Του Γιώργου Φιντικάκη
Σαφές μήνυμα προς την Τουρκία για τα πρόσφατα προκλητικά της βήματα στην Αν. Μεσόγειο στέλνουν Ισραήλ και ΗΠΑ μέσω του κοινού ανακοινωθέντος που εκδόθηκε μετά την ολοκλήρωση της τετραμερούς διάσκεψης στην Αθήνα. Το εν λόγω ανακοινωθέν ανάρτησε λίγο αργότερα στην ιστοσελίδα του και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
«Οι Υπουργοί (σ.σ. Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ) και οι ΗΠΑ επανέλαβαν την πλήρη στήριξή τους και την αλληλεγγύη τους προς την Κυπριακή Δημοκρατία σε ότι αφορά την εξερεύνηση και ανάπτυξη των πόρων της εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής της Ζώνης και εκφράζουν την ανησυχία τους για τα πρόσφατα προκλητικά βήματα που έχουν γίνει στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου» αναφέρει χαρακτηριστικά η κοινή δήλωση που εκδόθηκε μετά το πέρας της διυπουργικής συνάντησης Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου-ΗΠΑ αναφορικά με τη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας.
Συγκεκριμένα, οι υπουργοί ενέργειας της Ελλάδας, Κωστής Χατζηδάκης, της Κύπρου, Γεώργιος Λακκοτρύπης, του Ισραήλ, Γιουβάλ Στάινιτζ και ο Βοηθός Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για Ενεργειακούς Πόρους, Φράνσις Φάννον, συναντήθηκαν σήμερα στην Αθήνα για να συζητήσουν τις δυνατότητες συνεργασίας στο πεδίο της ενέργειας και να επιβεβαιώσουν την κοινή τους δέσμευση για την προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Όπως τονίζεται, ο βοηθός Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για Ενεργειακούς Πόρους, Φράνσις Φάννον, υπογράμμισε την αυξανόμενη και απτή υποστήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης για τη δημιουργία ενός δομημένου τετραμερούς μηχανισμού συνεργασίας που επικεντρώνεται στα ενεργειακά θέματα.
Στο ίδιο ανακοινωθέν γίνεται ειδική αναφορά και στο Αιγαίο, καθώς οι υπουργοί εξέφρασαν την έντονη υποστήριξη τους για τα δικαιώματα των κυρίαρχων κρατών έτσι ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η ασφάλεια και η σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και τη θάλασσα του Αιγαίου. Οι ΗΠΑ επαναβεβαίωσαν επίσης τη θέση τους ότι οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου του νησιού θα πρέπει να διαμοιρασθούν κατά δίκαιο τρόπο μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης.
Οι Υπουργοί Ενέργειας της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ, επαναβεβαίωσαν την υποστήριξη τους προς το σχέδιο του Αγωγού Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (East Med Gas Pipeline),που επίσης δημιουργεί μια στρατηγική σύνδεση μεταξύ Ευρώπης και Ισραήλ.
«Στηρίζουμε όλοι το δικαίωμα της Κύπρου να αξιοποιήσει τους ενεργειακούς της πόρους», ανέφερε χαρακτηριστικά ο ισραηλινός υπουργός Ενέργειας Γ. Στάινιτζ, σημειώνοντας ότι σε λίγες εβδομάδες θα αρχίσουν οι εξαγωγές φυσικού αερίου από το Ισραήλ προς την Αίγυπτο, γεγονός που δείχνει όπως είπε ότι η ενέργεια μπορεί να δημιουργεί εντάσεις -όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Κύπρου- αλλά και ενισχύει τις συνεργασίες.
«Το ανακοινωθέν αυτό καλύπτει πλήρως τις θέσεις της Ελλάδας, όπως και της Κύπρου όσον αφορά το δικαίωμα της να ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα εντός της αποκλειστικής της οικονομικής ζώνης. Ήταν μια συνάντηση υπέρ του διεθνούς δίκαιου, όχι εναντίον κάποιας χώρας», σημείωσε ο Έλληνας υπ. Ενέργειας.
«Είχα την ευκαιρία να ενημερώσω τους συναδέλφους μου για τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ και την προκλητικότητα της Αγκύρας, και εισέπραξα από όλους την αμέριστη υποστήριξή τους», προσέθεσε από την πλευρά του ο κύπριος υπουργός Ενέργειας Γ. Λακκοτρύπης.
Όσο για τον υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ με αντικείμενο τους ενεργειακούς πόρους, Φ.Φάνον, εξήρε τις πρωτοβουλίες των χωρών-μελών για την συγκεκριμένη σύμπραξη, ενώ χαρακτήρισε την Ελλάδα ως χώρα γέφυρα για την ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή. Σημειωτέων ότι χθες, ο κ. Φάνον είχε δηλώσει ότι οι ΗΠΑ αποδοκιμάζουν την στάση της Τουρκίας στην περιοχή, λέγοντας χαρακτηριστικά «αποθαρρύνουμε κάθε προκλητική ενέργεια από οπουδήποτε και αν προέρχεται».
Ευρύτερη συνεργασία
Τα παραπάνω, μαζί με άλλα κεφάλαια συνεργασίας που θα προκύψουν στην πορεία, θα εξειδικευθούν από την κοινή ομάδα εργασίας που πρόκειται να συσταθεί με εμπειρογνώμονες από Ελλάδα-Κύπρο-Ισραήλ, πιθανώς και από ΗΠΑ.
«Συζητήσαμε επίσης την πρόοδο του αγωγού φυσικού αερίου East Med για τον οποίο ελπίζουμε σύντομα να καταφέρουμε να υπογράψουμε την διακρατική συμφωνία, και μεταξύ άλλων τις δυνατότητες συνεργασίας σε περίπτωση ενεργειακών κρίσεων όπου θα μπορούμε όλοι μαζί να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να τις αντιμετωπίσουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γ. Στάινιτζ υπ. Ενέργειας του Ισραήλ. Το τελευταίο φαίνεται να είναι αυτό που πιέζει προκειμένου να μπουν επιτέλους οι υπογραφές στη διακρατική συμφωνία για τον East Med, και να καμφθούν οι αντιρρήσεις της Ιταλίας, στην οποία και θα καταλήγει το project, με τη Ρώμη να εμφανίζεται να έχει διαφορετικές γραμμές (υπέρ ο Σαλβίνι, κατά ο Ντι Μάιο) ως προς το έργο.
Το μίτινγκ αποτελεί την βάση, προκειμένου η συνεργασία των τεσσάρων χωρών να γίνει συστηματική, όχι μόνο στα ενεργειακά αλλά σε μια σειρά άλλων θεμάτων, τα οποία και πρόκειται να εξειδικευτούν, ανέφερε ο Κ. Χατζηδάκης, ενώ έκανε λόγο για συμφωνία επιτάχυνσης της υπογραφής της διακρατικής συμφωνίας, μέσα από την συνεργασία με την ιταλική πλευρά.
Αποτελεί κοινή επιθυμία να αποτελέσει η ενέργεια την γέφυρα για πολιτική σταθερότητα και οικονομική ανάπτυξη, ανέφερα από την πλευρά του ο υφυπουργός Εξωτερικών ΤΩΝ ΗΠΑ Φρ. Φάνον, φέρνοντας το παράδειγμα του Ισραήλ. Επανέλαβε ότι η Ελλάδα μπορεί να λειτουργήσει ως ενεργειακή γέφυρα για την Ευρωπαϊκή Ένωση με έργα υποδομής όπως οι αγωγοί φυσικού αερίου ΤΑΡ, IGB και ο σταθμός Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στη Ρεβυθούσα που συμβάλλουν όπως τόνισε στην ενεργειακή ασφάλεια και τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού.
