Το ψυχρό μέτωπο που σάρωσε μεγάλο μέρος της Ευρώπης και η αλλαγή των δρομολογίων των μεγάλων τάνκερ που μεταφέρουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τον Περσικό Κόλπο στη Γηραιά Ήπειρο, λόγω των επιθέσεων των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, θεωρητικά θα είχε ωθήσει ήδη τις τιμές του φυσικού αερίου προς τα πάνω. Κάτι τέτοιο όμως, ευτυχώς, δεν έχει συμβεί. Αντίθετα, συνέχισαν να πέφτουν.
Πρόκειται για ένα ισχυρό σημάδι ότι τα χειρότερα από τον εφιάλτη που εκτίναξε στα ύψη τους λογαριασμούς ενέργειας και ώθησε τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα πολλών ετών ανήκουν στο παρελθόν, όπως τονίζει σε ανάλυσή του το πρακτορείο Bloomberg.
Η Ευρώπη ωφελείται από το γεγονός ότι πέρυσι συγκέντρωσε αποθέματα φυσικού αερίου σε επίπεδα ρεκόρ, καθώς και από τη βοήθεια των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και από έναν σχετικά ήπιο χειμώνα, αν εξαιρέσουμε ορισμένα ψυχρά κύματα. Η υποτονική ανάπτυξη παίζει επίσης ρόλο, περιορίζοντας τη ζήτηση ενέργειας σε μεγάλες βιομηχανικές δυνάμεις όπως η Γερμανία.
Αυτό ήταν αρκετό για να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη ότι η περιοχή βρίσκεται σε αρκετά σταθερές βάσεις για να ξεπεράσει το υπόλοιπο του χειμώνα με αρκετό φυσικό αέριο. Οι ευρωπαϊκές τιμές διαπραγματεύονται κάτω από τα 30 ευρώ ανά μεγαβατώρα, περίπου στο ένα δέκατο σε σχέση με τα υψηλά επίπεδα του 2022. Ωστόσο, έχοντας ξεπεράσει την κρίση, η Ευρώπη βρίσκεται σε μια νέα πραγματικότητα, που έχει τις δικές της προκλήσεις.
Στηρίζεται πλέον περισσότερο στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και θα πρέπει να αντιμετωπίσει την παραγωγή ενέργειας με τις διακοπές της. Με την απώλεια του ρωσικού φυσικού αερίου, από το οποίο ήταν υπερβολικά εξαρτημένη πριν από την εισβολή στην Ουκρανία, αναγκάστηκε επίσης να αναζητήσει αλλού τις ανάγκες της σε καύσιμα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να διεκδικήσει μερίδιο από τα ξένα φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) με άλλους ανταγωνιστές.
«Απλώς κοιτάζοντας τις τιμές, φαίνεται ότι η κρίση έχει τελειώσει», δήλωσε ο Μπάλιντ Κοντς, επικεφαλής του τμήματος εμπορίας φυσικού αερίου της MET International στην Ελβετία. «Ωστόσο, τώρα εξαρτόμαστε από παγκόσμιους παράγοντες, οι οποίοι μπορεί να αλλάξουν γρήγορα. Οι τιμές θα μπορούσαν να αυξηθούν και πάλι, ακόμη και σε αυτή τη χειμερινή περίοδο, εάν υπάρξει ξαφνική διακοπή του εφοδιασμού ή παρατεταμένη περίοδος ψύχους», επισήμανε.
Ο κίνδυνος από τη Μέση Ανατολή
Ένας βασικός κίνδυνος είναι η Μέση Ανατολή, εν μέσω επιθέσεων σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα, μια θαλάσσια διαδρομή που χρησιμοποιεί το Κατάρ για την αποστολή LNG στην Ευρώπη. Τα πετρελαιοφόρα και τα δεξαμενόπλοια φυσικού αερίου αποφεύγουν την περιοχή, επιλέγοντας να περάσουν γύρω από το νότιο άκρο της Αφρικής. Σε μια τυπική ημέρα, περίπου δύο έως τρία πλοία LNG θα χρησιμοποιούσαν το πέρασμα, σύμφωνα με στοιχεία της Kpler.
Σε κάθε περίπτωση, οι τιμές του φυσικού αερίου μειώθηκαν σχεδόν κατά 60% το 2023 και έχουν υποχωρήσει κατά 12% ακόμη από τις αρχές του τρέχοντος έτους, συμβάλλοντας στη μείωση των λογαριασμών ενέργειας των καταναλωτών. Η ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ευρώπη σημαίνει ότι το μερίδιο του φυσικού αερίου στο μείγμα ενέργειας της ηπείρου μειώνεται. Η αύξηση των ανεμογεννητριών και των φωτοβολταϊκών έχει συμβάλει στη μείωση της ανάγκης για το καύσιμο, μαζί με την ανάκαμψη της γαλλικής πυρηνικής παραγωγής πέρυσι.
Ωστόσο, ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς και έχει πολλά πιθανά σκαμπανεβάσματα. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται όλο και πιο συχνά, επιβαρύνοντας τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας και ενίοτε ενισχύοντας τη ζήτηση για φυσικό αέριο.
