Του Γιώργου Δασκαλόπουλου
Τι κοινό έχει η υπόθεση Siemens, το σκάνδαλο Maddof και οι αποκαλύψεις για το κύκλωμα «εσωτερικής πληροφόρησης» που οδήγησε στη σύλληψη του Τηλέμαχου Λαβίδα και την δίωξη κατά του Γιώργου Νίκα;
Ήταν όλες περιπτώσεις που «βγήκαν» στο φως μετά από έρευνες της αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Της περιβόητης SEC (Securities and Exchange Commission) που αποτελεί τον φόβο και τον τρόμο όσων «λοξοδρομούν» από τις αρχές λειτουργίας των αμερικανικών χρηματιστηρίων και των εισηγμένων επιχειρήσεων.
Αν και πρόκειται για ανεξάρτητη Αρχή, η αλήθεια είναι ότι οι Αμερικανοί (που την ίδρυσαν το 1934, λίγο μετά την εμπειρία του Κράχ) την «προίκισαν» με χαρακτηριστικά υψηλής δυνατότητας παρέμβασης και αυστηρών ελέγχων. Επιπλέον, δε, της έδωσαν και τη δυνατότητα αυτόνομων ερευνών με δυνατότητα λήψης ενόρκων καταθέσεων και σχηματισμό δικογραφιών για υποθέσεις μη σύννομης δραστηριότητας που πέφτουν στην αντίληψή της. Το μόνο που δεν «κάνει» η SEC είναι να ασκήσει η ίδια τη δίωξη, για την οποία απλώς προωθεί τη δικογραφία στο αρμόδιο δικαστήριο.
Τις τελευταίες ημέρες, οι πληροφορίες, φέρουν και το νέο πλαίσιο λειτουργίας της ελληνικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς να περιλαμβάνει δυναμικά «στοιχεία» που θα βρίσκονται κοντά σε αυτά της SEC. Βέβαια, όπως ενημερώνουν το Liberal.gr καλά ενημερωμένες πηγές, το νέο πλαίσιο δεν θα αφορά τη ιδιωτική παράμετρο, όπως την εφαρμόζουν οι Αμερικανοί, θα προβλέπει όμως την αυστηροποίηση διαδικασιών και ελέγχων, τη δυνατότητα παρεμβάσεων στο corporate governance, ενδεχομένως και στη λειτουργία των διοικήσεων, ενώ θα ενσωματώνει και όλη τη σχετική κοινοτική νομοθεσία.
Άλλωστε η εμπειρία από την υπόθεση της Folli Follie και της Creta Farms έδειξαν ότι το μέχρι σήμερα ισχύον πλαίσιο είναι αρκετά «χαλαρό» ώστε να οδηγήσει με ...ευκολία δύο σημαντικές επιχειρήσεις στα βράχια, αφήνοντας ατιμώρητες πολλές από τις κινήσεις των διοικήσεών τους.
Πρόκειται για μια πραγματικότητα που τόσο η νέα διοίκηση της Βασιλικής Λαζαράκου στην Επιτροπή, όσο και ο υφυπουργός αρμόδιος για τη λειτουργία του χρηματοποστωτικού συστήματος Γ. Ζαββός, είναι αποφασισμένοι να αλλάξουν. Στόχος τους, να αποτρέψουν την εξαπάτηση του επενδυτικού κοινού, όπως συνέβη προφανέστατα στη Folli, αλλά και τα δυσλειτουργικά φαινόμενα, όπως συνέβη στην Creta. Και παράλληλα να θωρακίσουν την αγορά και τη λειτουργία της ώστε να καταστεί ξανά ελκυστική, αλλά χωρίς κινδύνους για το κοινό.
Το νέο πλαίσιο είναι έτοιμο από προπαρασκευαστικής πλευράς, αλλά οι ρυθμίσεις του θα οριστικοποιηθούν μέσα στην εβδομάδα προκειμένου να υποβληθεί ως τμήμα της γενικότερης νομοθεσίας που θα συνοδεύει το νομοσχέδιο για τον Ηρακλή.
Ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα σημεία του νέου πλαισίου, είναι η δυνατότητα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς να αλλάζει (με δικαστική απόφαση) τη διοίκηση μιας εταιρείας (για την ακρίβεια να ζητά την τοποθέτηση «υπηρεσιακής» διοίκησης) όταν εμφανίζονται διαλυτικά ή δυσλειτουργικά φαινόμενα. Ένα τέτοιο παράδειγμα δόθηκε το τελευταίο διάστημα από την υπόθεση της Creta, όπου η σύγκρουση των αδελφών Δομαζάκη, οδήγησε στο άνευ προηγουμένου φαινόμενο των δύο κέντρων διοίκησης, παραλύοντας επί μήνες της λειτουργία της εταιρείας. Κατά τις σχετικές πληροφορίες, για τη συγκεκριμένη ρύθμιση οι αποφάσεις θα ληφθούν οριστικά στις αρχές της επόμενης εβδομάδας.
Αντίθετα, βέβαιη θεωρείται η θέσπιση αυστηρότερων κανόνων σε σχέση με το coprorate governance των εισηγμένων που εξακολουθούν να «ξεχνούν» τα διεθνή πρότυπα και το θεσμικό πλαίσιο. Ειδικότερα αναμένεται να θεσπιστούν αυστηροί κανόνες για τα μέλη των Επιτροπών Ελέγχου των εισηγμένων, ώστε αυτά να έχουν προσόντα και εμπειρία ελεγκτού, αλλά και να είναι ανεξάρτητα από τη διοίκηση. Και κυρίως, όπως έχει παρατηρηθεί σε πλείστες περιπτώσεις εταιρειών, να μην είναι πρόσωπα που έχουν τοποθετηθεί «συμβολικά» στις θέσεις αυτές. Για το λόγο αυτό άλλωστε η Επιτροπή τις τελευταίες ημέρες, περνά από «κόσκινο» τις Επιτροπές προκειμένου να διπιστώσει παρατυπίες, τις οποίες στη συνέχεια οι επιχειρήσεις καλούνται να διορθώσουν.
Επιπρόσθετα η Επιτροπή «σφίγγει» τα λουριά και ως προς τους γενικότερους κανόνες του corporate governance, με ερμηνευτική εγκύκλιο με την οποία καλούνται οι εισηγμένες να αναπροσαρμόσουν την εταιρική τους διακυβέρνηση με συγκεκριμένα πρότυπα.
Βέβαια πέραν της ίδιας της νομοθεσίας, υπάρχει και το ζήτημα της εφαρμογής της. Σε αυτό το επίπεδο τα «reflex» της νέας διοίκησης της Επιτροπής αποδεικνύονται ταχύτατα. Τόσο με τις προαναφερθείσες παρεμβάσεις και ελέγχους, όσο και με τις συχνότατες ερωτήσεις προς τις εισηγμένες, για οποιαδήποτε εξέλιξη εμπίπτει στην αρμοδιότητά της. Για το μέλλον, η Επιτροπή, εξοπλισμένη και με ένα ...αμερικανικού τύπου πλαίσιο θα μπορεί να λειτουργήσει ακόμη καλύτερα για την προστασία της αγοράς και των επενδυτών.
