Η τιμή του χρυσού μέσα σε έναν μήνα έχει σπάσει με αφοπλιστική ευκολία όλες τις αντιστάσεις, ξεπερνώντας τα υψηλά του 2011, ανοίγοντας το διάγραμμα για νέα ιστορικά υψηλά και με τους αναλυτές να κονταροχτυπιούνται αν κάπου εδώ είναι το τέλος της διαδρομής, ή θα ακολουθήσει μια εξίσου επική συνέχεια.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού το πρώτο εξάμηνο του 2020 είχαμε εισροές κεφαλαίων - ρεκόρ στα διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια -ETF-που επενδύουν σε χρυσό, της τάξης των 39,5 δισ. δολαρίων.
Μόνο τον Ιούνιο αυτά τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια πρόσθεσαν στις επενδύσεις τους 104 τόνους χρυσού, ανεβάζοντας τις συνολικές τους τοποθετήσεις στο επίπεδο ρεκόρ των 3.621 τόνων.
Η τάση αυτή φαίνεται να επιταχύνθηκε τον Ιούλιο, με τα στοιχεία από την Bank of America να αποκαλύπτουν ότι κεφάλαια της τάξης των 3,8 δισ. δολαρίων εισέρρευσαν στα ETF χρυσού την εβδομάδα από τις 15- 22 Ιουλίου. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη εισροή σε εβδομαδιαία βάση που έχει ποτέ καταγραφεί.
Αν συνδυάσουμε τώρα τα τρέχοντα με τα ιστορικά στοιχεία, θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σ ’έναενδιαφέρον συμπέρασμα όσον αφορά τις περαιτέρω προοπτικές ανόδου του πολύτιμου μετάλλου. Η καλύτερη χρονιά από πλευρά εισροών στο πολύτιμο μέταλλο ήταν το 2009, όταν ο όγκος είχε αυξηθεί κατά 646 τόνους. Ήδη αυτό το ρεκόρ έχει ξεπερασθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2020.
Οι αγορές χρυσού στις οποίες προχώρησαν τα ETF είναι πολύ μεγαλύτερες ακόμα και από το επίπεδο των αγορών χρυσού που έγιναν από τις Κεντρικές Τράπεζες το 2018 και το 2019, ενώ αντιστοιχούν περίπου σε 45% της παγκόσμιας παραγωγής χρυσού του πρώτου εξαμήνου 2020.
Ποια ήταν η διακύμανση του χρυσού το 2009; Από τα 880 δολάρια/ουγγιά έκλεισε την χρονιά στα 1096,80 με υψηλά έτους τα 1226 δολάρια/ουγγιά.
Δύο χρόνια μετά έδωσε τα υψηλά των 1921 δολαρίων/ουγγιά. Τα παραπάνω στοιχεία θα μπορούσαν να αποδειχτούν χρήσιμα σε μια ωραία άσκηση εργασίας, για το πόσο πιο υψηλές πτήσεις θα μπορούσε να μας δώσει μακροπρόθεσμα το κίτρινο μέταλλο από τα τρέχοντα επίπεδα.
Το συγκινητικό δε είναι ότι το νούμερο που προκύπτει αν κάνετε την παραπάνω άσκηση απέχει μόλις ένα 6% από το νούμερο που έδωσε πρόσφατα η Rickardσε μελέτη της όσον αφορά το επίπεδο που θα καθοριζόταν για την ισοτιμία του δολαρίου ανά ουγγιά, εάν αποφάσιζε κανείς μια μερική κάλυψη της τάξης του 40% των κυκλοφορούντων δολαρίων με χρυσό.
Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη και με κριτήριο τα αποθέματα χρυσού που δηλώνουν οι ΗΠΑ, η ισοτιμία θα καθοριζόταν στα 3500$/ουγγιά. Η παραπάνω εισαγωγή έγινε δεδομένου ότι σε κάθε κρίσιμη αντίσταση η κλασσική ερώτηση που δέχομαι είναι αν ήρθε η ώρα του ταμείου όσον αφορά τα κέρδη στον χρυσό.
Πέραν των άνωθεν στοιχείων, η απάντηση στην συγκεκριμένη ερώτηση εμπεριέχεται πάντα στην εξής ερώτηση: Εξακολουθούν να υφίστανται οι λόγοι που εκτίναξαν τον χρυσό σε νέα υψηλά; Ας τους δούμε έναν προς έναν, ξεκινώντας από τους πιο εμφανείς.
1.Η ανάγκη για ένα επενδυτικό καταφύγιο
Η επίσημη δικαιολογία της εκτίναξης του χρυσού πάνω από τα 1800 δολάρια/ουγγιά ήταν η αύξηση των κρουσμάτων του κορoνοϊού σε πολλές χώρες ανά την υφήλιο με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ύφεση που θα ακολουθήσει.
Οι εκ νέου εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας ήρθαν και ολοκλήρωσαν την αναγκαιότητα των διαχειριστών για μια νέα γενναία δόση hedgingστα χαρτοφυλάκια τους.
Πρόκειται ν ’αλλάξει κάτι σύντομα από το μέτωπο της πανδημίας; Πριν καν έρθει το φθινόπωρο, οι περισσότερες χώρες είναι αντιμέτωπες με ένα δεύτερο επιδημικό κύμα, ενώ οι ΗΠΑ δεν έχουν καν ξεπεράσει το πρώτο, με την παραγωγή ενός αποτελεσματικού εμβολίου και φαρμάκου να απαιτεί ακόμα αρκετές εβδομάδες ερευνών.
Επιπλέον, μελέτες όπως εκείνη του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Φρανκφούρτης σύμφωνα με την οποία το 78% των ασθενών που ανάρρωσαν από το νέον κορονοϊό, εμφάνισαν δομικές αλλαγές στον καρδιακό μυ αντίστοιχες με εκείνες μιας καρδιακής προσβολής, έρχονται να περιπλέξουν την εικόνα της συνολικής επιβάρυνσης των συστημάτων υγείας, ακόμα και μετά το τέλος της πανδημίας.
(σ.μ: Η συγκεκριμμένη έρευνα αν και αποτελεί ένα πρώτο καμπανάκι, εντούτοις αφορά δείγμα 100 ατόμων.Εις αναμονή λοιπόν των αποτελεσμάτωνμελλοντικών αντίστοιχων ερευνών με μεγαλύτερο αριθμό ατόμων).
2.Η ανάγκη για νομισματική αντιστάθμιση και ανεξαρτησία από το $
Τα τελευταία χρόνια έχει κορυφωθεί η τάση των Κεντρικών Τραπεζών να προχωρούν σε σημαντικότατες αγορές χρυσού.
Επιπλέον η τάση «επαναπατρισμού» των αποθεμάτων χρυσού, υπήρξε για τους προσεκτικούς μια από τις πρώτες ενδείξεις της αλλαγής όσον αφορά την παγκοσμιοποίηση και τη διεθνή συνεργασία. Πότε πραγματοποιούνται αγορές χρυσού σε κεντρικό επίπεδο; Όταν υπάρχουν προσδοκίες για υψηλότερο πληθωρισμό ή… για μεγαλύτερα δημοσιονομικά ελλείμματα.
Για τον Δυτικό κόσμο λοιπόν, αποτελούν τον τρόπο να προετοιμαστούν για σκληρότερες οικονομικές συνθήκες και μια πιθανή νομισματική κρίση εξαιτίας της διάβρωσης της αξίας του χρήματος από τα αλλεπάλληλα QE.
Για τον αναδυόμενο κόσμο, είναι ένα μέσο να διατηρήσει έστω μερικώς τον έλεγχο στα νομίσματά του. Γι' αυτό και από την Τουρκία μέχρι την Κιργιζία και από τη Ρωσία μέχρι την Κίνα, βλέπουμε μεγάλη ενασχόληση με την αγορά χρυσού και την αποθήκευση του εντός των «τειχών», προς διασφάλιση της ανεξαρτησίας. Στην ουσία αυτό που αντιπροσωπεύει ο χρυσός είναι η ανεξαρτησία από το δολάριο, εν μέσω χρηματοοικονομικών κυρώσεων και εμπορικών πολέμων. Προσθέτοντας χρυσό στα αποθεματικά τους, οι Κεντρικές Τράπεζες των αναδυόμενων οικονομιών κερδίζουν ίσες ευκαιρίες με τις δυτικές τράπεζες.
3.Τα αρνητικά επιτόκια και η ανάγκη αποδόσεων
Σ’ έναν κόσμο όπου πολλά ομόλογα έχουν αρνητικές αποδόσεις, η ικανότητα διατήρησης της αγοραστικής δύναμης συρρικνώνεται επικίνδυνα. Ως εκ τούτου, ακόμα και αν δεν επιταχύνεται ο πληθωρισμός, ο χρυσός ελκύει τους επενδυτές, καθώς τον θεωρούν σαν ένα αντικειμενικό μέσο αποθήκευσης αξίας. Επιπρόσθετα, σ ’ένα περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων, δεν υπάρχει κόστος ευκαιρίας για την κατοχή χρυσού. Και αυτό είναι ένα extra bonus.
Στον κόσμο των διαχειριστών τα πράγματα λειτουργούν ως εξής: Ο χρυσός είναι χρήμα χωρίς σύνορα και λειτουργεί ως τελικό απόθεμα και ασφαλές καταφύγιο σε κάθε διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο που επιθυμεί να έχει ένα τείχος προστασίας απέναντι στους μαύρους κύκνους της οικονομίας, εμφανείς ή μη.
Ο πραγματικός λόγος πίσω από το ράλι
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει ξοδέψει πολλά τρισ. δολάρια προκειμένου να στηρίξει επιχειρήσεις και νοικοκυριά από τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας, ενώ η FEDέχει ανάψει τις μηχανές δημιουργώντας εκ του μηδενός extraτρισ. προκειμένου να αντέξει το χρηματοπιστωτικό σύστημα το ωστικό κύμα των αθετήσεων που είναι μπροστά μας.
Δεν είναι βέβαια μόνο ο ισολογισμός της FED «ξεχειλωμένος». Η συντηρητική ΕΚΤ έχει κατά πολύ ξεπεράσει τα 5,2 τρισ. ευρώ. Τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης έχουν απογυμνώσει το αρχέτυπο του χρήματος από την αίσθηση της αξίας, όπως ακριβώς τα αρνητικά επιτόκια το έχουν αποσυνδέσει από την παραγωγή.
Γιατί, τι αντιπροσωπεύουν τα επιτόκια σε μια ελεύθερη αγορά; Μια «υπόσχεση παραγωγής» που περιμένει εκπλήρωση. Μέρος της παραγωγής επιστρέφει στον δανειστή ως τόκος. Τα μηδενικά επιτόκια λοιπόν, συνοδεύουν το χρήμα που τυπώνεται χωρίς καμιά ανάλογη υπόσχεση ουσιαστικής παραγωγής. Επομένως η μόνη αξία του χρήματος είναι αυτή που του προσδίδει η εκάστοτε Κεντρική Τράπεζα. Εν ολίγοις, σαν ένα μέσο πληρωμής χωρίς κάλυψη από μια άλλη αποθεματική αξία, όπως για παράδειγμα ο χρυσός, στερείται κάποιας εσωτερικής αξίας.
Επιστρέφοντας στο δολάριο μιας και σε αυτό αποτιμάται ο χρυσός, στην πραγματικότητα υποστηρίζεται αποκλειστικά και μόνο από την πιστωτική εγγύηση της κυβέρνησης των ΗΠΑ, η οποία είναι και η μόνη αρχή που εγγυάται ότι ένα δολάριο αξίζει πράγματι… ένα δολάριο.
Ο ηθικός κίνδυνος διαβρώνει την αξιοπιστία του χρήματος
Και κάπου εδώ μπαίνει ο παράγοντας του ηθικού κινδύνου, μιας και όλοι πλέον αναλαμβάνουμε περισσότερα ρίσκα με την πεποίθηση ότι οι Κεντρικές Τράπεζες θα παρεμβαίνουν στο διηνεκές και θα εγγυώνται την αξία του νομίσματος και την αναχρηματοδότηση των χρεών.
Βλέπετε το χρέος έχει αυξηθεί εκθετικά χωρίς να ασκεί ανοδική πίεση στα επιτόκια. Το παγκόσμιο χρέος από τα 14 τρισ. δολάρια το 1981 έχει εκτιναχθεί στα 253 τρισ. δολάρια. Έχει δηλαδή αυξηθεί 18 φορές τα τελευταία 39 χρόνια,ενώ το κόστος του χρέους μειώθηκε από το 20% στο… 0%. Έχουν ή δεν έχουν αυξηθεί εκθετικά οι κίνδυνοι δανεισμού; Το χρήμα σαν εμπόρευμα δεν θα έπρεπε να αντικατοπτρίζει αυτή την αύξηση των κινδύνων;
Τα υψηλότερα επιτόκια όμως που θα εξέφραζαν τη μαζική αύξηση του χρέους άρα και τον αυξημένο κίνδυνο, χάρη στην παραβίαση των νόμων της αγοράς από τις Κεντρικές Τράπεζες είναι αρνητικά, εκτινάσσοντας τον ηθικό κίνδυνο ο οποίος διαβρώνει την αξία και την αξιοπιστία του χρήματος. Αυτός είναι ο πραγματικός λόγος πίσω από ράλι του χρυσού.
Η αγορά αντισταθμίζει μόνη της την απώλεια της αξίας του δολαρίου.
Κατά την άποψη μας, εδώ ακριβώς εδράζεται εν έτη 2020 και η παραδοσιακά αντίθετη σχέση του χρυσού με το δολάριο. Για όλους αυτούς τους λόγους, πιστεύω ότι η συζήτηση που έχει ήδη ανοίξει στις ΗΠΑ για επαναφορά της συσχέτισης του δολαρίου με τον χρυσό, δεν θα μείνει για πολύ ανάμεσα στα «πηγαδάκια» της αγοράς, αλλά σύντομα θ’ αποκτήσει τη φωνή του δημόσιου διαλόγου.
Οι σκέψεις για το μέλλον
Πόσο κοντά είμαστε σ’ έναν νέο Χρυσό Κανόνα; Η μελέτη των χρηματοοικονομικών συνθηκών ανά τις δεκαετίες, οδηγεί στο αυθόρμητο συμπέρασμα ότι μπορεί ο κλασσικός κανόνας του χρυσού του 19ου αιώνα να μην ήταν τέλειος-καθώς επέτρεπε σχετικώς μικρές περιόδους αναπτύξεως και υφέσεως- εντούτοις παρείχε την καλύτερη νομισματική τάξη στην ιστορία, μην επιτρέποντας στους οικονομικούς κύκλους να τεθούν εκτός ελέγχου και καθιστώντας δυνατή την ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου, των διεθνών συναλλαγών και των επενδύσεων.
Οι ΗΠΑ έχασαν κάθε επαφή με τον Χρυσό Κανόνα όταν ο Νίξον ανέστειλε το 1971 το σύστημα σταθερών ισοτιμιών Bretton Woods, ακυρώνοντας την άμεση μετατρεψιμότητα του δολαρίου σε χρυσό.
Η οικονομία όμως αναπτύχθηκε με πολύ πιο αργό ρυθμό από ό,τι όταν το δολάριο ήταν συνδεδεμένο με το πολύτιμο μέταλλο. Μήπως η απάντηση στα αδιέξοδα του σύγχρονου κόσμου της οικονομικής μηχανικής θα ήταν ένας νέος «χρυσός κανόνας»; Η συζήτηση έχει ήδη ξεκινήσει και μάλιστα πριν δέκα περίπου χρόνια, όταν ο τότε Πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ρόμπερτ Ζέλικ είχε ρίξει λάδι στην φωτιά στην ήδη θερμή συζήτηση για το παγκόσμιο νομισματικό σύστημα, στην σύνοδο G20 στη Σεούλ της Νότιας Κορέας.
O Ζέλικ είχε εισηγηθεί την επαναφορά του παγκόσμιου νομισματικού συστήματος στον κανόνα χρυσού υποστηρίζοντας ότι «ήδη οι αγορές τον χρησιμοποιούν ως εναλλακτικό νόμισμα». Θα αναρωτηθείτε βέβαια πώς θα μπορούσε να υλοποιηθεί ένα τέτοιο σενάριο από τη στιγμή που η ιστορία μας έχει διδάξει ότι ένα ένα τα κράτη που ανέβαζαν το χρέος τους αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον κανόνα του χρυσού προκειμένου να υποτιμήσουν το νόμισμα τους.
Μια από τις προτάσεις που «ψιθυρίζονται» είναι να αντιστοιχηθεί ο χρυσός με ένα καλάθι νομισμάτων και να γίνει σε αυτό η αναφορά όλων. Υπάρχουν και πιο «προχωρημένες» συζητήσεις, όπως εκείνη της υιοθέτησης ενός παγκόσμιου νομίσματος που θα «καλύπτεται» από χρυσό (*) ή και της αναχρηματοδότησης του δολαριακού χρέους με χρυσό. Αν όλα αυτά ακούγονται σαν σενάρια επιστημονικής φαντασίας, θα αναφέρουμε ότι στις ΗΠΑ, ήδη αρκετές εταιρείες επιτρέπουν πληρωμές σε χρυσό.
Βέβαια λίγοι Αμερικάνοι θέλουν να ξοδέψουν τον χρυσό τους. Αντίθετα ένα μέρος του εισοδήματος τους σε δολάρια το μετατρέπουν σε χρυσό ως περιουσιακό στοιχείο.
Θα κλείσω το παρόν με την ίδια ακριβώς σκέψη που είχα ολοκληρώσει το αντίστοιχο report πριν δυόμιση περίπου χρόνια: H μεταβίβαση ενός μέρους των περιουσιακών στοιχείων των Κεντρικών Τραπεζών σε χρυσό, εντάσσεται μέσα στο πλαίσιο της απόφασης να αναλάβουν τον έλεγχο του χαρτοφυλακίου τους και να μειώσουν τον κίνδυνο αντισυμβαλλομένου. Είτε πρόκειται για Κεντρική Τράπεζα, είτε για ένα άτομο με μερικές χιλιάδες, μήπως η ουσία παραμένει η ίδια;
*(σ.μ: Σύντομα θα αναλύσουμε το περίφημο The Keynes Bancor Plan).
Περί των προϊόντων
Η επένδυση σε ETF χρυσού μπορεί να γίνει όπως ακριβώς αγοράζεται οποιαδήποτε μετοχή εισηγμένη σε ξένο χρηματιστήριο. Για παράδειγμα, τα μερίδια του SPDR Gold Shares -GLD- που είναι σήμερα το μεγαλύτερο ETF χρυσού στο κόσμο, διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης και μπορεί κανείς να τα αγοράσει ή να τα πουλήσει οποιαδήποτε στιγμή λειτουργεί η αγορά.
Το συγκεκριμένο ETF επενδύει αποκλειστικά σε ράβδους χρυσού και έτσι η τιμή του μεριδίου του παρακολουθεί την τιμή του χρυσού.
Κάθε μερίδιο αντιστοιχεί σε ένα δέκατο της ουγκιάς χρυσού. Για παράδειγμα όταν ο χρυσός έχει τιμή 1.900 δολάρια/ουγκιά, το μερίδιο του SPDR έχει θεωρητική τιμή 190 δολάρια και αφαιρώντας τα έξοδα φύλαξης και τα fees του fund, καταλήγουμε στην τιμή του ταμπλό.
Άλλα Funds ακολουθούν πιο σύνθετες στρατηγικές, επενδύοντας και σε εταιρείες εξόρυξης χρυσού, επομένως οι αποδόσεις τους μπορεί να διαφοροποιούνται σημαντικά από την τιμή του πολύτιμου μετάλλου, επειδή ενσωματώνουν και τις αποδόσεις αυτών των μετοχών.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της 1ης Αυγούστου
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.