Ολοένα και περισσότερο μεγεθύνεται το πρόβλημα των περικοπών «πράσινης» ενέργειας, ένα από τα πιο «καυτά» ζητήματα που αντιμετωπίζει αυτήν τη στιγμή ο κλάδος των ΑΠΕ, καθώς μειώνουν την αποδοτικότητα των έργων ενώ εγείρουν θέματα αποζημιώσεων.
Mάλιστα, oι περικοπές τριπλασιάστηκαν μέσα στο πρώτο 9μήνο του έτους, με το ζήτημα της υπερπροσφοράς πράσινης ενέργειας να παίρνει μεγάλες διαστάσεις ενώ οι ΑΠΕ που περικόπηκαν από τις αρχές του 2024 ως τον Σεπτέμβρη «αγγίζουν» τα 673 GWh. Σε αυτό έχει συμβάλλει σημαντικά και η εκτεταμένη καλοκαιρία των τελευταίων μηνών, καθώς η συνεχής ηλιοφάνεια αυξάνει περαιτέρω την παραγωγή των ΑΠΕ, υπερβαίνοντας έτσι κατά πολύ το φορτίο.
Κι ενώ όλα αυτά λαμβάνουν χώρα μέσα σε ένα περιβάλλον έλλειψης υποδομών αποθήκευσης ενέργειας και αυξημένης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, το επενδυτικό ενδιαφέρον για νέα έργα ΑΠΕ παραμένει έντονο. Στον ΑΔΜΗΕ κατατίθενται αιτήσεις για έργα ισχύος λίγο πάνω από 1 GW ανά μήνα κατά μέσον όρο από τις αρχές του έτους. Δεν παύει, βέβαια, να απασχολεί και τους επενδυτές εντόνως το πρόβλημα των περικοπών, κρατώντας τους σε ορισμένες περιπτώσεις πίσω για τη χρηματοδότηση νέων έργων.
Ταυτόχρονα, το «κατώφλι της πόρτας» της αγοράς «πράσινης» ενέργειας περνάνε και οι αρνητικές τιμές ρεύματος που αφορούν στην υπερπαραγωγή των αιολικών, με την τιμή της μεγαβατώρας να έχει φτάσει ακόμα και το μηδέν το πρώτο 9μήνο του 2024. Το διττό αυτό πρόβλημα, περικοπών και αρνητικών τιμών, απασχολεί ολόκληρη την αγορά των ΑΠΕ, η οποία το θεωρεί ως τη μεγαλύτερη πρόκληση για την πορεία προς την ενεργειακή μετάβαση.
Πώς θα λυθεί ο «γόρδιος δεσμός»
Στα «σκαριά» του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι ο μηχανισμός αντιστάθμισης, για τον οποίο και δρομολογεί τώρα την υπουργική απόφαση, αναμένοντας να κάνει πιο δίκαιη την κατανομή των ΑΠΕ. Παράλληλα, η Ομάδα του ΥΠΕΝ εξετάζει μια σειρά και από άλλες παραμέτρους, όπως δυνατότητες μείωσης περικοπών μέσω λύσεων αποθήκευσης, χωρητικότητας των δικτύων και αρχών διάθεσης ηλεκτρικού χώρου κ.α.
Ιδιαίτερα η αποθήκευση ενέργειας «ακούγεται» έντονα τελευταία για το πώς μπορεί να δώσει τη λύση μεταφέροντας το πλεόνασμα της παραγόμενης ενέργειας τις ώρες χαμηλής ζήτησης, στις ώρες υψηλής ζήτησης. Η ανάπτυξη δικτύων και διεθνών διασυνδέσεων μπορεί, επίσης, να βοηθήσει αποτελεσματικά, καθώς η περισσευούμενη εγχώρια παραγωγή πράσινης ενέργειας θα κατευθύνεται για εξαγωγές. Φυσικά, κι η επιστροφή σε φυσιολογικές για την εποχή θερμοκρασίες και η αύξηση της ζήτησης λόγω θέρμανσης, αναμένεται να βοηθήσει την κατάσταση. Ως τότε όμως, ο ρυθμός των περικοπών στο εγχώριο σύστημα αναμένεται αυξητικός.
Βέβαια, να σημειωθεί, ότι παρά το φαινόμενο των περικοπών, οι ΑΠΕ αναδείχθηκαν και πάλι «πρώτη δύναμη» στην ηλεκτροπαραγωγή. Ειδικότερα, συνολικά για τους εννέα μήνες του 2024, η καθαρή ενέργεια κάλυψε παραπάνω από τη μισή ζήτηση (50,2%), παρά το γεγονός ότι στο ίδιο χρονικό διάστημα περικόπηκαν τα 673 GWh, κάτι που αντιστοιχεί στο 3,4% της παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ.
