Το Κίεβο και η Μόσχα επιβεβαίωσαν με χωριστές ανακοινώσεις τους ότι οι παραδόσεις ρωσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας σταμάτησαν οριστικά σήμερα το πρωί, μετά την εκπνοή της ισχύος ενός πενταετούς συμβολαίου που είχε υπογραφεί στα τέλη του 2019 μεταξύ των δύο μερών.
«Σταματήσαμε τη διαμετακόμιση του ρωσικού αερίου, πρόκειται για ένα ιστορικής σημασίας γεγονός. Η Ρωσία χάνει αγορές, θα υποστεί οικονομικές απώλειες», δήλωσε εκφράζοντας την ικανοποίησή του ο ουκρανός υπουργός Ενέργειας Γκέρμαν Γκαλουστσένκο, σύμφωνα με τις υπηρεσίες του.
«Από τις 8:00 (ώρα Μόσχας, 07:00 ώρα Ελλάδας), η προμήθεια ρωσικού αερίου για διαμετακόμιση μέσω του εδάφους της Ουκρανίας δεν πραγματοποιείται», ανακοίνωσε από την πλευρά της η Gazprom, η γιγάντια ρωσική εταιρεία φυσικού αερίου.
«Λόγω της επανειλημμένης και ρητά εκφρασμένης άρνησης της ουκρανικής πλευράς να ανανεώσει αυτή τη συμφωνία, η Gazprom δεν έχει από την 1η Ιανουαρίου 2025 την τεχνική και νομική δυνατότητα να προμηθεύει αέριο για διαμετακόμιση μέσω του εδάφους της Ουκρανίας», πρόσθεσε η εν λόγω ρωσική κρατική επιχείρηση.
Σύμφωνα με τον Ουκρανό υπουργό Γκέρμαν Γκαλουστσένκο, «η Ουκρανία ενημέρωσε τους διεθνείς εταίρους της» για τη διακοπή, η οποία αναμενόταν εδώ και μήνες.
Η Ουκρανία αντιμετωπίζει τώρα την απώλεια περίπου 800 εκατ. δολαρίων ετησίως από τα τέλη διαμετακόμισης από τη Ρωσία, ενώ η Gazprom θα χάσει σχεδόν 5 δισ. δολάρια από τις πωλήσεις φυσικού αερίου.
Η Ρωσία και η πρώην Σοβιετική Ένωση ξόδεψαν μισό αιώνα χτίζοντας ένα σημαντικό μερίδιο της ευρωπαϊκής αγοράς φυσικού αερίου, το οποίο στην κορύφωσή του ανερχόταν περίπου στο 35%, αλλά ο πόλεμος έχει σχεδόν καταστρέψει αυτή τη δραστηριότητα για τη Gazprom.
Αντιδράσεις σε Σλοβακία και Ουγγαρία
Τις τελευταίες εβδομάδες, η Ουγγαρία και η Σλοβακία είχαν διαμαρτυρηθεί για το γεγονός ότι η ροή θα σταματούσε στις 31 Δεκεμβρίου χωρίς να υπάρχουν πραγματικές, άμεσες και αξιόπιστες εναλλακτικές επιλογές.
Η διακοπή της διαμετακόμισης του αερίου μέσω της Ουκρανίας θα έχει «δραστικό» αντίκτυπο στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά όχι στη Ρωσία, δήλωσε σήμερα ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο.
Ο εν λόγω φιλορώσος Σλοβάκος ηγέτης έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει πως ο τερματισμός της διαμετακόμισης θα κοστίσει στη Σλοβακία εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε απολεσθέντα έσοδα διαμετακόμισης και υψηλότερες δαπάνες για την εισαγωγή άλλου αερίου και έχει επίσης υποστηρίξει πως θα οδηγήσει σε άνοδο των τιμών του αερίου και του ηλεκτρικού στην Ευρώπη.
Ο Φίτσο είχε μεταβεί στις 22 Δεκεμβρίου στη Μόσχα για να επιχειρήσει να βρει μια λύση στο πρόβλημα.
Η αιφνιδιαστική αυτή επίσκεψή του είχε προκαλέσει το θυμό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος κατηγόρησε το Φίτσο ότι θέλει «να βοηθήσει τον Πούτιν».
Πρόβλημα στη Μολδαβία
Εξάλλου η Gazprom σταματά από σήμερα τις παραδόσεις αερίου και στη Μολδαβία, στο πλαίσιο μιας οικονομικής διένεξης με την πρώην σοβιετική δημοκρατία, η οποία επανεξέλεξε μια φιλοευρωπαία πρόεδρο.
Η αποσχισθείσα μολδαβική περιφέρεια της Υπερδνειστερίας έκοψε σήμερα την παροχή θέρμανσης και ζεστού νερού στα νοικοκυριά.
«Δεν υπάρχει θέρμανση ούτε ζεστό νερό», δήλωσε τηλεφωνικά στο Ρόιτερς από την Τιρασπόλ, τη μεγαλύτερη πόλη της Υπερδνειστερίας, μια εργαζόμενη της τοπικής ενεργειακής εταιρείας Tirasteploenergo, προσθέτοντας πως δεν γνωρίζει πόσο θα διαρκέσει η κατάσταση αυτή.
«Η περιοχή βρίσκεται σε μια δύσκολη κατάσταση», αφότου η τοπική πάροχος Tiraspoltransgaz «διέκοψε την προμήθεια φυσικού αερίου και θέρμανσης, επηρεάζοντες κοινότητες και δημόσιους θεσμούς», δήλωσε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ντάνιελ Βόντα στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Telegram, καλώντας της Ρωσία να «σταματήσει τον εκβιασμό της».
Η Υπερδνειστερία είναι μια φιλορωσική οντότητα που αποσχίσθηκε από την υπόλοιπη Μολδαβία μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991. Προμηθευόταν ρωσικό αέριο μέσω της Ουκρανίας, αλλά αυτή η οδός ανεφοδιασμού έκλεισε σήμερα.
Με μήνυμα στον ιστότοπό της, η εταιρεία ενέργειας κάλεσε τους κατοίκους να ντύνονται με ζεστά ρούχα, οι οικογένειες να συγκεντρώνονται στο ίδιο δωμάτιο του σπιτιού, να κρεμούν κουβέρτες ή χοντρές κουρτίνες από τα παράθυρα και τις μπαλκονόπορτες και να χρησιμοποιούν ηλεκτρικές θερμάστρες.
«Έτοιμη» δηλώνει η Αυστρία
Η Αυστρία, από την πλευρά της, ανακοίνωσε πως ήταν έτοιμη για τον τερματισμό της διαμετακόμισης του αερίου μέσω της Ουκρανίας και πως προμηθεύεται πλέον αέριο από άλλες πηγές, όπως σημεία τροφοδοσίας στη Γερμανία ή την Ιταλία, καθώς και από εγκαταστάσεις αποθήκευσης.
«Κάναμε αυτά που έπρεπε και είμαστε καλά προετοιμασμένοι γι' αυτό το σενάριο», ανέφερε σε δήλωσή της η αυστριακή υπουργός Ενέργειας Λεονόρε Γκεβέσλερ. «Η Αυστρία δεν εξαρτάται πλέον από τη Ρωσία για το αερίο και αυτό είναι καλό», πρόσθεσε.
