Στην έκδοση Κανονισμού εξειδίκευσης και παρακολούθησης της εφαρμογής των υποχρεώσεων των παρόχων της διαδικασίας αποχαλκοποίησης προχώρησε η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ).
Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα το οποίο αναμένεται ότι θα υποστηρίξει σε μεγάλο βαθμό την επέκταση των δικτύων οπτικών ινών (Fiber To The Home – FTTH) και την σταδιακή απόσυρση του δικτύου χαλκού (copper switch-off).
Η έκδοση και η εφαρμογή του Κανονισμού απορρέει από την 1063/02/30-01-2023 (Β’ 1028) απόφαση της ΕΕΤΤ, η οποία αφορά τη διαδικασία μετάβασης σε δίκτυα νέας γενιάς (NGA), καθώς και την κατάργηση του δικτύου χαλκού.
Με βάση τον Κανονισμό, η ΕΕΤΤ θα παρακολουθεί την εφαρμογή των υποχρεώσεων των παρόχων μέσω της υποβολής εξαμηνιαίων αναφορών από τους υπόχρεους. Οι αναφορές αυτές θα περιλαμβάνουν τα δεσμευτικά πλάνα τριετίας για την ανάπτυξη υποδομών FTTH, καθώς και απολογιστικά στοιχεία για την ανάπτυξη δικτύων πρόσβασης NGA των υπόχρεων παρόχων. Ο Κανονισμός, ακόμη, καθορίζει τη μεθοδολογία υπολογισμού και τους κανόνες δημοσιότητας των παραμέτρων παρακολούθησης των Αστικών Κέντρων (ΑΚ), σε σχέση με την ετοιμότητά τους για την κατάργηση των παραδοσιακών υποδομών χαλκού.
Η έκδοση του Κανονισμού από την EETT έρχεται σε μια χρονική στιγμή όπου η διαδικασία της αποχαλκοποίησης στην Ελλάδα βρίσκεται σε αδιέξοδο.
Τι αναφέρει το FTTH Council Europe
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του FTTH Council Europe, η οποία εκδόθηκε στις 31-12-2024 και αφορά την πορεία της αποχαλκοποίησης στη χώρα μας αναφέρεται ότι «…στην Ελλάδα, μέχρι στιγμής, δεν έχει παρουσιαστεί κανένα σχέδιο. Σε περίπτωση που καταρτισθεί θα πρέπει να εγκριθεί από τη ρυθμιστική αρχή, την ΕΕΤΤ, η οποία καθόρισε μια σειρά παραμέτρων που πρέπει να πληρούνται προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία απενεργοποίησης . Οι παράμετροι, αυτοί, δεν έχουν εκπληρωθεί σε καμία περιοχή FTTH, και ως εκ τούτου η απενεργοποίηση του δικτύου του χαλκού δεν έχει ξεκινήσει .
Η πιο σημαντική παράμετρος είναι το ποσοστό των συνδρομητών που έχουν ήδη μεταβεί σε FTTH . Στις περιοχές εμπορικού ενδιαφέροντος η παράμετρος αυτή πρέπει να είναι τουλάχιστον 50% της συνολικής συνδρομητικής βάσης σταθερής τηλεφωνίας (ΟΤΕ και εναλλακτικοί πάροχοι) ή το 85% των συνδρομητών του ΟΤΕ.
Η περίοδος προειδοποίησης για την απόσυρση των προϊόντων χονδρικής κυμαίνεται από 6 έως 12 μήνες, ανάλογα με την κάλυψη και την απορρόφηση της οπτικής ίνας και την παρουσία των αιτούντων πρόσβαση στο κεντρικό γραφείο. Ο αριθµός των ενεργών γραµµών χαλκού που διατίθενται με χονδρική είναι επίσης µια σχετική παράµετρος.
Η ρυθμιστική αρχή διασφαλίζει, ακόμη, την πλήρη υποκατάσταση μεταξύ των προϊόντων χονδρικής χαλκού και οπτικών ινών. Αυτό θα ελεγχθεί όταν αρχίσει η διαδικασία διακοπής .
Ο υφιστάμενος φορέας εκμετάλλευσης μπορεί να ακυρώσει μονομερώς υφιστάμενη σύμβαση για υπηρεσίες λιανικής στο δίκτυο χαλκού του, αλλά η ΕΕΤΤ πρέπει να διαπιστώσει τη διαθεσιμότητα εναλλακτικών προϊόντων τουλάχιστον συγκρίσιμης ποιότητας που παρέχουν πρόσβαση στην αναβαθμισμένη υποδομή δικτύου».
Βέβαια θα πρέπει να σημειωθεί ότι τον Μάιο του 2023 η Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ σε εφαρμογή σχετικής απόφασης του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης είχε εξαγγείλει το έργο «Μελέτη χάραξης στρατηγικής για τον σταδιακό παροπλισμό του δικτύου χαλκού (copper switch-off)». Μάλιστα προχώρησε και στην προκήρυξη διενέργειας Ηλεκτρονικού Ανοικτού Διαγωνισμού. Το έργο είχε προϋπολογισμό 248.000 ευρώ και εντάσσετο στη στρατηγική της Ε.Ε. , η οποία έχει βάλει ως στόχο τη σταδιακή κατάργηση του χαλκού έως το 2030. Ο διαγωνισμός, τελικά, ματαιώθηκε από την Κοινωνία της Πληροφορίας, ενώ ακόμη δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ενημέρωση για τις προθέσεις του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Ώθηση στην αγορά από το Gigabit Voucher
Σύμφωνα με την έκθεση του FTTH Council Europe, η χώρα μας χαρακτηρίζεται ως ουραγός στη διείσδυση της οπτικής ίνας, ενώ είναι και μια από τις χώρες που δεν έχουν θέσει επίσημο χρονοδιάγραμμα για το switch off του δικτύου χαλκού. Με βάση τα τελευταία επίσημα στοιχεία που επικαλείται η έκθεση και τα οποία αναφέρονται στην κατάσταση της 31ης Δεκεμβρίου 2023, η διείσδυση της οπτικής ίνας στη χώρα μας είναι στο 4%. Η απόσταση που τη χωρίζει από πρώτη τριάδα είναι τεράστια, καθώς η Πορτογαλία που βρίσκεται στην πρώτη θέση είναι στο 97% και στη Σουηδία, όπου ήδη έχει ξεκινήσει το switch off του χαλκού είναι στο 93%. Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Ισπανία με, επίσης, 93%.
Παράλληλα, ως το τέλος του 2025 έχει τεθεί στόχος να απενεργοποιηθεί το δίκτυο χαλκού σε κάποιες περιοχές στη Φινλανδία, ενώ το 2030 στοχεύουν να έχουν ολοκληρώσει το switch off του χαλκού το Λουξεμβούργο, με 73% διείσδυση του FTTH τη Γαλλία, με 63% οπτικές ίνες και η Δανία που βρίσκεται στο 65%.
Την εμμονή της Ελλάδας για τον χαλκό επιβεβαιώνει και η Ένωση Ευρωπαίων Ρυθμιστών (BEREC). Από τις 31 ευρωπαϊκές χώρες, στις 17 χώρες οι βασικοί πάροχοι έχουν, ήδη, ανακοινώσει σχέδια για το «κλείσιμο» του χαλκού, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ των χωρών όπου δεν υπάρχουν αντίστοιχα σχέδια.
Θετικό στοιχείο αποτελεί πάντως το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ των 20 χώρων που έχουν θεμελιώσει το κατάλληλο ρυθμιστικό - θεσμικό πλαίσιο για τη μετάβασή τους σε δίκτυα υπερυψηλών ταχυτήτων (FTTH).
Βέβαια, θα πρέπει να επισημανθεί ότι για το γεγονός της καθυστέρησης της αποχαλκοποίησης του δικτύου, σύμφωνα με προγενέστερη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η βούληση των καταναλωτών να περάσουν από τον χαλκό στις οπτικές ίνες, καθώς οι μηνιαίες χρεώσεις για οπτικές ίνες, ακόμη και με τη χρήση του Voucher είναι αρκετά υψηλότερες σε σχέση με αυτές που ισχύουν σε άλλες χώρες της Ε.Ε., όπως Ρουμανία, Πολωνία, Ιταλία, Ισπανία κλπ. Αυτό άλλωστε φαίνεται και από τα στοιχεία που επεξεργάσθηκε το FFTH Council Europe.
Βεβαια, τα κουπόνια, με τελευταίο το Gigabit Voucher έχουν δώσει ώθηση στην αγορά, με τις συνδέσεις FTTH να είναι πλέον στο 40% όταν το 2018 ήταν μόλις στο 0,4% σημειώνοντας κάθε χρόνο διψήφιους αριθμούς ανάπτυξης.
Αγώνας δρόμου για τους παρόχους
Οι πάροχοι, πάντως, συμφωνούν ότι η υποδομή για FTTH σχεδόν έχει ολοκληρωθεί σε μεγάλο μέρος της χώρας, και οι επενδύσεις που γίνονται θα αρχίσουν να αποδίδουν πιο θετικά αποτελέσματα καθώς ο αριθμός των FTTH πελατών αυξάνεται. Η πρόβλεψη είναι ότι μέχρι το τέλος του 2025, θα έχουν καλυφτεί περίπου 2,3 εκατομμύρια γραμμές.
Σύμφωνα με τον ΟΤΕ, η διείσδυση των υπηρεσιών FTTH αυξάνεται ραγδαία, φτάνοντας το 15% του συνόλου των πελατών του, αποδεικνύοντας τη συνεχιζόμενη ζήτηση. Παράλληλα, η ΔΕΗ ελπίζει να δημιουργήσει περί τα 1,7 εκατ. γραμμές για νοικοκυριά μέχρι το 2025.
Η Nova θα προχωρήσει σε 1 εκατ. γραμμές FTTH ως το 2026, ενώ η Vodafone έχει δεσμευτεί για επενδύσεις ύψους 1 δισ. ευρώ για γραμμές FFTH μέσω της θυγατρικής της Fiber2all.
