Ξεκίνησαν την Τρίτη (25/6) οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Ουκρανίας και της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η έναρξη αυτών των συνομιλιών είναι το αποτέλεσμα μιας συμφωνίας που επιτεύχθηκε μεταξύ 26 χωρών της ΕΕ, οι οποίες έπρεπε να χρησιμοποιήσουν την εφευρετικότητά τους για να πείσουν την 27η, την Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν, να μην εμποδίσει τη διαδικασία, αναφέρει η ΕΡΤ επικαλούμενη το agerpres.ro.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός είχε αντιταχθεί σθεναρά σε οποιεσδήποτε ενταξιακές συνομιλίες με την Ουκρανία, θεωρώντας τη χώρα απροετοίμαστη. Η Ουγγαρία, κράτος μέλος της ΕΕ που βρίσκεται πιο κοντά στη Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν, εμποδίζει επίσης οποιαδήποτε ευρωπαϊκή στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο.
Από την πλευρά του, ο Όρμπαν συμφώνησε τελικά να αποχωρήσει από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ-27 τον Δεκέμβριο, και οι 26 ομόλογοί του αποφάσισαν να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με το Κίεβο και το Κισινάου.
Μετά την επίσημη έναρξη της διακυβερνητικής διάσκεψης, οι διαπραγματευτές θα αναλύσουν πρώτα τη νομοθεσία των δύο χωρών για να ελέγξουν αν είναι συμβατή με αυτή της Ε.Ε.
Αυτό το στάδιο, γνωστό ως «screening» στην ορολογία των Βρυξελλών, διαρκεί συνήθως από ένα έως δύο χρόνια, εξήγησαν διπλωματικές πηγές. Στην περίπτωση της Ουκρανίας ή της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, τα πράγματα θα πάνε πιο γρήγορα, γιατί «έχουμε ήδη μια αρκετά ξεκάθαρη ιδέα» για την κατάσταση, τόνισε ο Ευρωπαίος διπλωμάτης, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Ωστόσο, θα περάσουν αρκετές εβδομάδες, αν όχι μήνες, μέχρι να ανοίξουν πραγματικά τα διάφορα διαπραγματευτικά κεφάλαια. Και είναι απίθανο να ανοίξουν πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους: την 1η Ιουλίου, η Ουγγαρία, η οποία δεν έχει πολύ ενθουσιασμό να υποδεχθεί την Ουκρανία, αναλαμβάνει την εξαμηνιαία προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, στο οποίο συγκεντρώνονται οι υπουργοί των 27 κρατών μελών.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχαν ανοίξει τον δρόμο για τέτοιες ενταξιακές διαπραγματεύσεις στα μέσα Δεκεμβρίου 2023. Ωστόσο, η Ουγγαρία έχει μέχρι στιγμής αναβάλει την επίσημη έναρξη των διαπραγματεύσεων με το Κίεβο, θεωρώντας ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις.
Στις 7 Ιουνίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκρινε ότι η Ουκρανία και η Δημοκρατία της Μολδαβίας έχουν πλέον εκπληρώσει όλες τις προϋποθέσεις για την προσχώρηση.
Το ευρωπαϊκό στέλεχος ζήτησε από το Κίεβο να λάβει μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς και την κατοχή ολιγαρχών. Η Επιτροπή ζήτησε επίσης να δοθεί περισσότερη προσοχή στις μειονότητες, ένα μέτρο που ζήτησε έντονα η Βουδαπέστη λόγω της παρουσίας ουγγρικής κοινότητας στην Ουκρανία.
Η ΕΕ χορήγησε στην Ουκρανία το καθεστώς της υποψήφιας χώρας τον Ιούνιο του 2022, σε μια εξαιρετικά συμβολική χειρονομία, λίγους μήνες μετά την έναρξη του πολέμου που ξεκίνησε η Μόσχα, καθώς και η γειτονική Δημοκρατία της Μολδαβίας.
Η έναρξη των διαπραγματεύσεων είναι μόνο ένα στάδιο μιας μακράς και επίπονης ενταξιακής διαδικασίας. Η Ουκρανία, μια χώρα με πληθυσμό άνω των 40 εκατομμυρίων κατοίκων και μεγάλη γεωργική δύναμη, αντιμετωπίζει μια σειρά προκλήσεων για να ενταχθεί στην ΕΕ, ξεκινώντας από το θέμα της οικονομικής βοήθειας.
Από την πλευρά της, η ΕΕ σκοπεύει να μεταρρυθμίσει τον εαυτό της για να αντιμετωπίσει αυτή τη διεύρυνση και να βελτιώσει τη διακυβέρνηση και τη λήψη αποφάσεων, η οποία είναι ήδη πολύπλοκη με 27 κράτη μέλη.
«Μια ιστορική ημέρα»
Στην ομιλία του που παρουσιάστηκε μέσω βίντεο, ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Ντενίς Σμιχάλ, την περιέγραψε ως «μια ιστορική ημέρα» που σηματοδοτεί «ένα νέο κεφάλαιο» στους δεσμούς της χώρας του με το μπλοκ, ιδιαίτερα καθώς μαίνεται ο πόλεμος με τη Ρωσία.
«Κατανοούμε πλήρως ότι έχουμε ακόμη πολλή δουλειά μπροστά μας στην πορεία προς την ένταξη. Είμαστε έτοιμοι για αυτό. Έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να κινηθούμε γρήγορα και να πετύχουμε το αδύνατο», είπε ο ίδιος, σύμφωνα με το AP.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου Χάτζα Λαμπίμπ, η χώρα του οποίου ασκεί επί του παρόντος την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, την περιέγραψε ως «μια ιστορική στιγμή για όλους μας και σηματοδοτεί ένα ορόσημο στη σχέση μας».
Οι υποψήφιες χώρες πρέπει να ευθυγραμμίσουν τους νόμους και τα πρότυπά τους με αυτά της ΕΕ σε 35 τομείς πολιτικής, που κυμαίνονται από την ελεύθερη κυκλοφορία των αγαθών μέσω της αλιείας, τη φορολογία, την ενέργεια και το περιβάλλον έως τα δικαστικά δικαιώματα και την ασφάλεια.
Η Ουκρανία θέλει να ενταχθεί έως το 2030, αλλά πρέπει πρώτα να πραγματοποιήσει πολλές θεσμικές και νομικές μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση και το δικαστικό σύστημα.