δεν αναμένεται προσεχώς.
Όσον αφορά το αμφιλεγόμενο «Σχέδιο Ρουάντα», τη ναυαρχίδα της μεταναστευτικής πολιτικής Σούνακ, η απειλή απέλασης των προσφύγων και μεταναστών στην αφρικανική χώρα δεν έχει αποδειχθεί μέχρι στιγμής αποτρεπτικός παράγοντας. Σχεδόν 10.000 άνθρωποι έχουν περάσει τη Μάγχη με μικρές βάρκες φέτος -αριθμός ρεκόρ- και οι διελεύσεις παγίως αυξάνονται καθώς βελτιώνεται ο καιρός το καλοκαίρι. Οι πρώτες πτήσεις χωρίς επιστροφή με προορισμό τη Ρουάντα αναμένεται να ξεκινήσουν ίσως και εντός της προεκλογικής εκστρατείας, γεγονός που μένει να διαφανεί πώς θα αποτυπωθεί τόσο στην πράξη όσον αφορά τη συνέχιση των διελεύσεων, όσο και στα ποσοστά των Τόρις.
Αυτή είναι μια εξαιρετική στιγμή κατά την οποία ο πρωθυπουργός επιχειρεί να ανακτήσει την ατζέντα, που επί της ουσίας είχε χάσει το μεγαλύτερο μέρος της χρονιάς, χρησιμοποιώντας το στοιχείου του αιφνιδιασμού, αναφέρει ο πολιτικός συντάκτης του Sky News Σαμ Κοατς. Αν τα καταφέρει στις κάλπες της 4ης Ιουλίου, θα έχει πετύχει τη μεγαλύτερη εκλογική νίκη των Συντηρητικών κόντρα στα προγνωστικά από την επικράτηση του Τζον Μέιτζορ το 1992, σχολιάζει ο συνάδελφός του Τζον Γκρεγκ.
«Τώρα είναι η στιγμή για τη Βρετανία να επιλέξει το μέλλον της», δήλωσε ο Σούνακ μιλώντας χθες υπό βροχή έξω από το Νο. 10 της Ντάουνινγκ Στριτ, και λέγοντας πως ο πληθωρισμός έχει επανέλθει υπό έλεγχο και η οικονομία βελτιώνεται. Η Βρετανία «κινδυνεύει να επιστρέψει στο μηδέν» εάν έλθουν στην εξουσία οι Εργατικοί, προειδοποίησε. «Δεν μπορώ και δεν θα ισχυριστώ ότι τα έχουμε καταφέρει όλα σωστά», αναγνώρισε παράλληλα, δηλώνοντας ωστόσο «σίγουρος για το τι μπορούμε να κάνουμε στο μέλλον».
Δυνατή μουσική ήλθε να επισκιάσει την ομιλία Σούνακ προς το τέλος της. Εκείνος συνέχισε καθώς ακουγόταν από το βάθος η επιτυχία της δεκαετίας του ‘90 «Things Can Only Get Better» από το συγκρότημα D:Ream που είχε συνοδεύσει τη μεγάλη εκλογική επιτυχία του Τόνι Μπλερ. Φέτος, ο Ρίσι Σουνάκ φαίνεται να έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα πράγματα δεν πρόκειται να γίνουν καλύτερα για τους Συντηρητικούς αν καθυστερήσει τις εκλογές μέχρι το φθινόπωρο, ήταν ένα από τα αναμενόμενα σχόλια.
Τα ίδια τα στελέχη και οι υπουργοί της κυβέρνησης δεν είναι καθόλου σίγουροι πως ο Ρίσι Σούνακ θα είναι πρωθυπουργός της Βρετανίας μετά την 4η Ιουλίου. Υπάρχουν, ωστόσο, και πρόσωπα στο περιβάλλον του που πιστεύουν ότι υπάρχει έστω και ένα μικροσκοπικό μονοπάτι προς ανατροπή του σκηνικού, και ο ίδιος ο Βρετανός πρωθυπουργός αποφάσισε πως αυτή είναι η κατάλληλη χρονική στιγμή για να τα παίξει όλα για όλα, παρόλο που είναι γνωστό πως οι περισσότεροι «έδειχναν» σε κάλπες το φθινόπωρο.
Επί θητείας του, ο Ρίσι Σούνακ έφθασε να είναι τόσο αντιδημοφιλής όσο και ο Μπόρις Τζόνσον όταν οι Τόρις του έδειξαν την «έξοδο» στη σκιά του σκανδάλου Partygate. Όπως έχει προκύψει από μετρήσεις, οι Βρετανοί κατά βάση θεωρούν πως είναι εν πολλοίς εκτός πραγματικότητας, και σίγουρα δεν κατανοεί τη δική τους. Αυτό όμως δεν καθιστά αυτόματα δημοφιλή τον Κιρ Στάρμερ, ο οποίος τονίζει ότι με τις εκλογές του Ιουλίου «θα μπει τέλος στο χάος».
Οι Εργατικοί μπορεί να βρίσκονται σε τροχιά νίκης και ο Κιρ Στάρμερ αναμένεται ευρέως να είναι ο επόμενος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, όμως η δημοτικότητά του κυμαίνεται περίπου στα ίδια επίπεδα με εκείνη του Έντ Μίλιμπαντ όταν έχασε τις εκλογές του 2015. Ο ηγέτης και το κόμμα των Εργατικών δεν είναι περισσότερο δημοφιλείς ή κρίνονται πιο αξιόπιστοι σήμερα από ό,τι εν όψει των βουλευτικών εκλογών του 2015, υποδεικνύουν οι δημοσκοπήσεις.
