Η ψηφιοποίηση των διαδικασιών των τραπεζών αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη πρόκληση που έχουν να αντιμετωπίσουν τα επόμενα χρόνια, αφού ολοένα και ευρύτερο πλαίσιο των δραστηριοτήτων τους μεταφέρεται σε ψηφιακές εφαρμογές. Και με τη σειρά τους πάνω σε αυτές τις ψηφιακές εφαρμογές, δομούνται ολόκληρα εξειδικευμένα εταιρικά σχήματα.
Αυτή τη στιγμή στο ευρύτερο οικοσύστημα των τραπεζικών και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, έχουν ενεργοποιηθεί σε παγκόσμια κλίμακα νέοι κολοσσοί, που εστιάζουν την επιχειρηματική προσοχή τους σε πολύ στοχευμένα τμήματα των προσφερόμενων υπηρεσιών.
Έτσι εκτός από τις ψηφιακές τράπεζες “neobanks”, αναπτύσσονται με ταχύτατους ρυθμούς οι εταιρείες ψηφιακών πληρωμών “digital paymnets”, οι εταιρείες ψηφιακών χρηματοοικονομικών πλάνων “digital financial planning”, οι ψηφιακές εταιρίες διαχείρισης περιουσίας “digital wealth management”, οι εταιρείες εναλλακτικών χρηματοδοτήσεων “alternate financing” και οι εταιρείες εναλλακτικών καταναλωτικών δανείων “alternate lending”.
Όλες οι προαναφερθείσες εταιρείες θα μπορούσαν να αποτελούν εξειδικευμένα τμήματα μεγαλύτερων τραπεζικών οργανισμών. Ωστόσο οι εταιρείες “fintech” όπως είναι η Revοlut, η PayPal, η Klarna, η Stripe, η Tencent και η Ant Group, έχουν ήδη γίνει ψηφιακοί κολοσσοί από μόνοι τους.
Οι Digital Banks ή Neobanks, είναι εταιρείες που διαθέτουν τραπεζική άδεια, που προσφέρουν ευκολόχρηστες τραπεζικές υπηρεσίες καταθέσεων, μικροδανείων, πιστωτικών και χρεωστικών χαρτών, πληρωμών, χρηματιστηριακών συναλλαγών και άλλων. Σε χώρες όπως είναι η Νιγηρία όπου το τραπεζικό δεν μπορεί να καλύψει όλο τον πληθυσμό, η neobank Kuda παίζει το ρόλο των κλασσικών τραπεζών. Στην Ινδία η neobank Niyo που εξειδικεύεται στην αγορά συναλλάγματος χρησιμοποιείται από τους Ινδούς μετανάστες, για την αποστολή εμβασμάτων στις οικογένειες τους. Στην Ευρώπη οι τρεις μεγαλύτερες neobanks, δηλαδή η Revolut, η Monzo και η Starling αυξάνουν το μερίδιο αγοράς τους κυρίως ανάμεσα στις νεαρές ηλικίες.
Οι Digital Payment, διεκδικούν μερίδιο μιας αγοράς που υπερβαίνει τα $50 τρισ. Μέσα σε αυτές περιλαμβάνονται εταιρείες που απλά πραγματοποιούν πληρωμές και μεταφορές χρημάτων, άλλες που προσφέρουν μικροπιστώσεις χρησιμοποιώντας το μοντέλο “buy now, pay after”, που μέσω της Klarna έχει κάνει ήδη την εμφάνιση του και σε εγχώριες αλυσίδες καταναλωτικών προϊόντων. Οι μεγαλύτερες εταιρείες είναι η Alipay, η Tencent, η WeChat Pay, η Affirm, η Aferpay, η PayPal, η Marqeta, η OPay, η Payoneer, η Orange, η Paysafe και άλλες.
Οι Digital Financial Planning, έχουν αναπτύξει ψηφιακές εφαρμογές για τον χρηματοοικονομικό και συνταξιοδοτικό προγραμματισμό καθώς και για τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Οι εφαρμογές αυτές υποβοηθούν τους πελάτες τους από την καθημερινή διαχείριση των οικονομικών τους, μέχρι τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό με στόχο τη συνταξιοδότηση.
Οι εταιρείες Digital Wealth Management, αναπτύχθηκαν την περίοδο του covid και καλύπτουν χρηματιστηριακές υπηρεσίες, υπηρεσίες διαχείρισης χαρτοφυλακίων αναπτύσσοντας σύνθετα προϊόντα που να ανταποκρίνονται στους πελάτες τους. Οι eToro και Plus500 από το Ισραήλ, οι Capital.com και IQOption από την Κύπρο και η αμερικανική Robinhood που μέσω της οποίας εμφανίστηκε και γιγαντώθηκε ένας πρωτοφανής μετοχικός ακτιβισμός την περίοδο 2021-2022, είναι οι γνωστότερες.
Οι εταιρείες Alternate Financing & Lending, προσφέρουν τη δυνατότητα της χρηματοδότησης σε μικρές ή μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που για διάφορους λόγους δεν μπορούν να αντλήσουν κεφάλαια από το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα. Η μέθοδος χρηματοδότησης είναι το γνωστό crowdfunding. Οι χρηματοδοτήσεις έναντι μελλοντικών εσόδων ή έναντι αγοράς προϊόντων αυτών των μικρών επιχειρήσεων, προσφέρουν λύσεις σε όσους δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα υψηλά επιτόκια ή τις εγγυήσεις που ζητά το κλασσικό τραπεζικό σύστημα. H Patreon, η Kickstarter και η Republic είναι οι μεγαλύτεροι παίκτες των ψηφιακών εναλλακτικών χρηματοδοτήσεων.
To ποσοστό που έχουν αποσπάσει συνολικά οι fintech εταιρείες από το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα είναι σχετικά χαμηλό. Ωστόσο η αίσθηση του «ακτιβισμού», του «εκδημοκρατισμού» και του «αντισυστημισμού» που δίνουν, καθώς κινούνται στις παρυφές των παραδοσιακών τραπεζών, μαζί με την ευκολία και ταχύτητα που προσφέρουν οι ψηφιακές υποδομές, κάνουν τις fintech ελκυστικές στους νέους καταναλωτές της Δύσης και στους εκτός τραπεζικού συστήματος πολίτες απανταχού της γης.
