Από χρηματιστηριακής άποψης, η τεχνητή νοημοσύνη είναι από το περσινό καλοκαίρι ο μαγικός ζωμός που κάνει αήττητο το αμερικανικό χρηματιστήριο και ειδικότερα τον τομέα της τεχνολογίας.
Οι επιχειρήσεις που έχουν σχέση με αυτήν έχουν γίνει οι αγαπημένες των επενδυτών είτε κατασκευάζουν την απαραίτητη υποδομή είτε συμμετέχουν σε κάποιες επιχειρήσεις που έχουν ως αποκλειστικό αντικείμενο τις εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης (AI, Artificial Intelligence) είτε έχουν οι ίδιες τμήματα που ασχολούνται με την ΤΝ.
Η αλήθεια είναι όμως πως οι πιο πολλές εταιρείες από τις οποίες περιμένουμε να δούμε «μεγάλα πράγματα» στον τομέα στο άμεσο μέλλον δεν βρίσκονται αυτή την στιγμή στο χρηματιστήριο. Με κάποια δόση υπερβολής, καθώς μερικές από αυτές είναι ήδη πολύ μεγάλες, πρόκειται για τις πολλά υποσχόμενες startups της τεχνητής νοημοσύνης.
Το Bloomberg, για την ακρίβεια το Bloomberg Technology μαζί με το Bloomberg Businessweek, δημοσίευσε τον εξαμηνιαίο κατάλογο με δέκα από τις πιο ενδιαφέρουσες ανερχόμενες εταιρείες του κλάδου της τεχνητής νοημοσύνης, κάποιες από τις οποίες αναμφίβολα θα χτυπήσουν, αργά ή γρήγορα, τις πόρτες των διεθνών χρηματιστηρίων.
Πρώτη στον κατάλογο είναι βέβαια η OpenAI από το Σαν Φρανσίσκο, με ηγέτη τον Sam Altman και σημαντική υποστήριξη από την Microsoft (MSFT NASDAQ). Έγινε ευρέως γνωστή το 2022 με το ChatGPT αλλά προσπαθεί να ετοιμάσει και πολλές πρωτοποριακές εφαρμογές άλλου τύπου.
Στα σκαριά έχει λογισμικό που χρησιμοποιείται για την ετοιμασία εξαιρετικά ρεαλιστικών βίντεο καθώς και διάφορες άλλες εφαρμογές. Έχει χρηματοδοτηθεί με πάνω από 13 δισεκατομμύρια δολάρια και, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, αξίζει κοντά στα 86 δισεκατομμύρια. Θεωρείται σαφώς μία από τις πρωτοπόρες του κλάδου αλλά την συνοδεύουν οι προβληματισμοί σχετικά με το πόσο ενδιαφέρεται για την ασφάλεια των προϊόντων της, ειδικά μετά το περσινό επεισόδιο με την απόλυση και την επαναφορά του Sam Altman.
Από το Σαν Φρανσίσκο είναι και μία άλλη πολύ γνωστή εταιρεία, η Anthropic που διευθύνεται από τα αδέλφια Dario και Daneila Amodei. Ιδρύθηκε από πρώην στελέχη της OpenAI και τονίζει την έμφαση που δίνει στον τομέα της ασφάλειας. Έχει λάβει χρηματοδότηση 8,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων από εταιρείες όπως η Alphabet (GOOGL NASDAQ) και η Amazon (AMZN NASDAQ).
Σύμφωνα με το Bloomberg, η Anthropic έχει πλησιάσει πολύ την OpenAI στον τομέα των large language models (μεγάλα γλωσσικά μοντέλα), ενώ η ίδια η εταιρεία υποστηρίζει πως σε ορισμένους τομείς την ξεπερνά ήδη. Η εταιρεία δίνει έμφαση στην συνεργασία με μεγάλους εταιρικούς πελάτες όπως το hedge fund Bridgewater Associates και άλλες.
Η Mistral είναι η μόνη από τις δέκα εταιρείες που έχει την έδρα της έξω από την Βόρεια Αμερική. Το καμάρι της Γαλλίας που εδρεύει στο Παρίσι, δημιουργήθηκε το 2023 από Γάλλους που δούλευαν πριν στην Google Deep Mind και στην Meta Platforms. Ασχολείται και αυτή με τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα τα περισσότερα από τα οποία βασίζονται σε λογισμικό ανοικτού κώδικα.
Έχει επίσης αναπτύξει εργαλεία για developers προγραμμάτων, ένα chatbot και ένα προϊόν για προγραμματιστές AI. Διευθύνεται από τον Arthur Mensch και έχει ήδη συνάψει συμφωνίες με μεγάλες αμερικανικές εταιρείες όπως η Microsoft και η IBM (IMB NYSE). Μέχρι τώρα έχει αντλήσει χρηματοδότηση πάνω από ένα δισεκατομμύριο δολάρια ΗΠΑ και η αξία της εκτιμάται στα 6 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η επόμενη εταιρεία σχετίζεται με ένα πασίγνωστο, πολύ επιτυχημένο και αρκετά παράξενο επιχειρηματία, ο οποίος ήταν μέλος της ομάδας που δημιούργησε την OpenAI. Η xAI δημιουργήθηκε από τον Elon Musk ο οποίος φυσικά την διευθύνει, και εδρεύει στην περιοχή κοντά στο Σαν Φρανσίσκο.
Το βασικό της προϊόν είναι το chatbot με το όνομα Grok και είναι ήδη διαθέσιμο στους πελάτες του κοινωνικού δικτύου X (πρώην Twitter) που πληρώνουν συνδρομή. Έχει αντλήσει περίπου 6 δισεκατομμύρια δολάρια και η αξία της εκτιμάται κοντά στα 24 δισεκατομμύρια δολάρια. Όπως μας ενημερώνει το Bloomberg, στα σχέδια της επιχείρησης είναι και η δημιουργία ενός μεγάλου υπερυπολογιστή (supercomputer) στο Μέμφις της πολιτείας του Τενεσί.
Η Cohere εδρεύει μεν στην Βόρειο Αμερική αλλά στο Τορόντο του Καναδά και όχι στις ΗΠΑ. Ο διευθύνων σύμβουλος Aidan Gomez είναι πολύ γνωστός από την θητεία του στον τομέα τεχνητής νοημοσύνης της Google. Η εταιρεία έχει επικεντρωθεί στην δημιουργία μεγάλων γλωσσικών μοντέλων αποκλειστικά για επιχειρήσεις όπως η Salesforce (CRM NYSE) Accenture και η (ACN NYSE).
Στην εταιρεία έχουν επενδύσει μεγάλα ονόματα όπως η Nvidia (NVDA NASDAQ) και η Oracle (ORCL NASDAQ). Το τελευταίο της μοντέλο για χρήση από επιχειρήσεις είναι το Command R+. Η χρηματοδότησή της μέχρι τώρα πλησιάζει τα 970 εκατομμύρια δολάρια και η αξία της εκτιμάται στα 5,5 δις δολάρια ΗΠΑ.
Η Perplexity δημιουργήθηκε το 2022 και έχει γίνει γρήγορα πολύ γνωστή, κατά κάποιους μάλιστα είναι μία επιχείρηση που θα απειλήσει την Google. Η εταιρεία που διευθύνεται από τον Aravind Srinivas έχει αναπτύξει μία μηχανή αναζήτησης με βάση την τεχνητή νοημοσύνη. Η χρηματοδότηση που έχει λάβει είναι κοντά στα 165 εκατομμύρια δολάρια και η αξία της εκτιμάται γύρω στο 1 δισεκατομμύριο.
Αν όμως καταφέρει να ολοκληρώσει επιτυχώς την προσπάθεια νέας χρηματοδότησης, εκτιμάται πως θα δει σύντομα την αξία της να αυξάνεται κατακόρυφα. Στους επενδυτές της περιλαμβάνονται ο ιδρυτής της Amazon Jeff Bezos και η Nvidia. Η άνοδός της έχει προβληματίσει όσους έχουν σχέση με εκδόσεις βιβλίων, καθώς η μηχανή αναζήτησης έχει ήδη κατηγορηθεί για λογοκλοπή.
Η Suno προσπαθεί να αναπτυχθεί σε έναν διαφορετικό τομέα, αυτόν της δημιουργίας μουσικής με την βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης. Η επιχείρηση έχει έδρα στο Cambridge της Μασαχουσέτης και διευθύνεται από τον Mikey Shulman. Θεωρείται ως μία από τις πρωτοπόρες επιχειρήσεις που δημιουργούν εργαλεία για την αυτοματοποίηση της διαδικασίας παραγωγής μουσικής.
Είναι ήδη δημοφιλής ανάμεσα σε όσους προσπαθούν να δημιουργήσουν μουσική με αυτόν τον τρόπο αλλά δεν είναι καθόλου δημοφιλής στην μουσική βιομηχανία. Τον Ιούνιο που μας πέρασε, αρκετές δισκογραφικές εταιρείες προσέφυγαν εναντίον της στα δικαστήρια κατηγορώντας την για παράνομη χρήση μουσικού υλικού, με την υπόθεση αυτή να παρακολουθείται ήδη με μεγάλο ενδιαφέρον. Έχει αντλήσει 125 εκατομμύρια δολάρια και η αξία της θεωρείται πως βρίσκεται κοντά στα 500.
Με τους ήχους ασχολείται και η Eleven Labs από την Νέα Υόρκη. Η εταιρεία που διευθύνει ο Mati Staniszewski είναι πρωτοπόρος στην «κλωνοποίηση» της ανθρώπινης φωνής με την βοήθεια λογισμικού τεχνητής νοημοσύνης. Τα προϊόντα της χρησιμοποιούνται ήδη από εταιρείες και ιδιώτες, όπως μία νομοθέτης από την Βιρτζίνια η οποία δημιούργησε ένα αντίγραφο της φωνής της για να την βοηθήσει όταν προσβλήθηκε από μία νευρολογική ασθένεια. Η μέχρι τώρα χρηματοδότησή της ανέρχεται στα 100 εκατομμύρια δολάρια και η θεωρητική της αξία στα 1,1 δισεκατομμύρια.
Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες επιχειρήσεις στον κατάλογο είναι η Scale AI από το Σαν Φρανσίσκο. Η επιχείρηση δεν ασχολείται με την παραγωγή λογισμικού ή εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης αλλά με το «φιλτράρισμα» των δεδομένων που χρησιμοποιούν οι εταιρείες του κλάδου για την «εκπαίδευση» των μοντέλων της.
Το λογισμικό και τα στελέχη της Scale AI ουσιαστικά «βάζουν ταμπέλες» στα δεδομένα που στην συνέχεια μπαίνουν στα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα των επιχειρήσεων του κλάδου. Πελάτες της είναι ήδη, ανάμεσα σε άλλους, η Open AI, η Google και η Meta Platforms, καθώς και το αμερικανικό υπουργείο άμυνας. Η χρηματοδότησή της ανέρχεται στα 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια και η αξία της εκτιμάται στα 13,8 δισεκατομμύρια.
Τελευταία αφήσαμε την Coreweave, η οποία ειδικεύεται στην κατασκευή και λειτουργία data centers που είναι απόλυτα απαραίτητα σε όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου που έχουν ανάγκη την υπολογιστική ισχύ τους για την επεξεργασία των ψηφιακών τους δεδομένων.
Το μεγάλο απόθεμα μικροεπεξεργαστών που είχε αποκτήσει ως εταιρεία εξόρυξης κρυπτονομισμάτων έχει φανεί εξαιρετικά χρήσιμο στην εταιρική της μεταμόρφωση. Η εταιρεία εδρεύει στην πολιτεία του New Jersey και διευθύνεται από τον Michael Intrator. Έχει χρηματοδοτηθεί, μέσω έκδοσης δανεισμού και ανάληψης δανεισμού, με 12,1 δισεκατομμύρια δολάρια και η αξία της εκτιμάται κοντά στα 19 δισεκατομμύρια.
Οι δέκα αυτές εταιρείες προφανώς δεν είναι οι μόνες αξιόλογες και πολλά υποσχόμενες του κλάδου της τεχνητής νοημοσύνης. Σε έξι μήνες από τώρα, όταν το Bloomberg θα ασχοληθεί ξανά με το θέμα, είναι πολύ πιθανόν να έχει αλλάξει η σύνθεση της ομάδας. Σίγουρα όμως, κάποιες από αυτές θα πάρουν στους επόμενους μήνες ή χρόνια τον δρόμο για κάποιο χρηματιστήριο. Καλό είναι λοιπόν να προσπαθήσουμε να τις παρακολουθήσουμε, όσο γίνεται βέβαια, και να τις έχουμε υπόψη μας ως πιθανές επενδύσεις.