Η άνοδος της τιμής του χρυσού την Παρασκευή που μας πέρασε τον ανέβασε σε νέα επίπεδα ρεκόρ, με τα προθεσμιακά συμβόλαια futures λήξης του προσεχούς Ιουνίου να ξεπερνούν τις 3.115 δολάρια/ουγγιά. Όπως αναφέρεται σε σχετικό ρεπορτάζ του Bloomberg, η άνοδος από την αρχή του χρόνου είναι πλέον της τάξης του 17% ενώ το σημερινό ρεκόρ όλων των εποχών είναι τουλάχιστον το 15ο για το 2025.
Οι αιτίες για τη συνεχή άνοδο του κίτρινου μετάλλου, μετά και τη μεγάλη άνοδο του 2024 κατά περίπου 27,5%, είναι λίγο πολύ γνωστές. Γεωπολιτική αβεβαιότητα, μεγάλη ανησυχία για την εκδήλωση εμπορικού πολέμου και τις πιθανές οικονομικές συνέπειές του, προσπάθεια πολλών ιδιωτών και επιχειρήσεων ανά τον κόσμο να διαφοροποιήσουν το μείγμα των χρηματικών διαθεσίμων τους, αντίστοιχες κινήσεις από πολλές κεντρικές τράπεζες στον κόσμο.
Εκτός αυτού, σημαντικό ρόλο παίζει και η μεγάλη επενδυτική ζήτηση που έχει αρχίσει να εκδηλώνεται μέσα στο 2024, καθώς οι αρκετά απαιτητικές αποτιμήσεις των μετοχών στις ΗΠΑ είχαν κάνει πιο ελκυστικό τον χρυσό. Οι αγορές νέων μεριδίων στα διάφορα διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETFs) που κυκλοφορούν στις διεθνείς αγορές έχουν αυξηθεί σημαντικά στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ αλλά και στην Κίνα, όπου μόνο μέσα στον Φεβρουάριο καταγράφηκαν εισροές 1,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε αυτά τα προϊόντα, επίδοση που αποτελεί την υψηλότερη όλων των εποχών.
Ώθηση στον χρυσό δίνει φυσικά και ο πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος τηρεί την υπόσχεσή του για επιβολή υψηλών εισαγωγικών δασμών σε πάρα πολλά προϊόντα και η ανακοίνωση της προηγούμενης Τετάρτης για την επιβολή δασμών ύψους 25% στα εισαγόμενα αυτοκίνητα προκάλεσε νέο αγοραστικό ενδιαφέρον για τον χρυσό.
Επίσης, η σχετική υποχώρηση του δολαρίου από τα μέσα Φεβρουαρίου και μετά έχει παίξει το δικό της ρόλο, όπως και η επαναφορά της συζήτησης περί πιθανού στασιμοπληθωρισμού μετά τις ανακοινώσεις περί καταναλωτικής εμπιστοσύνης και ορισμένων στοιχείων του πληθωρισμού το απόγευμα της Παρασκευής.
Ένας άλλος υποστηρικτικός παράγων είναι η φιλολογία περί επικείμενης απόφασης της αμερικανικής κυβέρνησης για αναπροσαρμογή της αξίας των αποθεμάτων των ΗΠΑ σε χρυσό με βάση τις τρέχουσες τιμές. Παρά το γεγονός πως ο υπουργός οικονομικών απέρριψε αυτό το ενδεχόμενο, η αξία αυτών των αποθεμάτων υπολογίζεται ακόμα με βάση την τιμή του χρυσού πριν τουλάχιστον 50 χρόνια και αυτό κρατά ζωντανή τη συζήτηση που άνοιξε μέσα στον Φεβρουάριο.
Και δεν πρέπει να παραβλέψουμε και την αυξημένη ζήτηση για χρυσό εντός ΗΠΑ εξαιτίας των ανησυχιών για επιβολή δασμών και στις εισαγωγές του μετάλλου, κάτι που έχει γίνει και με το ασήμι. Η προτίμηση των επενδυτών προς τον χρυσό τη στιγμή που οι μετοχικές αγορές κλυδωνίζονται φαίνεται με πολύ ωραίο τρόπο σε ένα διάγραμμα που βρήκαμε στο Bloomberg και το οποίο απεικονίζει τη σχέση του δείκτη S&P 500 με την τιμή του χρυσού τα τελευταία τριάντα χρόνια.
Μιλώντας για το ασήμι, μέσα στο 2025 έχει κινηθεί περίπου παράλληλα με τον χρυσό και πλησίασε και πάλι, ύστερα από περίπου 6 μήνες, τα 35 δολάρια/ουγγιά, περίπου 18% πάνω από την τιμή του στην αρχή της χρονιάς. Σε αντίθεση όμως από τον χρυσό, βρίσκεται πολύ μακριά από τα ιστορικά του υψηλά, τα οποία βρίσκονται κοντά στα 50 δολάρια/ουγγιά και είχαν σημειωθεί το 1980 και το 2011. Η άνοδος του ασημιού οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους ίδιους περίπου λόγους με αυτήν του χρυσού. Πρέπει να επισημάνουμε όμως πως το ασήμι βρίσκεται σε κάπως μειονεκτική θέση, καθώς οι ανησυχίες για πιθανή οικονομική ύφεση εξαιτίας των δασμών Τραμπ και του εμπορικού πολέμου που ίσως προκαλέσουν, αφού περίπου το 50% της παγκόσμιας ζήτησης έρχεται από τη βιομηχανία.
Αυτό που μετρά όμως αυτή τη στιγμή είναι το τι θα γίνει από εδώ και μετά με τον χρυσό και το ασήμι. Θα συνεχίσουν την άνοδό τους, και μέχρι πού; Υποθέτουμε πως αυτό θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις εξελίξεις στον τομέα των δασμών και από τις συνέπειές τους πάνω στην αμερικανική και διεθνή οικονομία. Αν ο πρόεδρος Τραμπ συνεχίσει να εκπλήσσει αρνητικά τις αγορές, όπως έκανε με τους δασμούς στην αυτοκινητοβιομηχανία που ήταν αρκετά πιο αυστηροί απ’ ότι περίμεναν οι επενδυτές, τότε οι ανησυχίες και οι προβληματισμοί που υπάρχουν δεν πρόκειται να υποχωρήσουν γρήγορα. Αυτό δε σημαίνει βέβαια πως ο χρυσός και το ασήμι θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν κάθε μέρα. Είναι γεγονός πως η άνοδος γίνεται τόσο γρήγορα που έχουν ήδη ξεπεραστεί οι στόχοι των περισσότερων αναλυτών για την τιμή του χρυσού μέσα στο 2025.
Διαβάζοντας ένα άρθρο του Barron’s από τη 13 Μαρτίου, όταν ο χρυσός είχε αγγίξει για πρώτη φορά τις 3.000 δολάρια/ουγγιά, είδαμε πως οι αναλυτές της BNP Paribas πρόβλεπαν πως ο χρυσός θα φτάσει τις 3.100 δολάρια στο δεύτερο μισό του 2025, κάτι το οποίο τελικά έγινε 10 ημέρες μετά. Είναι φανερό πως η ψυχολογία των επενδυτών στην αγορά χρυσού είναι πάρα πολύ καλή, κάτι που μερικές φορές είναι επικίνδυνο. Τις τελευταίες εβδομάδες είναι φανερό πως ο ρυθμός της ανόδου αυξάνεται, καθώς όλο και περισσότεροι επενδυτές ψάχνουν για κάποιες ασφαλείς λύσεις μέσα στη γενική αβεβαιότητα. Σε τέτοιες περιπτώσεις κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά που μπορεί να φτάσει άμεσα η ανοδική κίνηση, ενώ με την παραμικρή αφορμή μπορεί να εκδηλωθεί ισχυρή διορθωτική κίνηση.
Ο David Brady, γνωστός αναλυτής που ασχολείται εδώ και πολλά χρόνια σχεδόν αποκλειστικά με τον χρυσό, το ασήμι και τις μετοχές των χρυσωρυχείων και αργυρωρυχείων, έχει επισημάνει τις τελευταίες μέρες το γεγονός πως η αγορά έχει γίνει πολύ αισιόδοξη τις τελευταίες εβδομάδες μεγαλώνοντας τους κινδύνους για τους βραχυπρόθεσμους επενδυτές. Ο ίδιος παραμένει σαφώς αισιόδοξος για την πορεία των δύο μετάλλων στο μέλλον αλλά εκτιμά πως μία καθοδική κίνηση που θα φέρει τον χρυσό κάτω από τα 30 δολάρια/ουγγιά και το ασήμι κάτω από τα 33,50 με 34 δολάρια/ουγγιά θα πρέπει να σημάνει συναγερμό στους traders των αγορών πολύτιμων μετάλλων.
Αυτό όμως δεν είναι καθόλου βέβαιο πως θα γίνει άμεσα, τουλάχιστον όσο η ειδησεογραφία εξακολουθεί να απογοητεύει τους επενδυτές που επιθυμούν να δουν μία σύντομη αποκλιμάκωση στις διάφορες εντάσεις που ανησυχούν τις αγορές. Αν η κυβέρνηση Τραμπ συνεχίσει να κινείται επιθετικά στον τομέα των δασμών, και ειδικά αν τα σήματα από τις μετρήσεις των διαφόρων οικονομικών μεγεθών που θα έρθουν το επόμενο διάστημα ξυπνήσουν τους φόβους για στασιμοπληθωρισμό όπως έγινε την Παρασκευή που μας πέρασε, ο χρυσός και το ασήμι μπορεί να επιταχύνουν ακόμα περισσότερο την άνοδό τους. Δύσκολα να πούμε μέχρι που μπορεί να φθάσει το τωρινό σκέλος της ανόδου αλλά μία κίνηση προς τα 3.300 με 3.400 δολάρια/ουγγιά για τον χρυσό και προς τα 40 δολάρια/ουγγιά για το ασήμι δε θα πρέπει να αποτελέσει έκπληξη, χωρίς να υποστηρίζουμε πως θα γίνει οπωσδήποτε.
Κοιτώντας λίγο πιο μακριά από χρονικής πλευράς, και παίρνοντας ιδέες από το διάγραμμα του Bloomberg, γιατί να αποκλείσει κανείς την υποχώρηση της σχέσης S&P/ουγγιά χρυσού προς τα επίπεδα που είχαν καταγραφεί στις αρχές του 2020 ή ακόμα πιο κάτω προς αυτά της περιόδου 2009 – 2014. Τότε, μία ουγγιά χρυσού άξιζε για αρκετό καιρό περισσότερο από την τιμή του δείκτη σε δολάρια. Παρότι δεν είναι και τόσο εύκολο να γίνει, προφανώς και δεν πρέπει να την αποκλείσουμε. Ας μη βιαζόμαστε όμως, και να είναι να γίνει, δε θα γίνει μέσα σε ένα δίμηνο, οπότε θα έχουμε αρκετές άλλες ευκαιρίες για να αναρωτηθούμε πόσο εφικτό είναι ένα τέτοιο ενδεχόμενο.