H κλιματική αλλαγή, ως πολύπλευρο και πολυπαραγοντικό φαινόμενο με σφοδρές συνέπειες σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης δραστηριότητας, σχεδόν μονοπωλεί τη θεματολογία των Διεθνών και εγχωρίων μέσων ενημέρωσης καθώς και της κοινωνίας των πολιτών. Οι αιτίες, οι συνέπειες και οι προεκτάσεις της είναι μερικές από τις βασικότερες παραμέτρους που εξετάζονται.
Κλιματική αλλαγή που εξαιτίας της έντασης και της σφοδρότητας, μετονομάστηκε σε κλιματική κρίση και τελευταία σε… κλιματική κατάρρευση. Είναι τόσο έντονο και ταχέως μεταβαλλόμενο φαινόμενο, σε βαθμό που διαφαίνεται ο κίνδυνος να... ξεμείνουμε από λέξεις (!) στην προσπάθεια να αποτυπώσουμε πλήρως την πραγματική του διάσταση.
Προσωπικά, ως φιλελεύθερος δεξιός, είμαι υπέρμαχος της επιστήμης, του ορθού λόγου και προσπαθώ να παρακολουθώ τις εξελίξεις της, πάντα βασιζόμενες σε μετρήσιμα δεδομένα και απτά, ακλόνητα στοιχεία.
Στην προκειμένη όμως περίπτωση, δε χρειάζεται να είσαι ούτε ιδιαίτερα ευφυής, ούτε τέρας ευρυμάθειας για να αντιληφθείς ότι ο κόσμος μας σήμερα βαδίζει με ταχύτητα σε μια άνευ προηγούμενου κλιματική κατάρρευση.
Ο κίνδυνος η μισή Ελλάδα να είναι ακατοίκητη σε μια δεκαετία είναι περισσότερο από υπαρκτός και την ίδια ώρα, διάφοροι δήθεν οικολόγοι, περιβαλλοντολόγοι και αριστεριστές, το μόνο που κάνουν είναι κριτική στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που είναι και η μοναδική, καθαρή για τον πλανήτη μορφή ενέργειας. Με τον τρόπο αυτό, ουσιαστικά προτείνουν να παραμείνουμε εξαρτημένοι από τα ορυκτά καύσιμα, το πετρέλαιο, τον λιγνίτη, τους υδρογονάνθρακες, το φυσικό αέριο, τις εξορύξεις. Τις πηγές δηλαδή που ευθύνονται περισσότερο για τις τεράστιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που προκαλούν την κλιματική μεταβολή.
Ας αφήσουμε όμως για λίγο τα παραπάνω ζητήματα τα οποία σε μεγάλο βαθμό αφορούν την χάραξη κεντρικής και διεθνούς πολιτικής και ας καταπιαστούμε με τα απλούστερα, αυτά που αφορούν εμάς ως μονάδες και άπτονται της εξαιρετικά χρήσιμης και απαραίτητης για την πρόοδο των κοινωνιών, ατομικής ευθύνης:
Πόσοι από εμάς κάνουν ανακύκλωση και πόσοι πετούν μικτά τα απορρίμματα τους; Πόσοι ρυπαίνουν τη φύση με σκουπίδια, πόσοι εναποθέτουν πλαστικά, αποτσίγαρα και παντός είδους σκουπίδια στην παραλία; Υπάρχουν πολλοί που να επιλέγουν το ποδήλατο, τη μαζική μετακίνηση ή τη μεταφορά με τα πόδια καθαρά για λόγους περιβαλλοντικούς; Πόσοι είναι σε θέση να μειώσουν τη χρήση πλαστικής σακούλας σε σημείο που πρακτικά να ξεχνούν πως υπάρχει; Πόσοι είναι καλά μυημένοι στη λελογισμένη χρήση του νερού και πόσοι το σπαταλούν αφειδώς;
Τι θα λέγατε αν σταματούσατε τις περιττές αγορές σε ρούχα και παπούτσια; Έχετε εικόνα για τη σπατάλη τροφίμων από νοικοκυριά και επιχειρήσεις; Θα μπορούσε να σιτιστεί με αξιοπρέπεια το μεγαλύτερο τμήμα όσων σήμερα λιμοκτονούν ανά τον κόσμο! Τι θα λέγατε να βάζαμε όλοι εντατικά τον εθελοντισμό στη ζωή μας; Τι θα λέγατε αν το χειμώνα επιτρέπονταν το άναμμα του τζακιού μόνο τα Χριστούγεννα, την Πρωτοχρονιά και τις πολύ κρύες νύχτες που η θερμοκρασία θα πέφτει σε μονοψήφια επίπεδα; Τα τζάκια αποτελούν τους κορυφαίους για την ατμόσφαιρα μολυντές! Πώς θα σας φαινόταν αν από του χρόνου οι μαθητές της Β' Γυμνασίου αρχίσουν να διδάσκονται "Αρχές Οικολογικής Θεωρίας και Αειφόρας Ανάπτυξης"; Θα σας φαινόταν χρήσιμο ή ανούσιο;
Πάμε στο καλύτερο; Πώς θα σας φαινόταν να τρώγατε κρέας 2-3 φορές το μήνα; Γνωρίζατε ότι η βιομηχανία των τροφίμων, πετά τρόφιμα όχι επειδή είναι χαλασμένα αλλά επειδή έχουν άσχημη εμφάνιση και δεν τα επιλέγουν οι καταναλωτές;
Έχετε αναρωτηθεί ότι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του καθενός από εμάς, αθροιστικά συνιστά αυτό που σήμερα παρακολουθούμε με δέος και απάθεια να εξελίσσεται και αποκαλούμε κλιματική κρίση; Πως θα ζούσατε αν ξέρατε ότι η υπόλοιπη ζωή σας θα διανύεται με διαδοχικά κύματα καύσωνα, λειψυδρίας, πυρκαγιών, πλημμυρών και τυφώνων;
Η κλιματική αλλαγή έχει πολλές διαστάσεις και συνήθως τις εξετάζουμε όλες εκτός από εκείνη που μας αφορά.
Το κακό δυστυχώς είναι ήδη εδώ και σπεύδω να διαβεβαιώσω όσους δυσπιστούν για το αγαθό των προθέσεων μου: δεν βλέπω ταινίες, ούτε επηρεάστηκα από την Γκρέτα Τούνμπεργκ, απεναντίας διακρίνομαι για το ρεαλισμό και την αφοσίωση μου στα δεδομένα και την πραγματικότητα.
Σκεπτόμενος όλα τα παραπάνω και χωρίς ίχνος προσπάθειας καθυπόδειξης, αισθάνομαι ότι η σημαντικότερη αιτία για τα μεγαλύτερα και ανυπέρβλητα ανθρώπινα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, με κορυφαίο την κλιματική αλλαγή, είναι ο ίδιος ο άνθρωπος. Δυστυχώς, αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα!
Όσο δεν κοιτάμε κατάματα την αλήθεια, όσο δεν αντικρίζουμε με καθαρά μάτια τον εαυτό μας στον καθρέφτη, ρωτώντας τον τι έκανε για τη σωτηρία του πλανήτη και τι θα μπορούσε να κάνει για να πάψει η κατάχρηση και η αλόγιστη σπατάλη, δεν υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ. Όλα αυτά πρέπει να γίνουν μαζικά, συντονισμένα, μεθοδικά και άμεσα!
Αυτό που πολλοί δεν κατάλαβαν είναι ότι ο καθένας από εμάς μπορεί να σώσει τον κόσμο, απλούστατα γιατί εμείς αποτελούμε τον κόσμο. Το έγραφε ο Καζαντζάκης στα μυθιστορήματα του πριν από αιώνες, σήμερα το ορίζουμε απλούστερα και κατανοητά ως ''ατομική ευθύνη''.
Μάθαμε στα σίγουρα και απαιτούμε διαρκώς περισσότερα και ανέξοδα, ξεχνώντας τις συνέπειες των πράξεων μας. Όμως η φύση έχει πεπερασμένες δυνατότητες, συγκεκριμένους, μετρήσιμους πόρους και δυστυχώς δεν μπορεί να καλύψει τις ακόρεστες και ανεξάντλητες ανάγκες της ανθρώπινης φύσης!
Αν λοιπόν αποφασίσουμε να συνεχίσουμε να ζούμε σαν να μην υπάρχει αύριο... τότε θα ξυπνήσουμε μια ημέρα και πράγματι δε θα υπάρχει αύριο! Το μόνο βέβαιο είναι ότι το αύριο δεν θα έχει την παραμικρή σχέση με το σήμερα της ευμάρειας, της άνεσης και του υπέρμετρου καταναλωτισμού που εξάντλησε τους φυσικούς πόρους της γης και πλέον ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση.
Ας ξυπνήσουμε συνεπώς από το λήθαργο και ας πάψουμε να είμαστε μέρος του προβλήματος που εμείς οι ίδιοι δημιουργήσαμε και γιγαντώσαμε. Να σταματήσουμε δηλαδή να είμαστε μέρος της σκοτεινής πλευράς του φεγγαριού, πριν αυτό γίνει ολοσκότεινο...
