Μάχη γιγάντων αναμένεται για την Αττική Οδό με τον ανταγωνισμό να έχει χτυπήσει κόκκινο και στους συμμετέχοντες στη μάχη για τη σημαντικότερη παραχώρηση στην Ευρώπη, το παρών εκτιμάται ότι θα δώσουν η ελίτ των κατασκευών, αλλά και κορυφαίες εταιρείες διαχείρισης υποδομών ανά τον κόσμο. Το υψηλό ενδιαφέρον, η μοναδικότητα του έργου αλλά και η συνεχώς αυξανόμενη κίνηση και άρα εκτόξευση των μεγεθών της Αττικής Οδού προεξοφλούν ένα τίμημα που η αγορά τοποθετεί πάνω από τα 2 δισ. ευρώ.
Το απόγευμα της Δευτέρας εκτιμάται ότι θα ανακοινωθούν τα σχήματα που θα αναμετρηθούν στην τελική κούρσα του διαγωνισμού και εν συνεχεία θα ξεκινήσει ο κύκλος αξιολόγησης των προσφορών, που η διάρκειά του θα καθοριστεί από τον τελικό αριθμό των συμμετεχόντων. Σε κάθε περίπτωση το υψηλότερο τίμημα είναι αυτό που θα αναδείξει το νέο παραχωρησιούχο, ο οποίος για 25 χρόνια αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση, τη λειτουργία, τη συντήρηση και την εκμετάλλευση του 70 χιλιομέτρων αυτοκινητοδρόμου.
Η «χρυσοτόκος» παραχώρηση με την υψηλή κυκλοφορία, θα φέρει στην πόρτα του ΤΑΙΠΕΔ έξι κοινοπραξίες και δύο αυτόνομες παρουσίες, της Ισπανικής Abertis και της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η οποία συνεχίζει στον διαγωνισμό χωρίς τη First Sentier.
Οι εκτιμήσεις της διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ που διενεργεί τη διαδικασία κάνουν λόγο για τίμημα της τάξεως των 2,4 δισ. ευρώ, ενώ οι αρχικοί ενδιαφερόμενοι ανέρχονται σε 8 με τους 7 από αυτούς να θεωρείται βέβαιο ότι θα καταθέσουν τελικά προσφορά.
Στους ενδιαφερόμενους είτε απευθείας, είτε μέσω κοινοπραξίας, περιλαμβάνονται όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι της χώρας, αλλά και ονόματα όπως οι: ABERTIS INFRAESTRUCTURAS S.A, CORE INFRASTRUCTURE FUND III SCS (VAUBAN) –DIF INFRA PARTICIPATIONS B.V. – EGIS PROJECTS S.A., MACQUARIE ASSET MANAGEMENT MOTORWAY HOLDINGS S.a.r.l. (με FINCOP INFRASTRUCTURE LTD - Κοπελούζος), VINCI HIGHWAYS S.A.S. – VINCI CONCESSIONS S.A.S. – MOBILITY PARTNER S.A.S. (με Μυτιληναίο).
Το σχήμα ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – ΑΒΑΞ (μερίδια 34% - 16%) στο οποίο προστέθηκε η γαλλική Meridiam (50%) αφού πήρε τη θέση της Ardian (επίσης γαλλική) που αποχώρησε, είναι οι σημερινοί παραχωρησιούχοι και είναι σαφές ότι επιθυμούν να διατηρήσουν στο χαρτοφυλάκιο τους το συγκεκριμένο asset.
Ο όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ, έχει αυξημένο ειδικό βάρος στο σχήμα ως leader από τη φάση της προεπιλογής και οι δύο εταίροι έχουν να λάβουν εκατοντάδες εκατ. ευρώ ακόμα και 2 έτη μετά τη λήξη της σύμβασης από μερίσματα, κεφάλαια του αποθεματικού – ταμείου, και άλλες απαιτήσεις.
Η ΓΕΚ Τέρνα είναι η εταιρεία που διαθέτει το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο παραχωρήσεων, το οποίο επεκτάθηκε με την προσθήκη της σύμβασης για την Εγνατία Οδό. Διεκδικεί την εκ νέου παραχώρηση του αυτοκινητοδρόμου τυπικά μόνη της, ωστόσο αν επικρατήσει θα συνεργαστεί με τη First Sentier.
Ο Όμιλος Μυτιληναίου συνεργάζεται με τη γαλλική VINCI η οποία έχει συμμετάσχει αρκετές φορές σε έργα παραχώρησης στη χώρα μας.
Η INTRAKAT λειτουργεί σε κοινοπραξία με την εταιρεία Brisa που αποτελεί τον μεγαλύτερο διαχειριστή αυτοκινητοδρόμων στην Πορτογαλία. Σημειώνεται ότι πρόσφατα η Intrakat αύξησε το ποσοστό της στο σχήμα διεκδίκησης της Αττικής Οδού σε 49% έναντι 30% που όριζε η αρχική συμφωνία.
Στους ενδιαφερόμενους για την παραχώρηση του αστικού αυτοκινητοδρόμου συμμετέχει επίσης ο όμιλος Κοπελούζου μέσω της Fincop Infrastructure και σε κοινοπραξία με την αυστραλιανή Macquarie Asset Management Motorway Holdings. Η Macquarie αποτελεί από τις ισχυρότερες εταιρείες διαχείρισης διαφόρων ειδών περιουσιακών στοιχείων διαθέτοντας άμεσες επενδύσεις σε δεκάδες χώρες.
Στους ξένους ενδιαφερόμενους περιλαμβάνεται και η ισπανική Abertis η οποία κατεβαίνει μόνη της αλλά προτίθεται, εφόσον είναι ανάδοχος, να αναζητήσει τοπικό εταίρο, κάτι που σημαίνει ότι οι ελληνικοί όμιλοι που θα μείνουν εκτός θα έχουν ακόμη μια ευκαιρία. Δραστηριοποιείται παγκόσμια έχοντας υπό διαχείριση περίπου 7.700 χλμ. αυτοκινητοδρόμων σε 15 χώρες σε Ευρώπη, Αμερική και Ασία.
Αρχικό ενδιαφέρον έχει εκδηλώσει ακόμα η Fininc Group, ιταλική εταιρεία συμμετοχών που δραστηριοποιείται κυρίως στον κλάδο των μεγάλων δημοσίων έργων και η κοινοπραξία των Vauban – DIF – EGIS. Η Vauban διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία ύψους 6,5 δισ. ευρώ, η DIF Capital Partners κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως με κεφάλαια υπό διαχείριση περίπου 10 δισ. και η Egis (η οποία συνεργάζεται με τη ΓΕΚ Τέρνα στην παραχώρηση της Εγνατίας Οδού) διαχειρίζεται 47 αυτοκινητοδρόμους σε πέντε ηπείρους, συνολικού μήκους 4.500 χλμ.
Τέλος, όπως έχουμε έγκαιρα αναφέρει, από το ΤΑΙΠΕΔ εξετάζεται το ενδεχόμενο να εφαρμοστεί τελικά και σε αυτόν τον διαγωνισμό, όπως συνηθίζεται, ο γύρος των βελτιωμένων προσφορών.
Στο ΤΑΙΠΕΔ βάζουν στο τραπέζι τη διαδικασία των βελτιωμένων προσφορών, σε όσους έχουν δώσει μέχρι και 5% χαμηλότερη προσφορά από τον πλειοδότη. Στη συγκεκριμένη διαδικασία εκτιμάται ότι θα προβλεφθεί πως, από την ημέρα που οι επενδυτές και οι προσφορές πληρούν τις προϋποθέσεις, τότε θα κληθούν να δώσουν το παρών στο γύρο βελτιωμένων προσφορών και θα έχουν έως πέντε ημέρες για να τις καταθέσουν.
Η διαδικασία των βελτιωμένων προσφορών εκτιμάται ότι θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό και θα επισπεύσει τις διαδικασίες ώστε να μη χαθεί χρόνος,
Η ισχύουσα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού λήγει τον Οκτώβριο του 2024. Μέτοχοι της ομώνυμης εταιρείας είναι οι Άκτωρ Παραχωρήσεις (65,75%), ΑΒΑΞ (24,19%), ΕΤΕΘ που ανήκει στον όμιλο ΑΒΑΞ (10,02%) και η γαλλική EGIS Projects (0,04%). Τα τελευταία έξι χρόνια υπολογίζεται ότι οι μέτοχοι έχουν εισπράξει περί τα 600 εκ. ευρώ από μερίσματα και επιστροφές κεφαλαίων. Η Αττική Οδός για τη χρήση του 2022 θα διανείμει μέρισμα συνολικού ύψους 66,5 εκ. ευρώ. Για τη χρήση του 2021 ανήλθε στα 88,9 εκ. ευρώ και για το 2020 στα 69,4 εκ. ευρώ.
