Η συμφωνία - ορόσημο της 20ής Σεπτεμβρίου για την ηλεκτρική διασύνδεση της Ελλάδας με την Κύπρο ήρθε στο «παρά πέντε» κι ενώ το έργο είχε περάσει από «σαράντα κύματα»... φλερτάροντας επανειλημμένα με πιθανές ακυρώσεις. Τελικά, το αίσιο φινάλε «έρχεται» να συνδέσει την Κύπρο με το ηλεκτρικό σύστημα της Ευρώπης, διευκολύνοντας την ενεργειακή της μετάβαση και προωθώντας παράλληλα τον στόχο της Ελλάδας να καταστεί διάδρομος μεταφοράς καθαρής ενέργειας.
Η επόμενη μέρα
Υπενθυμίζεται ότι στη διακρατική συμφωνία επισημαίνεται η έκδοση της ρυθμιστικής απόφασης για το ύψος του εσόδου. Σήμερα, λοιπόν, είναι που η ΡΑΕΚ θα έχει τηλεδιάσκεψη για το θέμα, μαζί με τη ΡΑΑΕΥ και τον ΑΔΜΗΕ. Μόλις διευθετηθεί πλήρως και αυτή η εκκρεμότητα, τότε θα ανοίγει ο δρόμος ώστε να δοθεί στη Nexans, τη γαλλική εταιρεία κατασκευής του καλωδίου, το full notice to proceed για την εκκίνηση της κατασκευή του καλωδιακού τμήματος. Το «πράσινο φως» θα πρέπει να δοθεί σήμερα από την τηλεδιάσκεψη, ώστε να μην εκπνεύσει το άτυπο deadline που είχε δώσει η Nexans, κάτι που θα επιφέρει επιβάρυνση σε πρώτη φάση με 10 εκατ. ευρώ.
Το επόμενο βήμα είναι να θεσπίσει η Ελλάδα τη δέσμευση για τον καταμερισμό του γεωπολιτικού ρίσκου σε αναλογία 50 – 50 που προβλέπει, επίσης, η συμφωνία, καταθέτοντας σχετική νομοθετική ρύθμιση. Η ρύθμιση αυτή θα πρέπει να επικυρωθεί από την ελληνική Βουλή μέχρι το τέλος του μήνα, όπου μετά την υπερψήφιση θα ακολουθήσουν οι κατάλληλες τροποποιήσεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει το έργο.
Τα ξένα funds
Φαίνεται πως το «ξεμπλοκάρισμα» του έργου αναθέρμανε το επενδυτικό ενδιαφέρον, το οποίο τώρα είναι πιο έντονο από ποτέ. Μετά τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τις ΗΠΑ, στο «παιχνίδι» μπαίνουν τώρα και οι Γάλλοι. Ο ΑΔΜΗΕ συνεχίζει στην παρούσα φάση τις επαφές του με διάφορους ενδιαφερόμενους επενδυτές για μετοχική συμμετοχή στο έργο και αναμένουμε με αγωνία να δούμε ποιο θα είναι τελικά το fund που θα επικρατήσει, καθώς το έργο βολιδοσκοπείται πλέον από πολλές πλευρές.
Υπενθυμίζεται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται σε προχωρημένες διαβουλεύσεις για σύσταση μιας από κοινού εταιρείας με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, ενώ ενδιαφέρον υπάρχει και από Αμερική και το Κατάρ, όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε τηλεοπτική συνέντευξη. Ο τελευταίος, μάλιστα, την περασμένη εβδομάδα, επισκέφτηκε τα ΗΑΕ και είχε επαφές σε ανώτατο επίπεδο για την προώθηση της συνεργασίας των δύο χωρών, με την εμιρατινή εταιρεία TAQA. Με την εταιρεία αυτή άλλωστε είχε υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ της κυπριακής κυβέρνησης και του ΑΔΜΗΕ για την προώθηση επενδύσεων στην ηλεκτρική διασύνδεση το 2023.
Έντονο είναι όμως και το ενδιαφέρον που υπάρχει από το κρατικό ταμείο των Ηνωμένων Πολιτειών DFC, ενώ κομβικής σημασίας θεωρείται και η επικοινωνία που είχε ο κ. Χριστοδουλίδης με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, στην οποία τέθηκε και το ζήτημα της ηλεκτρικής διασύνδεσης. Το γαλλικό ενδιαφέρον είναι, λοιπόν, εξίσου μεγάλο καθώς, εκτός από την κατασκευάστρια εταιρεία καλωδίων Nexans, υπάρχει πρόθεση και για ένταξη στο μετοχικό σχήμα της εταιρείας Great Sea Interconnector και της Meridiam.
Υπενθυμίζεται ότι ο ΑΔΜΗΕ έχει ήδη συνεργασία με τη Meridiam, καθώς τον περασμένο Ιούνιο υπέγραψε μαζί της Μνημόνιο Κατανόησης (MoU). Η γαλλική εταιρεία, μεταξύ άλλων, είναι ο βασικός επενδυτής στο έργο NeuConnect, της πρώτης ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Γερμανίας που βρίσκεται ήδη στη φάση της κατασκευής.
Μένει να δούμε ποιος θα είναι τελικά ο «μνηστήρας» που θα ξεχωρίσει και θα μπει στο μετοχικό κεφάλαιο του έργου. Το τελευταίο, αξίζει να σημειωθεί ότι έχει λάβει ήδη χρηματοδοτική στήριξη 657 εκατ. ευρώ από την Ε.Ε., καθώς έχει ενταχθεί στα έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Το σύνολο της επένδυσης αναμένεται να αγγίξει τα 1,9 δισ. ευρώ και το έργο εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί το 2029. Με την ολοκλήρωση του project, η Κύπρος «βγαίνει» από τον ενεργειακό απομονωτισμό και αποκτά μία εναλλακτική ενεργειακή πύλη, ενώ ταυτόχρονα η λειτουργία της ηλεκτρικής διασύνδεσης αναμένεται να φέρει σημαντικά οφέλη στο ενεργειακό κόστος των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων της Μεγαλονήσου.
