Η πράσινη μετάβαση και ο ανταγωνισμός από τρίτες χώρες πλήττουν εξίσου, για διαφορετικούς λόγους το καθένα, τόσο τους αγρότες, όσο και τη βιομηχανία.
Κοινός παρονομαστής για αμφότερους το ενεργειακό κόστος, το οποίο συσσωρεύει δυσαρέσκεια στον αγροτικό κόσμο, κάνει τη βιομηχανία να δυσανασχετεί, εντέλει διαπερνά όλη την παραγωγική αλυσίδα. Έχοντας «πιάσει» το κλίμα στον αγροτικό κόσμο ο Πρωθυπουργός πριν από ένα μήνα ανακοίνωσε ένα πακέτο μέτρων για το αγροτικό ρεύμα, το οποίο κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή. Στην ίδια ρύθμιση και αντίστοιχα μέτρα για τη μεταποίηση, για την οποία το ενεργειακό κόστος, χωρίς να είναι το μόνο πρόβλημα, συνδέεται ευθέως με την επιταχυνόμενη τα τελευταία χρόνια, αποβιομηχάνιση.
Σε δύο ακροατήρια, όπως αυτά, των αγροτών που πιέζεται από το διαρκώς αυξανόμενο κόστος καλλιέργειας και της βιομηχανίας που ζητά κι αυτή καλύτερες συνθήκες απέναντι στον ανταγωνισμό τρίτων χωρών, το φθηνό ρεύμα ανακουφίζει το πρόβλημα του ενεργειακού, και μάλιστα όταν αφορά μακροχρόνιες συμφωνίες με ενεργειακούς ομίλους.
Δηλαδή θωράκιση απέναντι στα σκαμπανεβάσματα των τιμών που επηρεάζουν όλο το εύρος της παραγωγής, από το χωράφι έως τη βιομηχανία, μέσα από φθηνό και προβλέψιμο κόστος σε βάθος ετών, συμφωνίες που στην Ευρώπη είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες.
Το μοντέλο αυτό προκρίνει η κυβέρνηση για να στηρίξει τη βιομηχανία, αλλά και τους αγρότες με χαμηλό ρεύμα για «2+8» χρόνια.
Σε τροπολογία που κατέθεσε το ΥΠΕΝ στη Βουλή, ορίζεται η κατ' απόλυτη προτεραιότητα παροχής όρων σύνδεσης σε φωτοβολταϊκά, που αφενός έχουν συνάψει μακροχρόνιες συμφωνίες (PPAs) με εγχώριες βιομηχανίες, αφετέρου πρόκειται να τροφοδοτήσουν με «πράσινο» ρεύμα τους αγρότες. Τα φωτοβολταϊκά αυτά θα λειτουργούν αποκλειστικά για να τροφοδοτούν αγρότες και βιομηχανία, κανέναν άλλο.
Το δια ταύτα όμως της ρύθμισης είναι το «κατ' απόλυτη προτεραιότητα». Στα έργα αυτά δίνεται το απόλυτο προβάδισμα έναντι κάθε άλλου, αποκτούν πρόσβαση στον ηλεκτρικό «χώρο» πριν απ’ όλους, παίρνουν όρους σύνδεσης με διαδικασίες fast-track και μπαίνουν άμεσα στο σύστημα. Και αυτό με τη σειρά του δείχνει όχι μόνο τη βούληση της κυβέρνησης να αρχίσουν να «τρέχουν» άμεσα τα μέτρα για φθηνό ρεύμα σε αγρότες και βιομηχανία, αλλά και ότι τα φωτοβολταικά αυτά θα μείνουν «εκτός του κάδρου» των αυξημένων περικοπών που πρόκειται να ισχύσουν από εδώ και στο εξής για κάθε έργο ΑΠΕ που θα λαμβάνει όρους σύνδεσης, λόγω του απόλυτα κορεσμένου ηλεκτρικού χώρου. Διατηρείται γι’ αυτά ο «κόφτης» στο 28% της έγχυσης ενέργειας στο σύστημα αντί για 40%- 45%, όπου λέγεται ότι θα πάει, για όλα τα υπόλοιπα.
Στη ρύθμιση δεν αναφέρεται νούμερο, αλλά εκτιμάται ότι θα αφορά ένα διόλου ευκαταφρόνητο όγκο φωτοβολταϊκών, άνω των 1.300 MW, εκ των οποίων 600 MW για τη βιομηχανία, και τα υπόλοιπα για τους αγρότες.
Σε τι τιμές θα παίρνουν ρεύμα
Αν κάνεις δει τις τιμές στις οποίες θα παίρνουν ρεύμα οι παραγωγοί αντιλαμβάνεται ότι η κυβέρνηση πήρε το μήνυμα από τις κινητοποιήσεις και το θυμό του αγροτικού κόσμου, για αυτό και είναι από τις χαμηλότερες στην αγορά. Δεν κινούνται στα 7 λεπτά / κιλοβατώρα, σύμφωνα με τις απαιτήσεις των ξεσηκωμένων το Φεβρουάριο, αλλά δεν παύουν να είναι άκρως ευνοϊκές, ειδικά αν σκεφτεί κάνεις ότι «κλειδώνουν» για χρόνια.
Για τα πρώτα 2 χρόνια:
- Κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές: 9,3 λεπτά την κιλοβατώρα
- Λοιποί κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές: 9,8 λεπτά την κιλοβατώρα
- Κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία με ληξιπρόθεσμες οφειλές: 10,5 λεπτά την κιλοβατώρα
- Λοιποί κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος με ληξιπρόθεσμες οφειλές: 11 λεπτά την κιλοβατώρα
- Για τα υπόλοιπα 8 έτη για το 1/3 της κατανάλωσης των συγκεκριμένων παροχών η τιμή είναι ενιαία και διαμορφώνεται στα 9 λεπτά την κιλοβατώρα.
Στην πρώτη διετία, ο αγρότης θα αγοράζει ρεύμα, σε χαμηλές τιμές, αλλά από το υφιστάμενο ενεργειακό μείγμα του παραγωγού. Και από εκεί και μετά, για 8 χρόνια, θα προμηθεύεται ρεύμα, σε ακόμη χαμηλότερες τιμές, καθώς θα προέρχεται αποκλειστικά από φωτοβολταϊκά, που θα κατασκευαστούν, μόνο και μόνο γι αυτό τον σκοπό.
Το μοντέλο «2+8» είναι ανάλογο με τις συμφωνίες της ΔΕΗ με Viochalco και Τιτάν, όπου τα πρώτα δυο χρόνια το ρεύμα προέρχεται μόνο από μονάδες αερίου και υδροηλεκτρικά. Και την επόμενη 8ετία, η συμβατική ηλεκτροπαραγωγή θα αντικατασταθεί με τα μεγάλα φωτοβολταϊκά που αναπτύσσει ήδη η ΔΕΗ στη Δ. Μακεδονία. Επομένως, η σύμβαση θα εξελιχθεί σε «πράσινο» PPA.
Στο κλαμπ των μεγάλων με τέτοιες συμφωνίες, εκτός από Viochalco και Τιτάνα, προστέθηκε προ ημερών και η εξαιρετικά ενεργοβόρα, λόγω αντικειμένου, ΕΥΑΘ. Η πρώτη εταιρεία του Δημοσίου με πράσινο διμερές συμβόλαιο για 8 χρόνια και οψιόν ανανέωσης για άλλα 4.
Η κίνηση επιχειρεί να προσφέρει στους εγχώριους βιομηχανικούς καταναλωτές πρόσβαση σε φθηνή πράσινη ενέργειας μέσω σχετικών διμερών συμβάσεων μεγάλης διάρκειας που θα συνάψουν με τους παρόχους, ενισχύοντας την ανταγωνιστικής τους θέση και τις εξαγωγές τους προς όφελος της ελληνικής οικονομίας.
Τα μέτρα, που δεν επιβαρύνουν σχεδόν καθόλου τον κρατικό προϋπολογισμό, αφού τα φωτοβολταϊκά θα κατασκευαστούν από ενεργειακούς ομίλους, απαντούν στις πρόσφατες αιτιάσεις του προέδρου του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), ο οποίος δεν είχε κρύψει την απαισιοδοξία του για την πορεία της ελληνικής βιομηχανίας.
Στηρίζουμε, όπως είχε πει ο κ. Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, τις προσπάθειες της Ευρώπης να είναι στην πρωτοπορία για την κλιματική αλλαγή και σε βάθος χρόνου η ενεργειακή μετάβαση θα είναι θετική για την Ελλάδα, αλλά για το μεσοδιάστημα η ενεργειακή μετάβαση θα είναι δύσκολη, επώδυνη και ακριβή και αυτό δεν πρέπει να το υποβαθμίσουμε.
Το πρόβλημα βέβαια είναι πανευρωπαϊκό. Δίνουμε ασπιρίνες για βαριά πνευμονία. Δεν γίνεται συζήτηση για το πώς θα καλύψουμε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που έχουν τα αγροτικά προϊόντα των τρίτων χωρών και πώς θα προσελκύσουμε επενδύσεις όπως οι ΗΠΑ, που έχουν εγκαίρως προσαρμόσει τις πολιτικές τους στην πράσινη μετάβαση. Μόνο θεωρία και ευχολόγια.
