Εν τέλει οι επισκέψεις στη Σαουδική Αραβία τόσο του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν όσο και του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς δεν έπεισαν τον πρίγκηπα Μπιν Σαλμάν να υποστηρίξει μια αύξηση της παραγωγής του καρτέλ ή έστω να τη διατηρήσει σε σταθερά επίπεδα.
Το αντίθετο μάλιστα. Τα μέλη του Οργανισμού Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών και οι σύμμαχοι τους - μεταξύ των οποίων και η Ρωσία - προέβησαν χθες σε μια ιστορική περικοπή παραγωγής πετρελαίου, καθώς κατέληξαν σε συμφωνία για σημαντική μείωση της παραγωγής κατά 2 εκατ. βαρέλια ημερησίως.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ονομαστική μείωση στην οποία έχει προχωρήσει ο OPEC+ από την αρχή της πανδημίας το 2020, όταν τα lockdown είχαν επιφέρει μεγάλο πλήγμα στη ζήτηση πετρελαίου διεθνώς και είχαν οδηγήσει τις τιμές ακόμα και σε αρνητικό έδαφος.
Η απόφαση του OPEC+ μετά από μια βεβιασμένη συνεδρίαση των παραγωγών στα κεντρικά γραφεία του Οργανισμού στη Βιέννη, όπως είναι φυσικό αντιμετωπίστηκε με οξεία κριτική διάθεση, μιας και είναι ξεκάθαρη η απροθυμία του καρτέλ να προσφέρει χείρα βοηθείας σε όσες χώρες ταλαιπωρούνται από υψηλές ενεργειακές τιμές, παρέχοντας μια οικονομική εναλλακτική του φυσικού αερίου.
Χαρακτηριστική του κλίματος που επικρατεί σχετικά με την απόφαση του ΟPEC+ να μη στηρίξει αυτή την κρίσιμη στιγμή την ενεργειακή αγορά, είναι η δήλωση του αναλυτή του Eurasia Group, Raad Alkadiri: «Αυτή δεν είναι η Σαουδική Αραβία του παρελθόντος και οι ΗΠΑ ίσως ήταν λίγο αργές ή απρόθυμες να αναγνωρίσουν τον ρόλο της σε θέματα ενέργειας».
Ο Λευκός Οίκος αντέδρασε άμεσα ανακοινώνοντας ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ζήτησε από την κυβέρνησή του και το Κογκρέσο να διερευνήσουν τρόπους για να ενισχύσουν την παραγωγή ενέργειας της χώρας, ώστε να περιορίσουν τον έλεγχο του OPEC+ στις τιμές μετά «την κοντόφθαλμη μείωση παραγωγής που αποφάσισε».
Εν ολίγοις, ο Λευκός Οίκος χθες έστειλε το μήνυμα ό,τι θα κάνει ότι μπορεί προκειμένου ο κόσμος να απεξαρτηθεί ενεργειακά και από τον ΟPEC+..
Σύμφωνα με δήλωση μάλιστα που έκαναν ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν και ο διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου Μπράιαν Ντις, ο Πρόεδρος Μπάιντεν θα συνεχίσει τις αποδεσμεύσεις πετρελαίου από τα στρατηγικά αποθέματα της χώρας «κατά πώς κρίνεται απαραίτητο».
Γιατί το πετρέλαιο περιορίστηκε σε ήπια άνοδο μετά την ανακοίνωση
Για πολλούς η απόφαση του OPEC+ είναι άλλη μια έκφανση του ενεργειακού πολέμου, με τη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία να πιέζουν εδώ και μήνες για μειώσεις 1-2 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα ή και περισσότερο, με στόχο να διατηρήσουν τις τιμές του πετρελαίου σε υψηλά επίπεδα διασφαλίζοντας τα έσοδα τους.
Παρά το γεγονός ότι η μείωση της προσφοράς κατά 2 εκατομμύρια βαρέλια ακούγεται «βαριά», εντούτοις αναμένεται ότι θα έχει μικρότερο αντίκτυπο στην παγκόσμια προσφορά αργού, καθώς σύμφωνα με τους Financial Times, οι περικοπές θα γίνουν από την υπάρχουσα παραγωγή και όχι από τα επίπεδα ποσοστώσεων που ούτως ή άλλως ορισμένες χώρες μέλη του ΟPEC+ δεν κατάφεραν ποτέ να προσεγγίσουν.
Βλέπετε, αρκετές χώρες του Οργανισμού αντλούν πολύ λιγότερο πετρέλαιο από ό,τι προβλέπεται στις ποσοστώσεις τους, λόγω των υποεπενδύσεων στην εξόρυξη τα τελευταία χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι βρίσκονται ήδη στα νέα μειωμένα επίπεδα, χωρίς να χρειάζεται να μειώσουν την παραγωγή τους.
Σύμφωνα μάλιστα με υπολογισμούς του Bloomberg, με τα τρέχοντα δεδομένα παραγωγής το πραγματικό ύψος της μείωσης αντιστοιχεί τελικά σε περίπου 880.000 βαρέλια την ημέρα και μόλις οκτώ χώρες θα χρειαστεί στην πραγματικότητα να περιορίσουν την παραγωγή τους.
Η Goldman Sachs δε, υποστηρίζει ότι η πραγματική περικοπή είναι ακόμα μικρότερη, πέριξ των 400.000 με 600.000 βαρελιών ημερησίως.
Αυτός είναι ο λόγος που οι τιμές του πετρελαίου χθες αντέδρασαν περισσότερο στα στοιχεία των ΗΠΑ που έδειξαν απροσδόκητη μείωση των αποθεμάτων της χώρας, παρά στην ανακοίνωση της μείωσης παραγωγής από τον ΟPEC+.
Ακόμα και έτσι όμως, η απόφαση του καρτέλ προσθέτει άλλο ένα σοκ στην αγορά, τη στιγμή που δίνει σκληρή μάχη με τον πληθωρισμό, εξαιτίας του υψηλού ενεργειακού κόστους.
Δραματική μείωση της ζήτησης προοιωνίζει η απόφαση του καρτέλ
Βάζοντας το συναίσθημα στην άκρη, ας δούμε τον ουσιαστικό λόγο που οδήγησε τον ΟPEC+ σε αυτή την απόφαση, παρά το γεγονός ότι τα μέλη του γνώριζαν ότι θα πυροδοτούσε την οξεία αντίδραση των ΗΠΑ, εκπρόσωποι των οποίων από νωρίς το πρωί της Τετάρτης έκαναν τηλεφωνήματα σε ομολόγους τους στον Κόλπο, προσπαθώντας να τους πείσουν να μην προχωρήσουν σε μείωση της παραγωγής.
Ο υπουργός Ενέργειας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Suhail Al Mazrouei, επέμεινε με νόημα ότι η απόφαση ήταν «τεχνική» και όχι πολιτική και δεν εκφράζει τίποτε περισσότερο από τη βαθιά ανησυχία του καρτέλ για την πορεία της οικονομίας.
Αυτό που μας είπε εν ολίγοις ο υπουργός Ενέργειας είναι ότι ο φόβος για επερχόμενη μεγάλη ύφεση είναι συνυφασμένος με τις προσδοκίες για μείωση της κατανάλωσης του πετρελαίου, κάτι που θέτει σε κίνδυνο τα έσοδα του καρτέλ. Προκειμένου να προστατέψει αυτά τα έσοδα ο ΟPEC+ προτίμησε να μειώσει την παραγωγή και ας γνώριζε ότι αυτή η απόφαση θα τον φέρει σε ανοικτή αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ.
Δεδομένου δε ότι το πραγματικό μέγεθος της παραγωγής θα υπολείπεται και πάλι της ζήτησης, τουλάχιστον προς το παρόν, δεν αποκλείουμε και νέα μείωση παραγωγής στο προσεχές διάστημα.
Αυτό που προβληματίζει τη στήλη είναι ότι ήδη από την Τρίτη, ο Λευκός Οίκος είχε ζητήσει από το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ να αναλύσει εάν η απαγόρευση των εξαγωγών βενζίνης, ντίζελ και άλλων προϊόντων διύλισης πετρελαίου θα μείωνε τις τιμές. Αν πράγματι οι ΗΠΑ προβούν σε μια τέτοια ενέργεια, το ενεργειακό δράμα της Ευρώπης θα οξυνθεί.
Δύο διαγράμματα χίλιες λέξεις
Ο φόβος για μειωμένη ζήτηση πετρελαίου λόγω της επερχόμενης ύφεσης αντικατοπτρίζονται στα παρακάτω γραφήματα, τα οποία αποκαλύπτουν το πλαγιοκαθοδικό κανάλι του πετρελαίου το οποίο εγκαινιάστηκε τον φετινό Ιούνιο.
Η προσδοκία για μείωση παραγωγής από τον ΟPEC+ βοήθησε τον δείκτη αναφοράς brent να κρατήσει τη ζώνη αντίστασης των 83-85 δολαρίων/βαρέλι, εντούτοις η ανακοίνωση της περικοπής 2 εκατ. βαρελιών δεν κατάφερε να επαναφέρει τις τιμές πάνω από τα 101,70 δολάρια/βαρέλι, τουλάχιστον όχι ακόμα.
Οι επόμενες συνεδριάσεις θα έχουν ενδιαφέρον, καθότι μια αδυναμία να κινηθεί πάνω από αυτό το επίπεδο - η τεχνική προϋπόθεση είναι η ανοδική διάσπαση της ζώνης 96,3 -97,3 δολάρια/βαρέλι - ισοδυναμεί με αύξηση των φόβων ότι η ύφεση που περιμένουμε κάθε άλλο παρά θα είναι «βόλτα στο πάρκο».
Αντίθετα, θα έχει ένταση και διάρκεια, κάτι που οδήγησε τον ΟPEC+ στο παιχνίδι των «καθυστερήσεων», με στόχο το πτωτικό κανάλι των πετρελαϊκών τιμών να έχει όσο γίνεται μικρότερη κλίση.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.