Του Απόστολου Σκουμπούρη
Είναι ο κλάδος που έχει φέρει τα περισσότερα επενδυτικά κεφάλαια από το εξωτερικό στην Ελλάδα την τελευταία 5ετία, ο μοναδικός κλάδος που «τροφοδοτεί» το Χ.Α. με νέες εταιρείες, ο κλάδος που θεωρείται το success story των επόμενων ετών, αλλά και ο κλάδος στον οποίο ανήκει το μεγαλύτερο project ανάπλασης σε όλη την Ευρώπη, το Ελληνικό.
Ο λόγος για τον κλάδο των ακινήτων και το ευρύτερο real estate, που μετά τη μεγάλη «βουτιά» άμα του ξεκινήματος της κρίσης, την ισοπέδωση των τιμών και το απόλυτο «νέκρωμα» της οικοδομής, τώρα – και για τα επόμενα χρόνια – φαίνεται πως γνωρίζει νέα μεγάλη ανάπτυξη, που δύναται να συμπαρασύρει πληθώρα κλάδων και επιμέρους ειδικοτήτων πέριξ αυτού.
Επίσης δεν είναι τυχαίο ότι οι δύο μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα, οι Prodea Investments (πρώην Εθνική Πανγαία) και Grivalia Properties (που απορροφήθηκε από τη Eurobank) έχουν ήδη επενδύσει στη διάρκεια της κρίσης πάνω από 1 δισ. ευρώ για την αγορά ακινήτων σε όλη την Eλλάδα.
Prodea Investments και Grivalia Properties έχουν ίσως το πιο ισχυρό «μείγμα» ξένων μετόχων από κάθε άλλη εισηγμένη εταιρεία, είτε σε επίπεδο πλουραλισμού και διασποράς, είτε εκτοπίσματος. Στην Prodea συμμετέχουν σχήματα όπως Castelake, Coller Capital, York Capital κ.α., ενώ στη Grivalia πάνω από 50% έχει το Fairfax Financial Holdings, αλλά και οίκοι όπως Wellington, Brandes Investment Partnets, Fidelity και Pimco!
Θυμίζουμε ότι τον περασμένο Δεκέμβριο η Lamda Development ολοκλήρωσε με επιτυχία τη μεγάλη αύξηση κεφαλαίου των 650 εκατ. ευρώ, τη μεγαλύτερη ΑΜΚ μη τραπεζικής εταιρείας που έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία και από τις μεγαλύτερες ιστορικά.
Πλέον, η κατάσταση έχει αλλάξει και μάλιστα σημαντικά, η «νεκρή» επενδυτικά περίοδος έχει δώσει τη θέση της σε μια εποχή μεγάλης άνθισης για την αγορά ακινήτων, τόσο των επαγγελματικών, όσο και των κατοικιών. Μάλιστα, η δυναμική του κλάδου είναι τέτοια, ώστε φορείς της αγοράς εκτιμούν ότι εντός του 2020 θα δημιουργηθούν και νέα σχήματα, με έμφαση και στην αγορά κατοικίας, καθώς τα χιλιάδες διαμερίσματα που θα αρχίσουν να περιέρχονται στα χέρια funds και τραπεζών, στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης των “κόκκινων” δανείων, θα αξιοποιηθούν ως επενδυτικό προϊόν.
Είναι και ο μοναδικός κλάδος που αναμένεται να εισάγει μία ή περισσότερες εταιρείες στο ελληνικό χρηματιστήριο εντός της τρέχουσας χρονιάς, και αυτός είναι ένας από τους λόγους που η διοίκηση του Χ.Α. αποφάσισε – για πρώτη φορά στα χρονικά – να διοργανώσει το road show αφιερωμένο σε έναν μόνο κλάδο.
Πρόκειται για το πρώτο Athex Real Estate Conference που διεξάγεται σήμερα Τρίτη στο ξενοδοχείο Wyndham Grand Athens Hotel (Πλατεία Καραΐσκάκη, Μεταξουργείο), στο οποίο θα δώσουν το παρόν σχεδόν όλες οι μεγάλες εταιρείες του χώρου, εισηγμένες και μη.
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου οι συμμετέχουσες εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν συναντήσεις με χρηματιστηριακούς αναλυτές και θεσμικούς επενδυτές, ενώ θα πραγματοποιηθούν ομιλίες οικονομολόγων και εξειδικευμένων στελεχών του κλάδου με θέμα τις προοπτικές του χώρου της ακίνητης περιουσίας. Στο πρώτο Athex Real Estate Conference θα συμμετέχουν σχεδόν όλες οι εισηγμένες εταιρείες του κλάδου, αλλά και μη εισηγμένες που είναι υποψήφιες για εισαγωγή.
Μεταξύ των υποψηφίων για εισαγωγή στο Χ.Α. είναι οι εταιρείες Noval Property, θυγατρική του ομίλου Viohalco, η Trade Estate ΑΕΕΑΠ, θυγατρική της Fourlis, η Μπλέ Κέδρος και η Orilina, ενώ πιθανή είναι και η εισαγωγή της θυγατρικής της Lamda Development, Lamda Malls. Προ ημερών, η διοίκηση της Lamda Development σε επίσημη ανακοίνωσή της δεν απέκλεισε το δρόμο της εισαγωγής για τη Lamda Malls, τονίζοντας ότι είναι μια από τις επιλογές, όμως απόφαση δεν έχει παρθεί.
Συμμετέχουν εισηγμένες και μη
To παρόν στη σημερινή εκδήλωση του Χ.Α. δίνουν εκπρόσωποι και μέλη της διοίκησης εταιρειών όπως Lamda Development, Alpha Αστικά Ακίνητα, Prodea Investments (πρώην Εθνική Πανγαία), Trastor ΑΕΕΑΠ, Briq Properties, Reds, Intercontinental International ΑΕΕΑΠ, ενώ από μη εισηγμένες θα είναι η Noval Property ΑΕΕΑΠ του ομίλου Viohalco, η Trade Estates ΑΕΕΑΠ του ομίλου Fourlis, καθώς και η Μπλε Κέδρος ΑΕΕΑΠ του ομίλου Co-Co Mat. Χορηγός του πρώτου road show της ΕΧΑΕ για το real estate θα είναι η Noval Property.
Μιλώντας προ ημερών στο Liberal ο επικεφαλής μονάδας ανάλυσης αγοράς και επικοινωνίας του ομίλου ΕΧΑΕ Βασίλης Κλέτσας τόνισε πως «από τον κλάδο του real estate ξεκινάμε μια σειρά από θεματικά conference, κατά τα πρότυπα των διοργανώσεων που έχουμε ξεκινήσει την τελευταία διετία με την παρουσίαση των εταιρειών Mid & Small Cap, με στόχο την προώθηση και μικρότερης αποτίμησης επιχειρήσεων».
Ο κ. Κλέτσας τονίζει πως «όσο πιο επικεντρωμένο είναι ένα road show τόσο πιο αποτελεσματικό είναι, ενώ η επιλογή του κλάδου των ακινήτων έγινε γιατί υπάρχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τόσο από επενδυτές, όσο και από εταιρείες με στόχο να εισαχθούν στο χρηματιστήριο».
Και άλλοι παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως καταγράφεται ποιοτική αλλά και ποσοτική αναβάθμιση της στάθμισης του κλάδου των ακινήτων στο ΧΑΑ, που αξίζει να προσελκύσει κεφάλαια με προοπτικές ανόδου των τιμών των μετοχών τους με παράλληλα ικανοποιητικές μερισματικές αποδόσεις. Γενικώς ο κλάδος ακινήτων έχει μπει σε μια φάση ωρίμανσης, χωρίς βεβαίως να λείπουν οι μεγάλες αποκλείσεις, λόγω των ποιοτικών διαφορών που υπάρχουν ανάμεσα στα παλαιά και μη λειτουργικά κτήρια και στη μεγάλη ανάγκη για καινούρια και λιγότερο ενεργοβόρα.