Στο διυλιστήριο της Motor Oil με την επίσημη έναρξη του ευρωπαϊκού πρότζεκτ «Ephyra», μπαίνει στις ράγες η παραγωγή «πράσινου» υδρογόνου σε βιομηχανική κλίμακα στην χώρα μας με την εγκατάσταση μίας μονάδας ηλεκτρόλυσης ισχύος 30 MW, η οποία θα εξασφαλίζει σε ετήσια βάση 4.500 τόνους ανανεώσιμου καυσίμου.
Η Motor Oil είναι συντονιστής του «Ephyra», στο οποίο συμμετέχουν συνολικά 10 εταίροι από επτά ευρωπαϊκές χώρες. Με στόχο να αποτελέσει καταλύτη για την εκκίνηση της οικονομίας υδρογόνου στη χώρα μας, το πρότζεκτ έχει προϋπολογισμό 24,4 εκατ. ευρώ, με τα 18 εκατ. να προέρχονται από ευρωπαϊκή χρηματοδότηση μέσω του Clean Hydrogen Partnership. Η Τελική Επενδυτική Απόφαση αναμένεται να ληφθεί σε ένα περίπου έτος από τους εταίρους, με το χρονοδιάγραμμα να προβλέπει την έναρξη παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου το 2026.
«Το "Ephyra" εξασφάλισε μία από τις μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις που έχουν δοθεί ποτέ στη χώρα μας, ενώ είναι το μεγαλύτερο συγχρηματοδοτούμενο έργο στη νοτιοανατολική Ευρώπη σε μονάδα ηλεκτρόλυσης. Πρόκειται για καινοτόμο έργο, καθώς για την παραγωγή θα χρησιμοποιηθούν τεχνολογικές λύσεις που για πρώτη φορά εφαρμόζονται πανευρωπαϊκά», σημείωσε ο Κωνσταντίνος Χατζηφώτης, Δντης Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Motor Oil, στην παρουσίαση στους δημοσιογράφους με την ευκαιρία του επίσημου kick-off meeting του έργου, το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 21 και 22 Σεπτεμβρίου 2023 σε Αθήνα και Κόρινθο.
Το «ΕPHYRA» είναι ιδιαίτερα καινοτόμο και πρωτοποριακό έργο, καθώς θα επιδείξει, σε βιομηχανική κλίμακα, ένα καινοτόμο σύστημα παραγωγής υδρογόνου (30 MW) από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με τη χρήση εξελιγμένης τεχνολογίας ηλεκτρόλυσης. Η μεγάλης κλίμακας διεργασία ηλεκτρόλυσης θα ενσωματωθεί στις βιομηχανικές λειτουργίες του διυλιστηρίου της Motor Oil στους Αγ. Θεοδώρους Κορινθίας, ενός από τα κορυφαία διυλιστήρια στην Ευρώπη και του μεγαλύτερου ιδιόκτητου βιομηχανικού συγκροτήματος στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο του έργου, προβλέπεται η τροφοδοσία με ανανεώσιμο υδρογόνο τρεχουσών διεργασιών του διυλιστηρίου, καθώς και άλλων βιομηχανικών μονάδων της ευρύτερης περιοχής, ενώ ένα μέρος της παραγωγής θα κατευθυνθεί προς την παραγωγή καυσίμων μηδενικών εκπομπών.
Η βιομηχανικά ολοκληρωμένη παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου θα αναπτυχθεί γύρω από τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας, καθώς το σύστημα ηλεκτρόλυσης θα συνδυαστεί με (i) παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, (ii) καινοτόμο τεχνολογία ανάκτησης και αξιοποίησης απορριπτόμενης θερμότητας (waste heat harvesting), (iii) περιβαλλοντική βελτιστοποίηση της χρήσης νερού, (iv) αξιοποίηση του παραγόμενου οξυγόνου στις τρέχουσες λειτουργίες του διυλιστηρίου, (v) δημιουργία ψηφιακού διδύμου (digital twin) και, τέλος, (vi) ανάπτυξη εξειδικευμένου συστήματος διαχείρισης ενέργειας.
Το έργο EPHYRA αναμένεται να συμβάλλει αποτελεσματικά στην επίτευξη των στόχων για τις τεχνολογίες ηλεκτρόλυσης, όπως αυτοί αποτυπώνονται στην ατζέντα στρατηγικής για την έρευνα και την καινοτομία από το Clean Hydrogen Partnership. Ταυτόχρονα όμως, θα ενισχύσει την παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου με το χαμηλότερο δυνατό κόστος, προωθώντας έτσι την οικονομία ανανεώσιμου υδρογόνου στην ΕΕ, την απανθρακοποίηση του βιομηχανικού κλάδου και την υιοθέτηση καυσίμων μηδενικών εκπομπών.
Όπως επισήμανε, ο κος Χατζηφώτης, η δραστηριοποίηση της Motor Oil με το υδρογόνο δεν είναι καινούρια, καθώς στο διυλιστήριο παράγεται εδώ και χρόνια. Ωστόσο, αυτό που αλλάζει είναι η «πρώτη ύλη» και η τεχνολογία παραγωγής, καθώς το αέριο δεν θα προέρχεται πλέον από ορυκτό φυσικό αέριο («γκρι» υδρογόνο), αλλά από την ηλεκτρόλυση νερού, χρησιμοποιώντας ηλεκτρική ενέργεια μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος («πράσινο» υδρογόνο).
«Από το 2021, έχει παρουσιάσει έναν ολιστικό σχεδιασμό, υπό το πρόγραμμα Blue Med, ώστε να αναπτυχθεί οικονομία υδρογόνου στην Ελλάδα. Για να υλοποιηθεί το Blue Med, έχουμε υποστηρίξει διάφορα κομμάτια του παζλ», συμπλήρωσε ο κ. Χατζηφώτης.
Ένα τέτοιο κομμάτι του παζλ αποτελούν τα δύο πρατήρια ανεφοδιασμού οχημάτων υδρογόνου («υδρογονάδικα») που πρόκειται να κατασκευάσει η Motor Oil σε Αγίους Θεοδώρους και Ακράτα, μέσω ισάριθμων έργων για τα οποία έχει εξασφαλίσει ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση από το ταμείο CEF. Έτσι, μέρος του «πράσινου» αερίου από το «Ephyra» θα αξιοποιείται για την τροφοδοσία των δύο («υδρογονάδικων»).
Σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Μητκίδη, Επικεφαλή Εναλλακτικών Καυσίμων της Motor Oil, η μεταφορά του καυσίμου στους τελικούς καταναλωτές θα γίνεται μέσω βυτιοφόρων. Επίσης, η μισή περίπου παραγωγή ανανεώσιμου αερίου θα αξιοποιείται επί τόπου στο διυλιστήριο, για την παραγωγή «πράσινης» μεθανόλης και άλλων συνθετικών καυσίμων. Επίσης, εξετάζεται η έγχυση μικρών ποσοτήτων στο εθνικό σύστημα μεταφοράς αερίου.
Όπως πρόσθεσε ο κ. Μητκίδης, στο «Ephyra» δίνεται επίσης μεγάλη έμφαση στην κυκλική οικονομία, καθώς το οξυγόνο που θα παράγεται θα χρησιμοποιείται στο διυλιστήριο, ενώ επίσης από το διυλιστήριο θα προέρχεται το νερό που θα ηλεκτρολύεται. Επίσης, μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας θα προέρχεται από την αξιοποίηση της θερμότητας που εκλύεται τόσο από την ηλεκτρόλυση, όσο και από τις διαδικασίες διύλισης. Η υπόλοιπη ηλεκτρική ενέργεια θα παράγεται από ΑΠΕ, συνάπτοντας PPA είτε με τη θυγατρική MORE του Ομίλου είτε με τρίτες εταιρείες.
Στην εκδήλωση έδωσε το «παρών» ο Νικόλαος Λυμπερόπουλος, Project Officer στο Clean Hydrogen Partnership, ο οποίος σημείωσε πως ο σχεδιασμός προβλέπει τη διάθεση ενός ποσού ύψους 1,2 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της έρευνας και επίδειξης τεχνολογιών υδρογόνου και ξεκαθάρισε ότι η χρηματοδότηση του φορέα δεν έχει ως γνώμονα το κέρδος και δεν ασχολείται με την κερδοφορία του project που χρηματοδοτεί.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το "Ephyra" επελέγη ως το καλύτερο έργο ανάμεσα στις ανάλογες προτάσεις που υποβλήθηκαν για το συγκεκριμένο αντικείμενο. Η Ελλάδα μπαίνει στα μεγάλα επιδεικτικά έργα, καθώς μεγάλες εταιρίες στον χώρο βλέπουν το υδρογόνο σαν κάτι που έρχεται και αρχίζουν να κάνουν επενδύσεις.
Το έργο «EPHYRA» θα υλοποιηθεί από μια ισχυρή σύμπραξη φορέων με αποδεδειγμένες ικανότητες στους τομείς της έρευνας, της καινοτομίας και της βιομηχανίας, εξασφαλίζοντας την επιτυχία του έργου. Εταίροι του έργου είναι: η Μότορ Όιλ (Ελλάς) – Συντονιστής, το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), το Γερμανικό Κέντρο Αεροναυπηγικής (DLR), η Γαλλική εταιρεία ENERTIME, το Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Aragón (ITAINNOVA), η Ολλανδική εταιρεία New Energy Coalition (NEC), η Ολλανδική εταιρεία SoluForce, η Ιταλική RINA Consulting, η ελληνική εταιρεία Envirometrics και η Siemens Process Systems Engineering ως συνεργαζόμενος εταίρος από το Ηνωμένο Βασίλειο.
