Οι προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου στις ΗΠΑ θα αποτελέσουν «κλειδί» στις προσπάθειες της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και να ξεκινήσουν οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, σύμφωνα με τον πρόεδρο της χώρας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Η πρόθεση της Μόσχας να διαπραγματευτεί, σχεδόν τρία χρόνια μετά την εισβολή, «εξαρτάται κατά πρώτον από τις εκλογές στις ΗΠΑ», υπογράμμισε ο Ζελένσκι σε μια συνάντηση που είχε τη Δευτέρα (21/10) με δημοσιογράφους.
Οι Ρώσοι «θα παρακολουθήσουν την πολιτική των ΗΠΑ στο θέμα αυτό. Και οι ΗΠΑ θα γνωστοποιήσουν πολύ γρήγορα την πολιτική τους, μετά τις εκλογές, κατά την άποψή μου», συνέχισε ο Ζελένσκι εκτιμώντας ότι η Ουάσινγκτον «δεν θα περιμένει μέχρι τον Ιανουάριο», όταν θα αναλάβει τα καθήκοντά του ο νέος πρόεδρος.
Οι ΗΠΑ, η κυρίαρχη δύναμη στους κόλπους του ΝΑΤΟ, έχουν χορηγήσει στην Ουκρανία στρατιωτική και οικονομική βοήθεια ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων από την έναρξη του πολέμου, το 2022. Η συνέχιση αυτής της υποστήριξης μπορεί ωστόσο να αμφισβητηθεί, εάν κερδίσει τις εκλογές ο Ρεπουμπλικάνος Ντόναλντ Τραμπ, που έχει επικρίνει τη βοήθεια προς το Κίεβο.
Ο Ζελένσκι δεν θέλησε να αναφερθεί σε αυτό το ακανθώδες ζήτημα, διαβεβαιώνοντας όμως ότι είχε «καλές» συναντήσεις τόσο με τον Τραμπ όσο και με τη Δημοκρατική αντίπαλό του, την Κάμαλα Χάρις, όταν επισκέφθηκε τις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο. «Είχα μια καλή συνάντηση με τον Τραμπ. Ήταν όσο θετική γινόταν. Και είμαι ικανοποιημένος», σχολίασε, δηλώνοντας ότι ήταν επίσης «πολύ καλή» η συνομιλία του με τη Χάρις.
Ο Ουκρανός πρόεδρος ελπίζει ότι η Ουάσινγκτον θα συμφωνήσει να προσκληθεί επισήμως η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ, παρά τον πόλεμο με τη Ρωσία. Η ένταξη θεωρείται κρίσιμης σημασίας για το Κίεβο αλλά οι ΗΠΑ μέχρι στιγμής τηρούν επιφυλακτική στάση. «Μετά τις εκλογές, ελπίζουμε ότι θα υπάρξει μια πιο θετική αντίδραση εκ μέρους των ΗΠΑ» που «δεν θέλουν» να κάνουν σημαντικές αλλαγές κατά την προεκλογική περίοδο, εκτίμησε.
Η Ουκρανία θεωρεί ότι το ΝΑΤΟ είναι η μοναδική πραγματική προστασία που θα μπορούσε να έχει απέναντι στη γειτονική Ρωσία, η οποία από την πλευρά της λέει ότι η εισβολή έγινε ακριβώς για να εμποδιστεί η προσέγγιση του Κιέβου με το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο. Η Ουκρανία θέλει να λάβει πρόσκληση από το ΝΑΤΟ το συντομότερο δυνατόν, μολονότι το 20% του εδάφους της είναι υπό ρωσική κατοχή, και να ενταχθεί επισήμως αμέσως μετά το τέλος του πολέμου, εξήγησε ο Ζελένσκι.
Η πρόσκληση ένταξης στο ΝΑΤΟ είναι το πρώτο βήμα του «σχεδίου νίκης» που παρουσίασε πρόσφατα ο Ζελένσκι. Στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου προτείνεται επίσης η ανάπτυξη στο ουκρανικό έδαφος αποτρεπτικών, μη πυρηνικών στρατιωτικών μέσων. Ο Ουκρανός πρόεδρος πιστεύει ότι η εφαρμογή αυτού του σχεδίου θα μπορούσε να οδηγήσει «στο δίκαιο και γρήγορο τερματισμό» του πολέμου εντός του 2025, ενώ απέρριψε την ιδέα παραχώρησης ουκρανικών εδαφών, μολονότι ο στρατός της χώρας του αντιμετωπίζει έλλειψη ανδρών και εφοδίων.
Μια πιθανή θετική αντίδραση των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα μπορούσε να πείσει και άλλες χώρες που εκφράζουν επιφυλάξεις, όπως τη Γερμανία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία. «Η γερμανική πλευρά αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό την ένταξή μας στο ΝΑΤΟ», σημείωσε ο Ζελένσκι που πιστεύει ότι το Βερολίνο «φοβάται τη ρωσική αντίδραση».
«Θα χρειαστεί να δουλέψουμε όλοι σκληρά με τη γερμανική πλευρά. Αλλά δεν αμφισβητείται ότι οι ΗΠΑ ασκούν επιρροή σε αυτό το θέμα», συνέχισε, διαβεβαιώνοντας ότι «η πλειονότητα των συμμάχων» βλέπει θετικά την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Ο Ζελένσκι διευκρίνισε ότι η χώρα του δεν ζητάει πυρηνικά όπλα από τους Δυτικούς συμμάχους της, μετά τις αμφίσημες δηλώσεις που έκανε για το θέμα αυτό την περασμένη εβδομάδα.
Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ η Ουκρανία συμφώνησε να παραδώσει στη Μόσχα τα σοβιετικά πυρηνικά όπλα που ήταν αποθηκευμένα στο έδαφός της, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας, του αποκαλούμενου «Μνημονίου της Βουδαπέστης» που επιτεύχθηκε το 1994 μεταξύ της Ρωσίας, των ΗΠΑ και της Βρετανίας. Σε αντάλλαγμα, οι υπογράφουσες χώρες εγγυήθηκαν την ασφάλειά της.
Ο Ζελένσκι είπε, όμως, ότι η χώρα του επέστρεψε τα πυρηνικά όπλα «χωρίς να λάβει τίποτα σε αντάλλαγμα». «Θα έπρεπε να τα ανταλλάξουμε έναντι της ένταξης στο ΝΑΤΟ», σχολίασε.
Η Ουκρανία βρίσκεται σε δύσκολη στρατιωτική κατάσταση, με τις δυνάμεις της να υποχωρούν εδώ και μήνες στο ανατολικό μέτωπο και τη Ρωσία να σφυροκοπά τις πόλεις της, καθώς ο ουκρανικός στρατός δεν διαθέτει επαρκή αντιαεροπορική άμυνα.
Από τα πλήγματα σκοτώνονται καθημερινά άμαχοι. Τη νύχτα της Δευτέρας προς την Τρίτη δύο ενήλικες και ένα παιδί σκοτώθηκαν από επίθεση μη επανδρωμένων αεροσκαφών στο Σούμι, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές. Άλλοι δύο άμαχοι έχασαν τη ζωή τους σήμερα στις περιοχές του Ντονέτσκ και του Ντνιπροπετρόφσκ.
