Η παγκόσμια αγορά λιθίου προσφέρει πάρα πολλές συγκινήσεις και εναλλαγές συναισθημάτων. Από τις αρχές του 2021 μέχρι τα μέσα του 2022, η τιμή του ανθρακικού λιθίου, της συνηθέστερης μορφής στην οποία γίνονται αγοραπωλησίες λιθίου πριν την επεξεργασία του, ανέβηκε κατά περίπου 600%, καθώς οι αγορές φοβούνταν πως θα εμφανίζονταν ελλείψεις στην αγορά. Όπως αποδείχθηκε, τα αποθέματα λιθίου ήταν αρκετά για να καλύψουν τη ζήτηση για την κατασκευή των μπαταριών των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Έτσι, από το καλοκαίρι του 2022 μέχρι το τέλος του 2023, η τιμή του ανθρακικού λιθίου έπεσε κατά περίπου 85% (από τα υψηλά των 0,6 εκατομμυρίων γιουάν Κίνας/τόνο κατέβηκε προς τα 0,1 εκατομμύρια γιουάν Κίνας/τόνο). Η μεγάλη πτώση δεν ήταν σχετίζεται μόνο με το γεγονός πως διαψεύσθηκαν οι φόβοι για την έλλειψη προσφοράς αλλά και με το ότι η μεγάλη άνοδος που προηγήθηκε είχε και πολύ έντονο κερδοσκοπικό χαρακτήρα.
Παρά το γεγονός πως η τιμή σταθεροποιήθηκε για μερικούς μήνες στην αρχή του 2024 και στη συνέχεια επιχείρησε μία αξιόλογη ανάκαμψη της τάξης του 20% από τα χαμηλά, τα πράγματα εξακολουθούν να είναι δύσκολα. Όπως φαίνεται, τουλάχιστον κατά τις εκτιμήσεις του Bloomberg, η προσφορά εξακολουθεί να είναι μεγάλη και να ξεπερνά την τωρινή ζήτηση. Σύμφωνα με άρθρο του Bloomberg της 24ης Ιουνίου, υπάρχουν ακόμα σημαντικά αποθέματα σε διάφορα σημεία της εφοδιαστικής αλυσίδας της βιομηχανίας λιθίου, τα οποία εξαντλούνται σταδιακά και κρατούν συγκρατημένη τη ζήτηση. Η ζήτηση αποθαρρύνεται και από το αρνητικό κλίμα που επικρατεί διεθνώς σχετικά με τις προοπτικές ανάπτυξης της βιομηχανίας ηλεκτρικών αυτοκινήτων και κατά συνέπεια και της βιομηχανίας μπαταριών για αυτά.
Όλες οι μεγάλες δυτικές αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν αναγκαστεί να χαμηλώσουν τους στόχους τους για τις πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων τα επόμενα χρόνια. Αυτό επιδρά άμεσα και στις εκτιμήσεις για τη ζήτηση για λίθιο, καθώς είναι από τα βασικότερα συστατικά των περισσότερων μπαταριών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Το κακό κλίμα «σκότωσε» την προσπάθεια ανάκαμψης των τιμών που ξεκίνησε δειλά στην αρχή της άνοιξης και το ανθρακικό λίθιο βρίσκεται τώρα πάλι στην περιοχή των 0,1 εκατομμυρίων γιουάν Κίνας/τόνο.
Το Bloomberg σημειώνει πως μέσα στον Ιούνιο, η τιμή του ανθρακικού λιθίου έχει πέσει κατά 12% στο χρηματιστήριο του Guangzhou της Κίνας. Αναφέρει επίσης πως η τελευταία δημοπρασία που διεξήγαγε τη 19η Ιουνίου η αμερικανική Albermarle (ALB NYSE), ίσως η μεγαλύτερη παραγωγός λιθίου στον κόσμο, η τιμή που έδωσε ο πλειοδότης ήταν 6,9% κάτω από αυτήν της προηγούμενης δημοπρασίας της 5ης Ιουνίου.
Φυσικό αποτέλεσμα της σημαντικής πτώσης στην τιμή του λιθίου και του αρνητικού κλίματος που επικρατεί είναι ο καταποντισμός των τιμών των μετοχών των εταιρειών του κλάδου. Η Albermarle βρίσκεται κοντά στα 96 δολάρια, ενώ στην αρχή της χρονιάς ήταν κοντά στα 150, πριν έναν χρόνο στα 240 περίπου και το φθινόπωρο του 2022 στα 280.
Η μεγάλη χιλιανή εταιρεία Sociedad Quimica y Minera de Chile (SQM NYSE) είναι λίγο πάνω από τα 40 δολάρια ενώ στην αρχή του χρόνου ήταν κοντά στα 60, πριν 12 μήνες κοντά στα 80 και το 2022 είχε πλησιάσει τα 100. Η Arcadium Lithium (ALTM NYSE), μία από τις σημαντικές διεθνείς εταιρείες λιθίου, η οποία δημιουργήθηκε από τη συγχώνευση της αμερικανικής Livent με την αυστραλιανή Allkem, είναι κοντά στα 3,10 δολάρια ενώ στην αρχή της χρονιάς ήταν στη διπλάσια τιμή και μέσα στο 2023 ήταν κοντά στα 12. Πιο εντυπωσιακή είναι η πτώση στις μετοχές μικρότερων εταιρειών.
Η αμερικανική Piedmont Lithium (PLL NASDAQ), η οποία έχει συνάψει συμφωνία συνεργασίας με την Tesla, είναι κοντά στα 9 δολάρια ενώ ξεκίνησε τη χρονιά λίγο κάτω από τα 30 και μέσα στο 2023 και το 2022 είχε πλησιάσει αρκετές φορές τα 70 δολάρια. Η καναδική Lithium Americas (LAC NYSE), η οποία έχει υπογράψει συμφωνία συνεργασίας με την General Motors (GM NYSE) είναι κοντά στα 2,62 δολάρια ενώ πριν μερικούς μήνες έκανε ζήτησε χρηματοδότηση από τους μετόχους της με έκδοση νέων μετοχών στην τιμή των 5 δολαρίων ανά μετοχή και πριν έναν χρόνο ήταν κοντά στα 11 δολάρια.
Δεν χρειάζεται να επιμείνουμε, καθώς είναι σαφές πως οι μετοχές των εταιρειών λιθίου έχουν πάθει πολύ μεγάλη ζημιά και οι μέτοχοί τους σίγουρα δεν είναι καθόλου χαρούμενοι. Το πότε θα έρθει η στιγμή να χαμογελάσουν δεν είναι καθόλου εύκολο να το πούμε, γιατί δεν μπορούμε να ξέρουμε πότε θα εξαντληθούν τα περισσευούμενα αποθέματα και πότε θα σταματήσει κάτι που αναφέρεται στο άρθρο του Bloomberg, δηλαδή η καθυστέρηση στην παραγγελία νέων ποσοτήτων λιθίου από επιχειρήσεις που εκτιμούν (ή ποντάρουν) πως η τιμή του μετάλλου θα υποχωρήσει ακόμα περισσότερο. Αν η εικόνα που έχουν οι αναλυτές της Citigroup σχετικά με το ύψος των αποθεμάτων λιθίου στην Κίνα είναι ακριβείς, τότε η ανάκαμψη των μετοχών ίσως να καθυστερήσει μερικούς μήνες ακόμα.
Όπως διαβάσαμε στο Bloomberg, οι αναλυτές της τράπεζας ανέφεραν πως μέσα στον Ιούνιο παρατηρείται σαφής άνοδος του όγκου των αποθεμάτων που βρίσκονται στις αποθήκες των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην εφοδιαστική αλυσίδα της βιομηχανίας μπαταριών. Ανεξάρτητα όμως από το πόσο γρήγορα θα αρχίσει η ανάκαμψη των τιμών, δεν είναι λογικό να περιμένουμε σημαντική περαιτέρω πτώση των τιμών. Για δύο βασικούς λόγους. Ο πρώτος είναι πως στα σημερινά επίπεδα οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν μπορούν να επιτύχουν κερδοφορία, πράγμα που σημαίνει πως αν το λίθιο γίνει ακόμα πιο φθηνό είναι πολύ πιθανό να δούμε μείωση της παγκόσμιας παραγωγής.
Ο δεύτερος λόγος είναι πως παρά τη μείωση των εκτιμήσεων για τη ζήτηση ηλεκτρικών αυτοκινήτων για τα επόμενα λίγα χρόνια, είναι σχεδόν βέβαιο πως τελικά η παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων και των μπαταριών τους θα συνεχίσει να αυξάνεται σταθερά για πολλά χρόνια. Οι αναλυτές του BloombergNEF εκτιμούν πως η ζήτηση για λίθιο από τον τομέα των μπαταριών το 2035 θα είναι τριπλάσια από την τωρινή. Αυτό σημαίνει βέβαια πως όσο και αν αυτή τη στιγμή περισσεύει η προσφορά, αργά ή γρήγορα θα ξεπεραστεί από τη ζήτηση αν δεν μεγαλώσει σημαντικά η παραγωγή λιθίου. Η αισιόδοξη μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη εκτίμηση για τις προοπτικές του λιθίου ενισχύεται και από τον τρόπο με τον οποίον κινούνται πολλές μεγάλες επιχειρήσεις του εξορυκτικού τομέα και γενικότερα της ενέργειας.
Πριν πολλούς μήνες είχαμε ασχοληθεί με τις επιχειρηματικές συμφωνίες στον τομέα του λιθίου (Παρά την κατάρρευση της τιμής, τα deals συνεχίζονται | Liberal.gr) αλλά τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει πολύ από τότε παρά το γεγονός πως η τιμή παραμένει χαμηλή. Έτσι, πολύ πρόσφατα είδαμε και άλλες ενδιαφέρουσες εξελίξεις, με τη συμμετοχή μεγάλων επιχειρηματικών ονομάτων. Η νορβηγική Equinor (EQNR OSLO) ανακοίνωσε τον Μάιο την αγορά ποσοστού 45% από την αμερικανική Standard Lithium (SLI NYSE) σε δύο υπό ανάπτυξη projects λιθίου στις ΗΠΑ.
Η αμερικανική ExxonMobil (XOM NYSE) επιβεβαίωσε τον Φεβρουάριο την απόφασή της να γίνει μία από τις σημαντικότερες εταιρείες στον τομέα εξόρυξης και επεξεργασίας λιθίου μέχρι το 2030, ξεκινώντας από την πολιτεία του Arkansas. Ίσως όμως η πιο ενδιαφέρουσα εξέλιξη να είναι η συνεργασία που ανακοίνωσαν η πετρελαϊκή εταιρεία Occidental Petroleum (OXY NYSE), με την Berkshire Hathaway (BRKA NYSE) του Γουόρεν Μπάφετ, η οποία είναι η μεγαλύτερη μέτοχος της OXY. Όπως διαβάσαμε στο Reuters, την 4η Ιουνίου οι δύο επιχειρήσεις ανακοίνωσαν πως θα συνεργαστούν για να εξορύξουν και να εκμεταλλευθούν εμπορικά λίθιο από τις εγκαταστάσεις παραγωγής γεωθερμικής ενέργειας της Berkshire στην Καλιφόρνια.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η κατάσταση στην αγορά λιθίου είναι δύσκολη αυτή τη στιγμή και δεν αποκλείεται να δούμε εταιρείες να αντιμετωπίζουν σημαντικά οικονομικά προβλήματα. Κοιτώντας όμως λίγο πιο μακριά, μας φαίνεται αρκετά δύσκολο να πιστέψουμε πως κάνουν λάθος μεγάλες επιχειρήσεις σαν την Equinor, την ExxonMobil και την Berkshire Hathaway. Λογικά, αργά ή γρήγορα η κατάσταση θα εξομαλυνθεί και όποιες εταιρείες έχουν κινηθεί συνετά και βρίσκονται σε ισχυρή οικονομική κατάσταση θα μπορέσουν να κάνουν ευτυχισμένους τους μετόχους τους.
