Το TBscan της RespiBit, που βραβεύθηκε στον 13ο Διαγωνισμό Καινοτομίας & Τεχνολογίας NBG Business Seeds της Εθνικής Τράπεζας, εισάγει στον χώρο της ιατρικής επιστήμης κάτι πραγματικά καινοτόμο: τη δυνατότητα διάγνωσης της φυματίωσης (ΤΒ) στον αέρα, χωρίς να απαιτούνται εργώδεις εργαστηριακές εξετάσεις. Οι εμπνευστές του, αξιοποιούν τη χρήση ενός μυκοβακτηριδίου, που μπορεί να ανιχνευθεί με τη χρήση ειδικών συστημάτων, που ενσωματώνονται στο TBscan.
Το Liberal.gr μίλησε για τη σημαντική αυτή καινοτομία με τον συνιδρυτή της ομάδας του TBscan, Χριστόδουλο Σπάγκακα.
Να σας ρωτήσω πώς φτάσατε σε αυτήν τη μικρή επανάσταση;
Η ιδέα ξεκίνησε από τον προβληματισμό των πνευμονολόγων ιατρών μας στην ομάδα, οι οποίοι έθεσαν το ερώτημα, αν μπορεί να ανιχνευθεί το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης στον αέρα. Μετά από αρκετή έρευνα διαπιστώσαμε ότι μπορεί να γίνει και έτσι αποφασίσαμε να το δοκιμάσουμε με μία αρχική χρηματοδότηση και υποστήριξη από την Ένωση Νοσημάτων Θώρακος Ελλάδος/Hellenic Chest Diseases Society.
Το TBscan πιστοποιήθηκε με Proof of Concept πείραμα τον Φεβρουάριο 2021, στο εργαστήριο Laser του καθ. Κωνσταντίνου Κοσμίδη, στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με την -για πρώτη φορά- ανίχνευση αντίστοιχου μυκοβακτηρίου TB, διεσπαρμένου σε aerosol σταγόνων νερού, οι οποίες ήταν διεσπαρμένες στο αέρα με καινοτόμα οπτική μέθοδο.
Το πείραμα απέδειξε ότι μπορεί να ανιχνευτεί το μυκοβακτήριο ΤΒ στον αέρα, με βάση την ιδιότητα του αυτοφθορισμού και εκτιμήθηκαν και τα όρια ευαισθησίας της μεθόδου.
Η πρώτη υλοποίηση του TBscan θα είναι μία συσκευή ανάλυσης της εκπνοής του ανθρώπου. Η ανίχνευση του μυκοβακτηρίου της φυματίωσης στον αέρα, είναι το βασικό τεχνολογικό πρόβλημα. Στο μέλλον θα αναπτυχθεί και μια έκδοση του TBscan, η οποία θα είναι μία συσκευή συνεχούς παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα ως αναφορά για την ύπαρξη του μυκοβακτηρίου της φυματίωσης.
Τι σημαίνει για τον πληθυσμό αυτή η ιατρική εξέλιξη;
Η βασική καινοτομία του TBscan είναι η ανίχνευση του μυκοβακτηρίου της φυματίωσης στον αέρα αντί σε άλλα βιολογικά ρευστά, όπως το αίμα και το φλέγμα. Η φυματίωση μεταδίδεται παρόμοια με τον Covid-19 μέσω αέρα με βήχα, φτέρνισμα, ομιλία, και απλή αναπνοή. Με την ανίχνευση της φυματίωσης στον αέρα μπορούμε γρήγορα να εντοπίσουμε, να απομονώσουμε, και να θεραπεύσουμε, τους μολυσμένους ανθρώπους, και ταυτόχρονα να προστατέψουμε τους μη-μολυσμένους.
Το TBscan είναι η λύση που παρέχει άμεση ανίχνευση του μυκοβακτηρίου. Είναι πολύ οικονομική, εύκολη στη χρήση και δεν απαιτεί εργαστήρια ή τεχνικούς. Το TBscan μπορεί να υλοποιηθεί σε χώρες ανεπτυγμένης ή ανερχόμενης οικονομίας.
Σε ποιο πρακτικό στάδιο βρίσκεται το TBscan; Είστε έτοιμοι για μία εμπορική δραστηριότητα και προώθηση;
Η RespiBit έχει ήδη καταθέσει την τελική αίτηση για την προστασία πνευματικών δικαιωμάτων της μεθόδου ανίχνευσης και του συστήματος. Το επόμενο πείραμα θα είναι στο νοσοκομείο Παπανικολάου Θεσσαλονίκης με ασθενή-φορέα φυματίωσης και αμέσως μετά θα αναπτυχθεί η συσκευή ανάλυσης της εκπνοής του ανθρώπου. Στο μέλλον θα αναπτυχθεί και μια έκδοση του TBscan, η οποία θα είναι μία συσκευή συνεχούς παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα ως αναφορά για την ύπαρξη του μυκοβακτηρίου της φυματίωσης.
Ποια είναι τα μέλη της ομάδας σας και πώς βρέθηκαν μαζί;
Η RespiBit έχει ισχυρή ομάδα, με μεγάλη εμπειρία στις περιοχές της μηχανικής και της ιατρικής. Η ομάδα έχει δύο συνιδρυτές: Τον Χριστόδουλο Σπάγκακα (Ηλεκτρολόγο, ιδρυτή της ΚΝΧ Live Platform, και ερευνητή στο Πανεπιστήμιο Δυτ. Μακεδονίας) και τον Αλέξανδρο Αλεξόπουλο (Χημικό Μηχανικό, PhD Purdue, PostDoc MIT, ερευνητή Β ΕΚΕΤΑ). Μέλη, όμως, είναι και ο Παναγιώτης Χατζηαποστόλου (Ιδιώτης πνευμονολόγος στη Θεσσαλονίκη) και ο Σταύρος Τρύφων (Διευθυντής πνευμονολογικής κλινικής του νοσοκομείου Παπανικολάου στη Θεσσαλονίκη). Οι συνιδρυτές Χριστόδουλος Σπάγκακας και Αλέξανδρος Αλεξόπουλος γνωρίστηκαν κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού επιχειρηματικότητας MITEF Greece 2016, όπου ο καθένας συμμετείχε με τη δική του ατομική ιδέα. Στη συνέχεια προστέθηκαν στην ομάδα οι σύμβουλοι – ιατροί πνευμονολόγοι.
Σκοπεύετε να συνεχίσετε με ανάλογες επαναστατικές εφαρμογές ιατρικής;
Η RespiBit ήδη αναπτύσσει το σύστημα AsthmaFit, το οποίο αποτελείται από wearable, app και software. Το AshmaFit έχει σκοπό την έγκαιρη προειδοποίηση των ασθενών με άσθμα για κρίση άσθματος, σύμφωνα με το ιστορικό συμπτωμάτων τους και την έκθεσή τους στο περιβάλλον.
Πώς εκτιμάτε τη συνεισφορά της Εθνικής Τράπεζα έως τώρα στο εγχείρημά σας;
Η RespiBit συμμετείχε στον Διαγωνισμό Καινοτομίας & Τεχνολογίας NBG Business Seeds για να προβάλλει στην Ελλάδα (και στο ελληνικό σύστημα υγείας) το TBscan και τη σημαντική προοπτική του να σώσει πολλές ζωές και τελικά να βοηθήσει τον Οργανισμό Ενωμένων Εθνών να υλοποιήσει το όραμά του «EndTB». Η Εθνική Τράπεζα βοήθησε πολύ, κυρίως μέσα από τα workshops που οργάνωσε με διάφορες θεματικές ενότητες, απαραίτητες για κάθε startup, αλλά και μέσα από το networking.
Αν θέλετε κι εσείς να λάβετε μέρος στον 14ο Διαγωνισμό Καινοτομίας & Τεχνολογίας NBG Business Seeds μπορείτε να υποβάλετε την πρότασή σας ηλεκτρονικά έως τις 4 Οκτωβρίου 2023, στις 15:00.