Η συνεδρίαση της ΕΚΤ κύλησε κατά τα αναμενόμενα με αμετάβλητη τη νομισματική πολιτική και τη διαβεβαίωση ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά τους ή και σε χαμηλότερα επίπεδα για όσο καιρό το απαιτούν οι συνθήκες, με κεντρικό ζητούμενο τη σύγκλιση του πληθωρισμού πέριξ μεν αλλά κάτω δε του 2%.
Αυτά που πρέπει να κρατήσουμε από τις χθεσινές ανακοινώσεις της Κριστίν Λαγκάρντ είναι εν συντομία και σε απλά ελληνικά τα κάτωθι:
- Οι αγορές στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP) το επόμενο τρίμηνο αναμένονται να διενεργούνται με ρυθμό σημαντικά υψηλότερο από ό,τι τους πρώτους μήνες του έτους, παρά το γεγονός ότι στο ΔΣ της ΕΚΤ υπήρχαν κάποιες αποκλίνουσες απόψεις για τον ρυθμό του PEPP.
Επίσης, το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει την επανεπένδυση των ποσών κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτώνται στο πλαίσιο του PEPP, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2023.
Υπενθυμίζουμε ότι το συνολικό ποσό του PEPP ανέρχεται σε 1.850 δισεκ. ευρώ και ενώ προβλέπεται να διαρκέσει μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022, εντούτοις τονίζεται κάθε φορά η ευελιξία τους προγράμματος.
Εν ολίγοις η διάρκεια, η κατανομή και το μέγεθος του μπορούν, εφόσον χρειαστεί, να αναπροσαρμοστούν είτε προς τα πάνω με σκοπό τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης, είτε προς τα κάτω σε περίπτωση που οι συνθήκες αυτές εξασφαλιστούν και φέρουν το χαρακτηριστικό της ανθεκτικότητας.
- Το QE θα συνεχιστεί ως έχει με ύψος 20 δισεκ. ευρώ μηνιαίως.
Για άλλη μια φορά τονίστηκε ότι οι μηνιαίες καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος APP θα διενεργούνται για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο και θα λήξουν λίγο πριν αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Οι επανεπένδυση όμως των ποσών από την εξόφληση τίτλων αποκτηθέντων στο πλαίσιο του προγράμματος APP θα συνεχιστεί για παρατεταμένη χρονική περίοδο μετά την ημερομηνία κατά την οποία θα αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ και φυσικά θα συνεχιστούν για όσο κρίνεται απαραίτητο.
- Συνεχίζονται ως έχουν τα TLTROs
Η τρίτη σειρά στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης θα εξακολουθήσει να αποτελεί βασική πηγή χρηματοδότησης για τις τράπεζες, προκειμένου να χρηματοδοτούν με τη σειρά τους επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Πλην των ανακοινώσεων όμως ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι απαντήσεις της Κριστίν Λαγκάρντ στη συνέντευξη Τύπου που ακολουθεί πάντα τις ανακοινώσεις νομισματικής πολιτικής.
Κατά την διάρκεια της λοιπόν η Λαγκάρντ παραδέχτηκε ότι «Ανησυχούμε για τις «ουλές» που έχει αφήσει πίσω της η πανδημία, κυρίως στις αλλαγές στο μοντέλο κατανάλωσης και εφοδιασμού. Ακόμη και στο μοντέλο της αγοράς εργασίας».
Παρά λοιπόν το γεγονός ότι οι προβλέψεις για το ετήσιο πραγματικό ΑΕΠ αναθεωρήθηκαν ανοδικά για τα έτη 2021 και 2022 - 4,6% το 2021, 4,7% το 2022 και 2,1% το 2023- καθώς οι οικονομίες της Ευρώπης ανοίγουν η μια μετά την άλλη, εντούτοις τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου εξακολουθούν να βλέπουν καθοδικούς κινδύνους.
Τους προβληματίζει η επίσης ανοδική αναθεώρηση για τα έτη 2021 και 2022 του πληθωρισμού; Προφανώς, μιας και οι εμπειρογνώμονες τοποθετούν τον ετήσιο πληθωρισμό στο 1,9% για το 2021, στο 1,5% το 2022 ενώ άφησαν σταθερές τις εκτιμήσεις για το 2023 στο 1,4% .
Ανοδικές ήταν και οι εκτιμήσεις για τον δομικό πληθωρισμό -χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα- ο οποίος αναμένεται να αυξηθεί από το 1,1% το 2021 στο 1,3% το 2022 και 1,4% το 2023.
Η Κριστίν Λαγκάρντ δεν παρέλειψε να υπεραμυνθεί της προσωρινότητας του φαινομένου, εντούτοις η αναφορά στις «ουλές» της οικονομίας και στους κινδύνους που αφορούν την εξέλιξη της πανδημίας αποκαλύπτουν την έμμεση παραδοχή ότι κανείς δεν μπορεί να είναι απόλυτος για την πορεία του πληθωρισμού, όπως ακριβώς και για την πορεία του Sars Cov 2.
Δεδομένης αυτής της παραδοχής λοιπόν, οι επενδυτές πήραν χτες το πράσινο φως από την ΕΚΤ ότι η νομισματική πολιτική θα παραμείνει ως έχει με μια όμως προϋπόθεση- ο πληθωρισμός να παραμείνει πέριξ μεν αλλά κάτω του στόχου του 2%. Έστω και με «υποσημειώσεις» λοιπόν, το κύριο καύσιμο της ανόδου των αγορών, από πλευράς ΕΚΤ τουλάχιστον, παραμένει σε πλήρη επάρκεια προς το παρόν.
Μια καίρια παρένθεση
Μην έχετε την παραμικρή αμφιβολία ότι οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ όπως και όλων των Κεντρικών Τραπεζών δεν είναι ενημερωμένοι για το μεγάλο διακύβευμα της πορείας της Covid 19 στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Γι αυτό επαναλαμβάνουν σε κάθε ευκαιρία ότι υπάρχει αβεβαιότητα γύρω από την εξέλιξη της πανδημίας.
Θα το ξαναγράψουμε για άλλη μια φορά: Η προμήθεια εμβολίων κατά της Covid 19 πρέπει να μετατοπιστεί άμεσα στα σημεία του πλανήτη όπου η υγειονομική κρίση είναι στο χειρότερο σημείο της, ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι οι πλούσιες χώρες πρέπει να μοιραστούν μέρος των εμβολίων που ήδη έχουν αγοράσει με τις χώρες που δεν μπορούν να τα εξασφαλίσουν.
Αν δεν δείξουμε έστω στο σημείο αυτό εγρήγορση και διορατικότητα- αντανακλαστικά που δυστυχώς απουσίασαν στην αρχή της εμφάνισης της Covid-19- η πανδημία μπορεί να εξελιχθεί επί τα χείρω.
Ο κ. Παυλάκης υπογράμμισε πρόσφατα κάτι για το οποίο υπάρχουν αρκετές αναφορές ήδη στα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους είναι η συνδημία, δηλαδή η ταυτόχρονη επιδημία από διαφορετικές νόσους, όπως είναι το AIDS/HIV σε συνδυασμό με την Covid/Sars -CoV-2.
Η Ν. Αφρική είναι μια γεωγραφική περιοχή που εμφανίζει κατά τόπους έως και 25% θετικούς ενήλικους στον HIV. Ως εκ τούτου, παρουσιάζει τον μέγιστο κίνδυνο στο συνδυασμό AIDS, Covid και γρίπης με απρόβλεπτες συνέπειες.
Ο εμβολιασμός πληθυσμών σε γεωγραφικές περιοχές που δίνουν «ιδιαίτερο χώρο» στον Sars Cov 2 να μεταλλαχθεί και να ανασυνδυαστεί με άλλους ιούς, θα πρέπει να γίνει η μέγιστη προτεραιότητα όλων των χωρών τη δεδομένη χρονική στιγμή.
Χέρι χέρι πληθωρισμός και S&P500- λίγο πριν το σημείο συναγερμού το 10ετές
Τσιμπημένα εκ νέου ήταν τα στοιχεία για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ, ο οποίος βρέθηκε τον Μάιο στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων 13 ετών.
Ο πληθωρισμός αρχίζει να εδραιώνεται καθώς η αμερικανική οικονομία ενισχύεται, με τις τιμές καταναλωτή να κάνουν άλμα 5% σε σύγκριση με τον περσινό Μάιο και πάνω από τις εκτιμήσεις των αναλυτών που τον ανέμεναν πέριξ του 4,7%.
Ο δομικός πληθωρισμός, επιταχύνθηκε στο 3,8%, ξεπερνώντας και πάλι τις εκτιμήσεις πέριξ του 3,5%.
Μετά τη δημοσίευση της έκθεσης για τον πληθωρισμό, η απόδοση του κρατικού 10ετούς ομολόγου των ΗΠΑ αυξήθηκε στο 1,535%, αν και στην συνέχεια αποκλιμακώθηκε πέριξ του 1,45%, ενώ η μητέρα των αγορών κινήθηκε σε νέα ιστορικά υψηλά ακουμπώντας ενδοσυνεδριακά σχεδόν τις 4250 μονάδες.
Βλέπετε, όπως εξηγήσαμε αναλυτικά χτες, η αγορά των ομολόγων προς το παρόν είναι πολύ πιο ευαισθητοποιημένη στις πληθωριστικές προσδοκίες, ενώ στην αγορά των μετοχών οι ρυθμοί προσαρμογής στο νέο πληθωριστικό περιβάλλον θα είναι εξαιρετικά πιο αργοί και ετεροχρονισμένοι, ακριβώς γιατί οι Κεντρικές Τράπεζες διαβεβαιώνουν με λόγια και επιβεβαιώνουν με έργα ότι προς το παρόν δεν πρόκειται να αποσύρουν την υποστηρικτική τους πολιτική.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι κάποια στιγμή δεν θα αναγκαστούν να το κάνουν, πόσο μάλλον από τη στιγμή που η αγορά των ομολόγων θα έχει κάνει ήδη τις «τιμολογήσεις» της. Αλλά αυτή η κουβέντα θα ξεκινήσει μόλις η απόδοση του αμερικανικού δεκαετούς ανέλθει πάνω από το 1,75% -2%.