Το πρόσφατο ενδιαφέρον του αμερικανικού «κολοσσού» της Chevron για τα εγχώρια κοιτάσματα φυσικού αερίου νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου έχει ανοίξει μια νέα εποχή για τα ορυκτά καύσιμα.
Το αξιοσημείωτο όμως είναι ότι αυτός ο νέος κύκλος επενδύσεων έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα δεν ξέρουμε που τελικά θα κλείσει.
Στο επίκεντρο των εξελίξεων τοποθετείται τελευταία η Κρήτη, με τον άλλον ισχυρό Αμερικανό «παίκτη», την ExxonMobil, που έχει εκδηλώσει εδώ καιρό το ενδιαφέρον της για το νησί, να βρίσκεται πολύ κοντά στην τελική επενδυτική της απόφαση για το μπλοκ «Δυτικά της Κρήτης». Ο χρόνος έχει ήδη αρχίσει να μετράει αντίστροφα, καθώς σε περίπου δύο μήνες από σήμερα θα έχουμε την τελική απόφαση της ExxonMobil για τη διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης στο νησί.
Η πρόσφατη είσοδος της Chevron στο «παιχνίδι», όμως, σε συνδυασμό με την ήδη υπάρχουσα δραστηριοποίηση της ExxonMobil, δημιουργεί νέες προοπτικές στον τομέα της εκμετάλλευσης και της αξιοποίησης των πιθανών κοιτασμάτων, υδρογονανθράκων και πετρελαίου που βρίσκονται στην περιοχή.
Η Κρήτη αναδεικνύεται στο επίκεντρο των εξελίξεων όχι μόνο λόγω των γεωτρήσεων που εξετάζονται στα δυτικά και νοτιοδυτικά του νησιού από την ExxonMobil. Πληροφορίες θέλουν και τoν άλλο ισχυρό «παίκτη», τη Chevron, να εξετάζει σοβαρά την επέκταση των χωρικών ερευνών της στο νησί.
Η έλευση της Chevron ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην εθνική επιδίωξη για εντοπισμό πιθανών κοιτασμάτων με τα σενάρια να φουντώνουν για την επέκταση των ερευνών της και πέρα από τη θαλάσσια περιοχή «Νότια της Πελοποννήσου», για την οποία και έχει εκφράσει το επίσημο ενδιαφέρον της η εταιρεία, μαζί με το block «Α2».
Η αισιοδοξία της υφυπουργού Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Αλ. Σδούκου, για την επέκταση ερευνών της Chevron σε πρόσφατη συνέντευξή της, αφήνει ανοιχτό το «παραθυράκι», καθώς δεν αποκλείει το ενδεχόμενο έρευνας της εταιρείας και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Σε ερώτηση που της έγινε για το αν η Chevron ενδεχομένως θελήσει να εξερευνήσει και άλλες περιοχές εκτός από αυτήν στην οποία αναφέρθηκε νότια της Πελοποννήσου, η υφυπουργός απάντησε ότι ναι μεν για την ώρα έχει εκδηλώσει το ενδιαφέρον της για την περιοχή της Πελοποννήσου, συμπληρώνοντας, όμως: «Εκεί έχει υποβάλει την αίτηση της, αλλά είμαστε αισιόδοξοι ότι αυτό σίγουρα θα ανοίξει το πεδίο και για επόμενο ενδιαφέρον, γιατί όχι και σε άλλες περιοχές;», τόνισε. «Σήμερα, ξεκινάμε από τα βαθιά νερά στο Νοτιοδυτικό Ιόνιο. Αύριο, προσδοκούμε να εντοπίσουμε νέους στόχους πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Πάντως, η Chevron βλέπουμε πως «απλώνει» τα δίχτυα της παντού. Χαρακτηριστικό της επενδυτικής όρεξης που έχει η εταιρεία είναι η ασταμάτητη δραστηριότητά της και το αδιάλειπτο ενδιαφέρον της να εξερευνεί περιοχές με δυνητικό ορυκτό πλούτο. Η αμερικανική εταιρεία φαίνεται πως επιδιώκει να μην αφήνει ανεκμετάλλευτο οποιοδήποτε πιθανό κοίτασμα. Στο «ραντάρ» της έχει μπει ήδη η Ανατολική Μεσόγειος, με έρευνές σε κοιτάσματα του Ισραήλ αλλά και της Κύπρου.
Tο χρονοδιάγραµµα και τα επόµενα βήµατα για το μπλοκ «Νότια Πελοπόννησος»
Η έκταση «Νότια της Πελοποννήσου» υπολογίζεται σε 11.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα και θα οριοθετηθεί με τον διαγωνισμό, ενώ αναμένεται και η έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που ήδη έχει ετοιμάσει η Ελληνική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥΕΠ).
Η διαδικασία που έπεται της προκήρυξης του διεθνούς διαγωνισµού θα έχει ολοκληρωθεί πλήρως έως το τέλος του 2025. Στο σενάριο που θα επικρατήσει η αµερικανική εταιρεία και θα εγκριθεί ο διαγωνισµός από τη Βουλή και τα σχετικά όργανα, τότε στην εκπνοή του 2025 θα έχει επισήµως ανακηρυχθεί παραχωρησιούχος.
Εποµένως, το 2026 θα ξεκινήσουν οι έρευνες, οι οποίες αναµένεται να διαρκέσουν περί τα δύο χρόνια.
Αν βγει «λευκός καπνός» και πράγµατι εντοπιστούν κοιτάσµατα, για την ύπαρξη των οποίων υπάρχουν ήδη ευοίωνες ενδείξεις, τότε θα ξεκινήσουν οι γεωτρήσεις για 1-1,5 χρόνο. Από εκεί και έπειτα, θα χρειαστούν τρία έως και τέσσερα χρόνια για να κατασκευαστεί το «εργοστάσιο», δηλαδή η πλωτή πλατφόρµα που απαιτείται για την εξόρυξη.
Η αντίστροφη μέτρηση
Με την ExxonMobil να βρίσκεται ένα βήμα πριν από την επενδυτική της απόφαση για ερευνητικές γεωτρήσεις και τη Chevron να φιλοδοξεί να αποκτήσει ενδιαφέρον για νέα θαλάσσια οικόπεδα στο νησί, η Κρήτη αναβαθμίζεται ως ενεργειακό κόμβος.
Η άνοιξη του 2025 θεωρείται κομβικής σημασίας περίοδος ενώ αν η ExxonMobil πει τελικά το «ναι» για το μπλοκ νοτιοδυτικά της Κρήτης, η διαδικασία θα συνεχιστεί με περιβαλλοντικές μελέτες, νέες γεωτρήσεις επιβεβαίωσης και τελικά εμπορική εκμετάλλευση μέχρι το 2030.
Σε αντίθετη περίπτωση και αν η ExxonMobil αποσύρει το ενδιαφέρον της επί των παραχωρημένων περιοχών, αυτό θα σήμανε τον σημαντικό περιορισμό των δυνατοτήτων των ελληνικών ενεργειακών δυνατοτήτων στον τομέα των υδρογονανθράκων. Όμως, η πιθανή είσοδος της Chevron και το ενδεχόμενο νέων παραχωρήσεων στο νησί κρατούν ανοιχτό το παιχνίδι.
Η στρατηγική θέση της Κρήτης στη Μεσόγειο εξηγεί το ενδιαφέρον των μεγάλων «παικτών» στον κλάδο, γεγονός που σε κάθε περίπτωση, την καθιστά σημαντική τόσο ενεργειακά όσο και γεωπολιτικά. Τα πιθανά κοιτάσματα που εντοπίζονται στην περιοχή εκτείνονται από τα δυτικά έως τα νοτιοδυτικά του νησιού, σε θαλάσσιες ζώνες που γειτνιάζουν με τη Λιβύη.