Ένα εξαιρετικά καινοτόμο project, ακόμα και για τα παγκόσμια δεδομένα, ξεκίνησε ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Science for You - SciFY σε συνεργασία με το Κέντρο Παιδιού και Εφήβου και με άλλους φορείς υποστήριξης ΑμεΑ. Με το έργο «ΑμεΑ Πρωτοπόροι στην Τεχνητή Νοημοσύνη» θα εκπαιδεύσουμε ΑμεΑ, ώστε αυτά να μπορούν να εργαστούν «εκπαιδεύοντας» συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης. Στη συνέχεια, τα ΑμεΑ θα αναλάβουν να υλοποιήσουν ένα έργο σε πραγματικές συνθήκες, σε συνεργασία με το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος». Θα μελετηθεί έτσι για πρώτη φορά ένας πολύ καινοτόμος τρόπος εργασιακής απασχόλησης των ΑμεΑ σε έναν τομέα που αναπτύσσεται ταχύτατα.
Το πρόγραμμα «ΑμεΑ Πρωτοπόροι στην Τεχνητή Νοημοσύνη» υλοποιείται με την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και της Εταιρείας MYTILINEOS.
Συνδέοντας δύο κόσμους
«Στη SciFY έχουμε εκπαιδεύσει χιλιάδες ανθρώπους στην Τεχνητή Νοημοσύνη και έχουμε βοηθήσει πολλούς οργανισμούς να την αξιοποιήσουν στην καθημερινή τους πρακτική. Παράλληλα, εδώ και χρόνια δουλεύουμε με φορείς υποστήριξης αναπηρίας, δημιουργώντας και προσφέροντας δωρεάν εφαρμογές που κάνουν τη ζωή των ΑμεΑ πιο ποιοτική», περιγράφει ο κ. Βασίλης Γιαννακόπουλος, Chief Marketing Officer της Science For You (SciFY). «Αποφασίσαμε λοιπόν να συνδέσουμε τους δύο αυτούς χώρους: να διερευνήσουμε υπό ποιες προϋποθέσεις μπορούν άνθρωποι με αναπηρίες να εργαστούν σε νέα πεδία που ανοίγονται χάρη στην εκρηκτική ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης. Είναι ένα πολύ πρωτοποριακό εγχείρημα που έχει να μας διδάξει πολλά. Για παράδειγμα, χαρακτηριστικά ανθρώπων με αυτισμό ενδεχομένως να αποδειχθεί ότι δεν είναι αδυναμίες, αλλά ισχυρά σημεία τους για εργασίες όπως η εκπαίδευση συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης», καταλήγει ο κ. Γιαννακόπουλος.
Η ανάγκη για ανάπτυξη επαγγελματικών δεξιοτήτων σε ΑμεΑ
«Στο Κέντρο Παιδιού και Εφήβου υποστηρίζουμε ανθρώπους με αυτισμό εδώ και πολλά χρόνια. Ξέρουμε λοιπόν καλά ότι η εργασιακή ένταξη των ΑμεΑ αποτελεί παγκοσμίως ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα. Τα ΑμεΑ αντιμετωπίζουν δυσανάλογα υψηλά ποσοστά ανεργίας και φτώχειας. Ο μέσος όρος των ΑμεΑ που δυσκολεύονται να καλύψουν τις συνηθισμένες αναγκαίες δαπάνες τους είναι πολύ υψηλός, ιδίως στην Ελλάδα. Η δυσκολία που υφίστανται τα Άτομα με Αναπηρία ως προς την εύρεση και διατήρηση της εργασίας ποικίλει ανάλογα με το είδος της αναπηρίας. Η κατάσταση είναι ακόμα δυσκολότερη σε ό,τι αφορά στα άτομα με ψυχική νόσο ή νοητική υστέρηση», λέει ο Δρ. Γιώργος Ιατρού, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας και επιστημονικός συντονιστής της πλατφόρμας ενημέρωσης autismap.gr του Κέντρου Παιδιού και Εφήβου, και συνεχίζει λέγοντας, πως «η εκπαίδευση και κατάρτιση μπορούν να καλλιεργήσουν νέες δεξιότητες ή να ενισχύσουν υφιστάμενες, ανοίγοντας νέες ευκαιρίες για εύρεση εργασίας και βελτίωση της ποιότητας ζωής, τόσο σε οικονομικό όσο και σε ψυχικό επίπεδο».
Τι εργασίες μπορούν να κάνουν τα ΑμεΑ στην Τεχνητή Νοημοσύνη;
Βασικό βήμα στην ανάπτυξη των περισσότερων συστημάτων TN είναι η εκπαίδευσή τους. Ένας από τους πιο σημαντικούς και συχνούς τρόπους εκπαίδευσης των συστημάτων αυτών είναι το supervised learning. Στο supervised learning, ένας άνθρωπος βοηθά ένα σύστημα να «μάθει» πώς να χειρίζεται / κατηγοριοποιεί δεδομένα με τον επιθυμητό τρόπο. Η εργασία αυτή, η οποία λέγεται annotation (επισημείωση), απαιτεί να χαρακτηρίζουμε τα δεδομένα, να τους βάζουμε, δηλαδή, μία «ετικέτα» (για παράδειγμα «αυτό είναι πορτοκάλι» ενώ, «εκείνο είναι μήλο»). Υπάρχει μεγάλη και ολοένα και αυξανόμενη ανάγκη για ανθρώπους που θα κάνουν annotation.
Υπάρχουν είδη annotation τα οποία είναι ιδανική εργασία για κάποιες μορφές αναπηρίας (π.χ. αυτισμός), όπου απαιτείται προσεκτική, επαναλαμβανόμενη και μοναχική δουλειά. Φυσικά, η εκπαίδευση των ΑμεΑ παρουσιάζει σημαντικές ιδιαιτερότητες που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Ταυτόχρονα η προετοιμασία του υποψήφιου εργοδότη είναι εξίσου σημαντική.
Το έργο με μια ματιά
- Επαγγελματίες από φορείς υποστήριξης ΑμεΑ θα εκπαιδευτούν στην Τεχνητή Νοημοσύνη [Κέντρο Παιδιού και Εφήβου, Έγκαιρη Παρέμβαση, Πανελλαδική Ένωση για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση και την Επαγγελματική Επανένταξη (ΠΕΨΑΕΕ)].
- Οι επαγγελματίες θα εκπαιδεύσουν επί 3 μήνες επιλεγμένα ΑμεΑ στο annotation.
- Όσοι εκπαιδευμένοι annotators μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες ενός τέτοιου έργου, θα υλοποιήσουν ένα έργο με πραγματικά δεδομένα του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος».
- Η πιλοτική αυτή δράση θα αναλυθεί για να διαμορφωθούν οι όροι και οι προϋποθέσεις ώστε να μεγαλώσει το εγχείρημα με αποτελεσματικό τρόπο.
- Θα διερευνηθούν οι προοπτικές εργασιακής απασχόλησής τους σε έργα ΤΝ, με βάση τη γνώση και εμπειρία που αποκτήθηκαν.
«Είναι καιρός να τολμήσουμε νέες, καινοτόμες προσεγγίσεις όταν καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε δύσκολα προβλήματα όπως η εργασιακή αποκατάσταση των ΑμεΑ», λέει ο κ. Γιαννακόπουλος. «Και είμαστε πολύ χαρούμενοι που η Εταιρεία MYTILINEOS και το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση είναι δίπλα μας στηρίζοντας την καινοτόμα αυτή προσπάθεια».