Ένα βήμα πιο μπροστά έγινε για την περιβόητη εγκατάσταση των υπεράκτιων αιολικών πάρκων στην Κρήτη, σε συνέχεια της πολύωρης συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ). Η τελευταία έλαβε χώρα μετά την αίτηση θεραπείας που υπέβαλε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να αρθεί ο «κόφτης» που είχαν βάλει οι αρχαιολόγοι σε τρία θαλάσσια οικόπεδα της Ανατολικής Κρήτης.
Υπενθυμίζεται ότι είχε διαμορφωθεί ένα πολύπλοκο σκηνικό γύρω από το συγκεκριμένο project. Το υπουργείο Πολιτισμού μέσω του ΚΑΣ είχε βάλει «φρένο» στην εγκατάσταση των υπεράκτιων αιολικών πάρκων στο οικόπεδο «Κρήτη 1», στη θαλάσσια περιοχή ΥΑΠ Κρήτη 2α και 2β και στη Γυάρο.
Το story των εμποδίων και το «πράσινο φως» μετά τη μαραθώνια συνεδρίαση
Στο θαλάσσιο οικόπεδο «Κρήτη 1» το απαγορευτικό είχε μπει καθώς η περιοχή βρίσκεται απέναντι από την Κάτω Ζάκρο και έχει άμεση οπτική επαφή με τον αρχαιολογικό χώρο και το Μινωικό ανάκτορο της Ζάκρου, το οποίο είναι υποψήφιο για ένταξη στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Στις περιοχές Κρήτη 2α και 2β το stop είχε επιβληθεί καθώς τα οικόπεδα περιβάλλουν το ακρωτήριο Αφορεσμένος και βρίσκονται σε εγγύτητα με τη Σπιναλόγκα και τη χερσόνησο Νησί ή Κολοκύθα, οι οποίες είναι κηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι και τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Τέλος, η Γυάρος βρίσκεται σε άμεση οπτική επαφή βόρεια, δυτικά και νότια της νήσου με τον κηρυγμένο Ιστορικό Τόπο της Γυάρου και δεν συνάδει με τον ιστορικό της χαρακτήρα. Αντιδράσεις για την πολυσυζητημένη εγκατάσταση των υπεράκτιων αιολικών πάρκων είχαν ξεσπάσει στις περιοχές τόσο από ξενοδόχους και αιρετούς της Κρήτης όσο και από κόμματα και φορείς της Αριστεράς.
Από την πλευρά του, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπέβαλε αίτηση θεραπείας αναφορικά με τα τρία αυτά θαλάσσια οικόπεδα. Στη συνέχεια ακολούθησε μια σειρά διαβουλεύσεων με σκοπό να βγει «λευκός καπνός» και να επιλυθούν τα ζητήματα που έχει αναδείξει το ΚΑΣ μέχρι να φτάσουμε τώρα στην τελευταία, πολύωρη συνεδρίαση, από την οποία και φαίνεται να βγαίνει τελικά «λευκός καπνός».
Το ΥΠΕΝ δέχθηκε το τελικό αίτημα των αρχαιολόγων για την υποβολή πιο λεπτομερών μελετών, στους οποίους και παρουσίασε ενδελεχώς τα νέα στοιχεία που προέκυψαν από επισκέψεις στα μέτωπα, καθώς και φωτορεαλιστικούς χάρτες που «απαντούν» στις ενστάσεις τους για πιθανή οπτική όχληση των ιστορικών χώρων από τα υπεράκτια αιολικά.
Έτσι, τα αρμόδια στελέχη του ΥΠΕΝ εισηγήθηκαν στοχευμένες αλλαγές και τροποποιήσεις στον σχεδιασμό των αμφισβητούμενων θαλάσσιων οικοπέδων, ώστε να μην βγουν εκτός και να παραμείνουν τελικά στο Εθνικό Πρόγραμμα. Την τελική απόφαση για τα επίμαχα οικόπεδα θα πάρει τελικά το ΚΑΣ, η έκδοση της οποίας αναμένεται άμεσα, καθώς ήδη το project έχει πάει αρκετά πίσω με βάση το αρχικό χρονοδιάγραμμα.
Η πολυσυζητημένη εγκατάσταση των αιολικών Κρήτης, μετά την τελευταία συνεδρίαση των δύο πλευρών, μπαίνει τώρα σε τροχιά υλοποίησης, χωρίς να λείπουν όμως οι περιορισμοί και οι αλλεπάλληλες αναβολές. Η τύχη της έχει πέσει πλέον «στα χέρια» του ΚΑΣ, το οποίο κι από μέρα σε μέρα αναμένεται να ανακοινώσει την τελική του απόφαση, αλλά στελέχη του ΥΠΕΝ είναι αισιόδοξα και προσβλέπουν σε μια θετική έκβαση του project και σε ένα «πράσινο φως» από το ΚΑΣ, προκειμένου το πρόγραμμα να προχωρήσει ομαλά, χωρίς άλλες απώλειες. Έτσι, το υπουργείο στοχεύει να έχει ολοκληρώσει μέσα στο 2026 τις ανεμολογικές και ωκεανογραφικές μελέτες, προκειμένου, μέσω των μετρήσεων που θα προκύψουν, να διαμορφώσουν τις προσφορές τους εντός του 2027 οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές, κι έτσι να προχωρήσει η πλήρης ανάπτυξη των πλωτών αιολικών πάρκων σε όλες τις περιοχές— συνολικά 19—της Κρήτης. Βέβαια, αν τα επίμαχα οικόπεδα δεν εγκριθούν και πάλι από το ΚΑΣ, τότε θα πρέπει να αντικατασταθούν με νέα, κάτι που θα προκαλέσει μια σύγχυση, καθώς δεν είναι ξεκάθαρος ο διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος που υπάρχει.