Πριν από λίγα χρόνια, ένα ακριτικό ελληνικό νησί έκανε το πρώτο τολμηρό βήμα να «τετραγωνίσει» την κυκλική οικονομία. Το πείραμα -πρωτοπόρο και μοναδικό σε παγκόσμια κλίμακα- πέτυχε τον στόχο, που δεν είναι άλλος από το… απόλυτο μηδέν σε απόβλητα. Και τώρα, με τη συνδρομή ακαδημαϊκών φορέων, τη συνεχιζόμενη μαζική συμμετοχή των κατοίκων και με αιχμή του δόρατος την τεχνολογία, το επιτυχημένο πρόγραμμα ανακύκλωσης φιλοδοξεί να γίνει case study για την υπόλοιπη υφήλιο.
Ίσως ξέρετε ήδη ποιο είναι το νησί – η Τήλος- ή πώς ονομάζεται το πρόγραμμα -Just Go Zero Tilos. Ίσως ακόμη να θυμάστε και το όνομα της καινοτόμου ελληνικότατης εταιρείας που βρίσκεται πίσω από όλο αυτό -της Polygreen.
Αυτό όμως που δεν γνωρίζετε, εκτός και αν είστε δημότης Τήλου ή αν επισκεφθήκατε το «πρώτο πράσινο νησί της Μεσογείου» αυτόν τον Ιούνιο, είναι το συναίσθημα του να κάθεσαι στη βεράντα σου ή πάνω στην ταράτσα σου, στο καφέ ή στο σερφ σου και να απολαμβάνεις τα επιτεύγματα κοινών προσπαθειών που χάρισαν στο ακριτικό αυτό νησί των Δωδεκάνησων και τους κατοίκους του, τον τίτλο του παγκόσμιου εμπνευστή σε θέματα κυκλικής οικονομίας!
Τι έκαναν το INSEAD και το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα στην Τήλο τον Ιούνιο;
Σίγουρα όχι διακοπές. Κάθε άλλο μάλιστα, καθώς στις αποσκευές τους οι επισκεπτόμενοι ερευνητές έφεραν την επόμενη φάση του φιλόδοξου σχεδίου: επιχείρηση έμπνευση. Πώς; Βάζοντάς μας τα γυαλιά, κυριολεκτικά!
Και αυτό γιατί το πρωτοποριακό πρόγραμμα ανακύκλωσης αποβλήτων Just Go Zero Tilos, που εδώ και λίγα χρόνια έχει αλλάξει όχι μόνο τη ζωή αλλά και την ποιότητα ζωής των κατοίκων του νησιού, ήρθε η ώρα να ευαισθητοποιήσει, να παραδειγματίσει, να εκπαιδεύσει και να δημιουργήσει νέα συναισθήματα, προσελκύοντας περισσότερους «πιστούς» αλλά και λειτουργώντας ως παράδειγμα για νέες τοποθεσίες που θα θελήσουν να μηδενίσουν τα απόβλητα τους.
Υπερηφάνεια, χαρά, ενθουσιασμός, έκπληξη, ακόμη και… ζήλια! Τόσα συναισθήματα όσοι και οι άνθρωποι που βίωσαν τη μοναδική εμπειρία να παρακολουθήσουν το 8λεπτο VR video – εικονικής πραγματικότητας, δηλαδή.
Αυτά όλα και πολλά έγιναν στις αρχές του καλοκαιριού που μας αφήνει, τον Ιούνιο, όπου ερευνητές από το Sustainable Business Initiative του INSEAD Business School και το Carlson School of Management του Πανεπιστημίου της Μινεσότα, σε συνεργασία με το επιστημονικό προσωπικό της Polygreen, έφτασαν στην Τήλο με συσκευές Εικονικής Πραγματικότητας.
Στα Virtual Reality Headsets που έφεραν μαζί τους προβαλλόταν ένα ειδικά σχεδιασμένο εκπαιδευτικό VR Video, τα περισσότερα γυρίσματα του οποίου είχαν πραγματοποιηθεί νωρίτερα τον Φεβρουάριο, στην Τήλο.
Το VR Video διάρκειας περίπου 8 λεπτών, που παρουσίαζαν οι 9 διαθέσιμες συσκευές, είχε ως αντικείμενο την εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση για την ορθή εφαρμογή του διάσημου πλέον προγράμματος «διαλογής στην πηγή» οργανικών, ανακυκλώσιμων και μη ανακυκλώσιμων υλικών, το οποίο εφαρμόζεται στο νησί της Τήλου, στο πλαίσιο του προγράμματος Just Go Zero Tilos.
Το Video πέρασε από τα μάτια 350 κατοίκων του νησιού αλλά και πολλών επισκεπτών του, οι οποίοι γνώριζαν ήδη το πρόγραμμα Just Go Zero.
Ποιος ο λόγος της προβολής; Η απάντηση είναι απλή, και… πολλαπλή. Να μάθουμε, πρώτα από τους κατοίκους της Τήλου, οι οποίοι είναι εξοικειωμένοι με μοντέλα μηδενικών αποβλήτων, τη γνώμη τους για το εκπαιδευτικό υλικό που προβλήθηκε με τα VR Headsets, καθώς το πρόγραμμα στοχεύει στην εκπαίδευση των κατοίκων νέων περιοχών οι οποίες πρόκειται να μεταβούν σε αντίστοιχα μοντέλα διαχείρισης αποβλήτων, στα οποία η ενεργή συμμετοχή των πολιτών είναι προϋπόθεση για την επιτυχία τους.
Αντίκτυπος και Συναισθήματα
Η ομάδα των ερευνητών επισκέφθηκε κατοίκους και επισκέπτες του νησιού σε πλατείες, παραλίες και κεντρικά σημεία του. Έφτασαν ακόμη και στις αυλές και στα σπίτια των κατοίκων οι οποίοι έχουν υιοθετήσει την αλλαγή στον τρόπο ζωής τους και στηρίζουν όλο τον χρόνο με τη συμμετοχή τους το πρόγραμμα διαλογής στην πηγή.
Οι αντιδράσεις ήταν πολλές και ποικίλες. Έκπληξη, περιέργεια, από τους τουρίστες που φορούσαν τα VR γυαλιά για να παρακολουθήσουν το βίντεο. Χαρά, ικανοποίηση και περηφάνεια από τους κατοίκους που έβλεπαν τον κόπο τους, όχι μόνο να πιάνει τόπο, αλλά να προκαλεί τον θαυμασμό των διεθνών επισκεπτών του νησιού. Συγκίνηση και καταξίωση. «Διεθνής, για μία τόσο μικρή κουκίδα στο χάρτη…»
Οι άνθρωποι που παρακολούθησαν το υλικό, εξέφρασαν τις απόψεις και τα συναισθήματά τους. Δεν ήταν λίγες οι φορές που αναρωτήθηκαν πώς θα ήταν, άραγε, ο πλανήτης, αν ο κόσμος ενδιαφερόταν περισσότερο για το θέμα αυτό; «Πρόκειται για απλή διαδικασία το να ξεχωρίσουμε τα υλικά, ο καθένας θα μπορούσε να το κάνει».
Όποια και αν ήταν τα συναισθήματα που προκάλεσε το βίντεο, το σίγουρο είναι ότι η ανταπόκριση του κοινού ήταν μαζική. Οι περισσότεροι κατέληξαν στο κοινό συμπέρασμα: το πρόγραμμα έχει φέρει σημαντικά οφέλη όχι μόνο στην τοπική κοινότητα, αλλά και στους ανθρώπους παγκοσμίως, αφήνοντας μια σημαντική κληρονομιά για τις μελλοντικές γενιές.
Στόχος είναι οι επόμενες περιοχές, κοινωνίες και πόλεις να μετατραπούν σε τόπους μηδενικών αποβλήτων, ακολουθώντας το παράδειγμα του νησιού.
Ως τότε όμως… Just Keep Going Zero Tilos!
