Η ανάδειξη των θεσμικών πρωτοβουλιών και δράσεων για την αναπηρία στο επίκεντρο των κυβερνητικών δημόσιων πολιτικών, σηματοδοτεί έμπρακτα την προσέγγιση της αναπηρίας από την Κυβέρνηση σ’ ένα αμιγώς δικαιωματικό πλαίσιο.
Ένα χαρακτηριστικό πάγιο αίτημα του αναπηρικού κινήματος, που ικανοποιείται μετά από τριάντα χρόνια, είναι η κάρτα αναπηρίας, η οποία εκδίδεται πλέον ψηφιακά, με ταχύτητα και διαφάνεια.
H Κυβέρνηση, αντιλαμβανόμενη την αναγκαιότητα ενιαίας διοικητικής απόδειξης της αναπηρίας για τη λήψη όλων των παροχών χωρίς διακρίσεις, ενέταξε το σχεδιασμό της ηλεκτρονικής κάρτας αναπηρίας στο στόχο 5 του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία.
Στην κατεύθυνση αυτήν, θεσμοθετήθηκε με το ν.4961/2022 η ηλεκτρονική κάρτα αναπηρίας, ως μια κάρτα «κλειδί» για όλες τις ορατές και μη ορατές αναπηρίες, με στόχο την ουσιαστική διευκόλυνση της καθημερινότητας των δικαιούχων. Η κάρτα αναπηρίας συνιστά μια επιμέρους πτυχή, μιας συνολικότερης ψηφιακής μεταρρύθμισης για την αναπηρία και διασυνδέεται με την εθνική πύλη αναπηρίας και τα προβλεπόμενα ψηφιακά μητρώα που είναι υπό σύσταση, με στόχο τη σταδιακή ενσωμάτωση του συνόλου των παροχών.
Η δυνατότητα χορήγησης της ψηφιακής κάρτας αναπηρίας ξεκίνησε πιλοτικά την 1η Νοεμβρίου και οι συμπολίτες μας με συνολικό ποσοστό τουλάχιστον 50%, μπορούν να την εκδίδουν μέσω της προσβάσιμης πλατφόρμας https://karta.epan.gov.gr/. Δεν απαιτείται κανένα δικαιολογητικό, δεδομένου ότι τα ζητούμενα στοιχεία αντλούνται διαλειτουργικά με αξιοπιστία, ταχύτητα και διαφάνεια. Προς εξυπηρέτηση των αιτούντων, η διαδικασία μπορεί να γίνει εναλλακτικά και από τους αρμοδίους υπαλλήλους των Κέντρων Κοινότητας, με προφορική αίτηση του ατόμου με αναπηρία ή του νομίμου εκπροσώπου του.
Πρόκειται για ένα επαναστατικό μέτρο, αφού εφαρμόζεται οριζόντια στο σύνολο των δημόσιων πολιτικών. Η ηλεκτρονική κάρτα αναπηρίας γίνεται δεκτή ως μέσο απόδειξης της αναπηρίας από κάθε φυσικό και νομικό πρόσωπο, από όλους τους φορείς του δημοσίου και του ιδιωτικού Τομέα, ενώ ο κάτοχος της εξυπηρετείται κατά προτεραιότητα στις καθημερινές συναλλαγές.
Αναβαθμίζουμε την ποιότητα ζωής των ατόμων με αναπηρία, εναρμονιζόμενοι με τις επιταγές της Σύμβασης των Η.Ε. για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, για πλήρη σεβασμό της εγγενούς αξιοπρέπειας και της προσωπικότητας τους, αφού προστατεύεται πλήρως η ιδιωτικότητα των κατόχων και δεν αναγράφονται, ούτε δημοσιοποιούνται σε τρίτους τα ευαίσθητα προσωπικά τους δεδομένα, όπως γινόταν μέχρι σήμερα, που ήταν αναγκασμένοι να επιδεικνύουν την ιατρική γνωμάτευση του ΚΕΠΑ.
Η κάρτα αναπηρίας αποδεικνύει την ταυτότητα του κατόχου της, την ιδιότητα του ως ατόμου με αναπηρία και το κλιμάκιο ποσοστού αναπηρίας που του έχει αναγνωριστεί.
Το επόμενο βήμα πρέπει να σχεδιαστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο και είναι η θέσπιση της ευρωπαϊκής κάρτας αναπηρίας, όπως προβλέπεται από την ευρωπαϊκή στρατηγική για την αναπηρία 2021-2030, έτσι ώστε να υπάρχει διασυνοριακή αναγνώριση της αναπηρίας και να απονέμονται οι παροχές που έχει θεσπίσει το κάθε κράτος σε όλους τους πολίτες με αναπηρία της Ένωσης, χωρίς περαιτέρω γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Η ψηφιακή κάρτα αναπηρίας συνιστά ένα σημαντικότατο μέσο ενίσχυσης της αυτονομίας του ατόμου και ποιοτικής βελτίωσης της καθημερινότητας του, αφού διασφαλίζεται η ισότιμη ανεμπόδιστη πρόσβαση στο σύνολο των υπηρεσιών και παροχών που δικαιούται με σεβασμό στην προσωπική του αξιοπρέπεια.
Μετά από στενή διαβούλευση με το αναπηρικό κίνημα και αξιοποιώντας τις δυνατότητες που μας παρέχει ο ψηφιακός μετασχηματισμός του Κράτους, ανταποκρινόμαστε με σύγχρονο τρόπο σε μια χρόνια πρόκληση, προάγοντας ακόμη περισσότερο τη διάσταση της αναπηρίας στο πλέγμα της κοινωνικής μας πολιτικής.
O Γιώργος Σταμάτης είναι Γενικός Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας
