Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι προσπάθησε να αντλήσει υποστήριξη από τα Βαλκάνια για το όραμά του για ειρήνη στην Ουκρανία και προώθησε την ιδέα της κοινής παραγωγής όπλων σε μια διήμερη Σύνοδο Κορυφής των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης την Τετάρτη.
Η Σύνοδος Κορυφής στην αλβανική πρωτεύουσα Τίρανα πραγματοποιείται καθώς το Κίεβο προσπαθεί να βελτιώσει τις αμυντικές του ικανότητες για να αποκρούσει τις ρωσικές δυνάμεις σε μια εποχή που η υποστήριξη των ΗΠΑ παραπαίει περισσότερο από δύο χρόνια μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας.
«Ενδιαφερόμαστε για συμπαραγωγή με εσάς και όλους τους εταίρους μας», δήλωσε ο Ζελένσκι στις κορυφαίες αντιπροσωπείες από την Αλβανία, τη Σερβία, τη Βόρεια Μακεδονία, το Κοσσυφοπέδιο, τη Βοσνία, το Μαυροβούνιο, την Κροατία και τη Μολδαβία στις εναρκτήριες δηλώσεις του στη σύνοδο κορυφής.
«Υπάρχουν περίπου 500 αμυντικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ουκρανία, η καθεμία από αυτές προσθέτει δύναμη, αλλά δεν είναι αρκετή για να κερδίσει (απέναντι στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ) Πούτιν. Βλέπουμε τα προβλήματα με την προμήθεια πυρομαχικών, τα οποία επηρεάζουν την κατάσταση στο πεδίο της μάχης».
Ο Ζελένσκι πρότεινε τη διοργάνωση ενός ουκρανικού-βαλκανικού αμυντικού φόρουμ στο Κίεβο ή σε μια βαλκανική πρωτεύουσα για την καλλιέργεια της συνεργασίας στον τομέα των όπλων, επαναλαμβάνοντας παρόμοιες πρωτοβουλίες που διεξήχθησαν πέρυσι με βρετανικές και αμερικανικές εταιρείες όπλων.
Η Αλβανία, η Βόρεια Μακεδονία και το Μαυροβούνιο είναι μέλη του ΝΑΤΟ, έχουν ενταχθεί στις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας και έχουν στείλει όπλα και εξοπλισμό στην Ουκρανία. Υπάρχουν σημαντικές βιομηχανίες όπλων σε τμήματα των Βαλκανίων, ιδίως στη Σερβία και την Κροατία, κληρονομιά της πρώην ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας.
Η μακροχρόνια σύμμαχος της Μόσχας Σερβία δεν έχει επιβάλει κυρώσεις, και ούτε το Βελιγράδι ούτε το Κίεβο αναγνωρίζουν την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, της πρώην νότιας επαρχίας της Σερβίας, που αποτελείται κυρίως από Αλβανούς, η οποία υποστηρίζει την Ουκρανία και επιδιώκει την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ.
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι προσκάλεσε όλους τους ηγέτες των Βαλκανίων να συμμετάσχουν σε μια σύνοδο κορυφής εταίρων και συμμάχων στην Ελβετία την άνοιξη, όπου θα συζητηθεί το όραμά του για την ειρήνη, το οποίο συνεπάγεται τη στρατιωτική αποχώρηση της Ρωσίας από το σύνολο του ουκρανικού εδάφους.
Αυτή η διπλωματική πρωτοβουλία - που βασίζεται στη γνωστή ως «ειρηνευτική φόρμουλα» του Ζελένσκι - δεν περιλαμβάνει τη Ρωσία και έχει απορριφθεί από τη Μόσχα ως μη εφικτή.
Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό της Αλβανίας Έντι Ράμα για συνομιλίες και ότι οι δύο ηγέτες υπέγραψαν συμφωνία φιλίας και συνεργασίας μεταξύ της Ουκρανίας και της Αλβανίας.
«Το έγγραφο αυτό θα συμβάλει στην ανάπτυξη της συνεργασίας και στην ενίσχυση της θέσης της Ουκρανίας στην περιοχή των Βαλκανίων», έγραψε ο Ζελένσκι στον αγγελιοφόρο Telegram.
Ο επικεφαλής του επιτελείου του Andriy Yermak δήλωσε: «Μίλησαν επίσης για τις αμυντικές ανάγκες της Ουκρανίας και τη δυνατότητα κοινής παραγωγής όπλων».
Ο Ζελένσκι δήλωσε αργότερα σε συνέντευξη Τύπου ότι κάθε φορά που καθυστερεί η προμήθεια όπλων στην Ουκρανία είναι ένα «δώρο» στον Ρώσο Πούτιν, μια προφανής αναφορά στο πολύμηνο αδιέξοδο του αμερικανικού Κογκρέσου σχετικά με την παροχή περισσότερης βοήθειας στο Κίεβο.
Ο Ζελένσκι, ο οποίος βρισκόταν στη Σαουδική Αραβία για συνομιλίες την Τρίτη, πρόκειται να συναντηθεί στη σύνοδο κορυφής με τους ηγέτες της Σερβίας, της Βόρειας Μακεδονίας, του Κοσσυφοπεδίου, της Βοσνίας και του Μαυροβουνίου.
«Μια κομβική στιγμή για την προώθηση των διμερών δεσμών και την αλληλεγγύη προς την Ουκρανία στον ηρωικό αγώνα της κατά της ρωσικής επιθετικότητας», έγραψε ο Αλβανός υπουργός Εξωτερικών Ιγκλί Χασάνι στο Χ λίγο μετά την άφιξη του Ζελένσκι.
