Από παρίας των δημοσίων οργανισμών κοινής ωφέλειας σε αιχμή του δόρατος για την εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας.
Τέσσερα χρόνια πριν η ΔΕΗ ήταν ο συστημικός κίνδυνος, σήμερα είναι το απόλυτο success story. Τότε, έψαχνε σωσίβιο, τώρα εξαγοράζει επιχειρήσεις στο εξωτερικό και ετοιμάζεται να μπει στη Βουλγαρία. Στο ταμπλό κόστιζε 292 εκατ, όσο ένα εργοστάσιο φυσικού αερίου, σήμερα 4,7 δισ.
Αποτελεί το θετικό παράδειγμα σε πανεθνικό επίπεδο για το πώς η πολιτική βούληση, το σωστό μάνατζμεντ και το τέλος του κρατικοδίαιτου συνδικαλισμού μπορούν να απογειώσουν μια ελληνική επιχείρηση ακόμη κι όταν είναι στενά συνυφασμένη με το δημόσιο.
Διαβάζοντας το business plan για το διάστημα 2024-2026 που παρουσίασε ο CEO Γιώργος Στάσσης και το μάνατζμεντ του ομίλου στους ξένους αναλυτές στο Λονδίνο, αντιλαμβάνεται κανείς τι συνέβη την τελευταία τετραετία και τι πρόκειται να γίνει από εδώ και πέρα. Ένα ποιοτικό άλμα στην καθαρή ενέργεια, στα δίκτυα και στον κόσμο των πολλαπλών ενεργειακών λύσεων για τον καταναλωτή, από αντλίες θερμότητας μέχρι smart home, όχι όμως μέσα στα στενά εθνικά σύνορα, αλλά σε έναν ευρύτερο γεωγραφικό χώρο.
Και αν υπάρχει ένα νούμερο - κλειδί στο πλάνο, αυτό αφορά τις καινούργιες επενδύσεις των 9 δισ. ευρώ. Και γιατί είναι κλειδί; Γιατί είναι αυξημένες κατά 130% έναντι της τελευταίας τριετίας και κυρίως γιατί μας δείχνει που θα κατευθυνθούν τα κεφάλαια αυτά και σε ποιους τομείς στηρίζει το νέο του αφήγημα ο όμιλος ΔΕΗ για EBITDA 2,3 δισ. το 2026 και 3 δισ. το 2030.
Καταρχήν, στις ΑΠΕ, όπου θα διατεθεί το 44% των συνολικών επενδύσεων και στα δίκτυα που θα απορροφήσουν το 27%. Οι ευέλικτες μορφές παραγωγής καταλαμβάνουν το 12%, οι οπτικές ίνες το 8%, και το υπόλοιπο μοιράζεται σε ψηφιοποίηση και ηλεκτροκίνηση.
Επενδύσεις σε αιολικά και φωτοβολταϊκά χωρίς ισχυρά δίκτυα δεν νοούνται και η ΔΕΗ που μετά και την εξαγορά στη Ρουμανία ελέγχει συνολικά 381.000 χλμ δικτύων στοχεύει στον εκμοντερινσμό τους. Είναι τόσο σημαντικό το στοίχημα, ώστε οι επενδύσεις στα δίκτυα διανομής θα αυξηθούν κατά 16% σε ετήσια βάση έναντι της προηγούμενης τριετίας.
Το βαρύ πυροβολικό είναι οι ΑΠΕ. Ο όμιλος χτίζει ένα από τα μεγαλύτερα «πράσινα» χαρτοφυλάκια στη ΝΑ Ευρώπη, με στόχο για 8,9 GW το 2026 και βάζει πλώρη για να γίνει ηγετική δύναμη στη ΝΑ Ευρώπη, με επόμενο σταθμό, μετά τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, από την οποία προσδοκά να αγοράσει 1,1 GW. Είναι προφανώς επίτευγμα για τη ΔΕΗ, μια από τις πλέον ρυπογόνες κάποτε ενεργειακές επιχειρήσεις στην Ευρώπη, το 2026, οι ΑΠΕ να αντιστοιχούν στο 68% της εγκατεστημένης ισχύος της. Η μία στις πράσινες γιγαβατώρες που θα παράγει ο όμιλος θα είναι πλέον πράσινη.
Και ο λιγνίτης; Η μεγάλη εικόνα είναι ότι το πάλαι ποτέ εθνικό μας καύσιμο που συμμετείχε στο ενεργειακό του μείγμα με 15% πέρυσι, το 2026 μηδενίζεται. Στο τέλος της τριετίας πρόκειται να έχει σβήσει και το τελευταίο λιγνιτικό φουγάρο. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει 75% χαμηλότερες εκπομπές CO2 σε σχέση με το 2019. Βάζει δηλαδή στόχο, η παραγωγή ενέργειας το 2026 να γίνει πιο πράσινη, με το 54% της ενέργειας να προέρχεται από ΑΠΕ. Όσο για τη νέα και πανάκριβη, «Πτολεμαΐδα V», προφανώς και θα αλλάξει καύσιμο.
Πού μας οδηγούν όλα τα παραπάνω; Στον διπλασιασμό των λειτουργικών κερδών του ομίλου, που από 1,5 δισ το 2023, εκτιμάται ότι θα αναρριχηθούν στα 1,7 δισ. το 2024, 2,3 δισ. το 2026 και 3 δισ. το 2030. Αυξημένα δηλαδή 100% σε σχέση με τα περυσινά…
Ο στρατηγικός διάδρομος των Βαλκανίων
Η μεγάλη επίσης εικόνα είναι ο εθνικός χαρακτήρας των κινήσεων της ΔΕΗ εκτός της Ελλάδας. Ο έλεγχος ενεργειακών πόρων και διαδρόμων στο εξωτερικό ισοδυναμεί με γεωπολιτική ισχύ. Και ο όμιλος, σαν άλλος «εθνικός πρωταθλητής», μπαίνει πλέον στον ενεργειακό διάδρομο των Βαλκανίων.
Ένας στρατηγικός διάδρομος που ξεκινά από την Ελλάδα, διασχίζει τη Βουλγαρία και καταλήγει στη Ρουμανία, με πρόσβαση σε μια ενιαία αγορά, κοντά στα 40 εκατομμύρια, δίχως περιορισμούς στις διασυνοριακές συναλλαγές, με την ηλεκτρική ενέργεια να πωλείται ελεύθερα μεταξύ των χωρών. Δίνουν άλλη αξία όλα αυτά στον όμιλο ΔΕΗ. Είναι πλέον σε θέση να εκμεταλλεύεται τις διεθνείς διασυνδέσεις με τις χώρες της περιοχής, δημιουργώντας συνέργειες και ανοίγοντας μεγάλες ευκαιρίες για καλύτερες τιμές και νέες επενδύσεις.
Και με την παρουσία της σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές, θα πετυχαίνει με το διευρυμένο και αλληλοσυμπληρούμενο χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων, διασπορά του κινδύνου, εκμεταλλευόμενη τις διαφορετικές μετεωρολογικές συνθήκες στην κάθε περιοχή.
Τι εννοούμε; Ότι όταν δεν φυσάει στην Ελλάδα, θα φυσάει π.χ. στη Ρουμανία, άρα γίνεται μονιμότερη η συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα του ομίλου, χαμηλώνοντας τα κόστη του: Στη Ρουμανία υπάρχουν 600 MW ΑΠΕ εν λειτουργία, που πρόκειται να γίνουν 1,3 GW ως το 2026. Στη γείτονα πάντα χώρα, το pipeline, των έργων, δηλαδή όσα είναι υπό κατασκευή σε διάφορα στάδια, ανέρχονται σε 6 GW.
Συνέργειες σαν αυτήν μπορεί κανείς να βρει αμέτρητες. Στο δίκτυο, π.χ., αφού οι μεγαλύτεροι όγκοι επιτρέπουν χαμηλότερες τιμές μέσα από συντονισμένες προμήθειες υλικού από τον ελληνικό και το ρουμανικό ΔΕΔΔΗΕ, ο οποίος στη γείτονα είναι χωρισμένος σε γεωγραφικές περιοχές. Εκεί, η ΔΕΗ ελέγχει πλέον το δίκτυο διανομής σε 3 περιφέρειες, μεταξύ των οποίων και το Βουκουρέστι, μακράν την πιο σημαντική της χώρας. Αποτελεσματικότερα, θα γίνεται επίσης το hedging, καθώς η αντιστάθμιση κινδύνου επιτυγχάνεται καλύτερα με ένα πολύ μεγαλύτερο και πιο σύνθετο portfolio από το σημερινό.
Αλλά και στο φυσικό αέριο, όπου η μητρική ΔΕΗ θα έχει πρόσβαση στα πλούσια κοιτάσματα της Μαύρης Θάλασσας και αντίστοιχα η ρουμανική θυγατρική θα προμηθεύεται σε καλές τιμές ποσότητες LNG που φτάνει στα ελληνικά λιμάνια, σήμερα στη Ρεβυθούσα και στον τερματικό σταθμό της Αλεξανδρούπολης.
Τα παραπάνω όλα δεν είναι αυτονόητα, ούτε έγιναν χωρίς κόπο. Αποτελούν το επιστέγασμα μιας τετραετούς συστηματικής προσπάθειας, με τη συμβολή καταρχήν το 2019 του τότε υπ. Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη, ο οποίος φρόντισε να απελευθερώσει την επιχείρηση από τα βάρη του Δημοσίου και να μπορεί να προσλαμβάνει στελέχη από τον ιδιωτικό τομέα και φυσικά είναι επιτυχία του Γιώργου Στάσση.
Του μάνατζερ που πίστεψε στις προοπτικές της ΔΕΗ, προσέλαβε διευθυντικά στελέχη από την αγορά -όπως τον CFO Κώστα Αλεξανδρίδη που παρουσίασε χθες το οικονομικό σκέλος του business plan- και με τις κατάλληλες κινήσεις έστειλε το μήνυμα στις αγορές ότι το παιχνίδι γυρίζει, ώστε σταδιακά να αρχίσει να κτίζεται ένα στρώμα εμπιστοσύνης για την επιχείρηση.
Όταν ανέλαβε η ομάδα Στάσση, η μετοχή είχε κάτω από 3 ευρώ και σήμερα βρίσκεται στα 12,5 ευρώ. Τα ΕBITDA του 2019 ήταν 333 εκατ. ευρώ, όταν πέρυσι έκλεισαν στο 1,5 δισ. και με το νέο επιχειρησιακό πλάνο εκτιμώνται στα 3 δισ. για το 2030. Το 2019 η ΔΕΗ είχε σχεδόν μηδενική εγκατεστημένη ισχύ σε ΑΠΕ και ο στόχος είναι τα 8,9 GW το 2026. Αυξημένη κατά 256%. Το 2021, ο δείκτης μέτρησης ικανοποίησης των πελατών της ΔΕΗ βρισκόταν στο 3, σήμερα έχει ανέβει στο 53.
