Παρά το γεγονός ότι η κερδοφορία των εισηγμένων εταιρειών για τη χρήση 2023 δημιούργησε ένα νέο ρεκόρ, καταγράφοντας συνολική αύξηση 500 εκατ.ευρώ, δηλαδή από 10 δισ.ευρώ το 2022 σε 10,5 δισ.ευρώ το 2023, υπάρχουν και κάποιες εταιρείες των οποίων η κερδοφορία δεν τα πήγε καλά, καθώς τα αυξημένα επιτόκια εκτός του ότι αυξάνουν το κόστος χρήματος που τροφοδοτεί τις επενδύσεις, ταυτόχρονα μειώνουν και την ζήτηση.
Σε ό,τι αφορά τη ρευστότητα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι 37 εισηγμένες εταιρείες, παραπάνω από το 25% του συνόλου των εισηγμένων, έκλεισαν την περυσινή χρονιά με αρνητικό καθαρό δανεισμό, οπότε διαθέτουν όχι απλώς ισχυρή, αλλά υπερβάλλουσα ρευστότητα.
Βέβαια, σε ορισμένες περιπτώσεις ο αρνητικός καθαρός δανεισμός οφείλεται στο μικρό μέγεθος ορισμένων εταιρειών και στη δυσκολία πρόσβασης που ενδέχεται να έχουν στο τραπεζικό σύστημα, ενώ στην περίπτωση της Μουζάκης, η εισηγμένη διαθέτει πολύ σημαντικές υποχρεώσεις προς τους κληρονόμους του ιδρυτή της, ενώ παράλληλα έχει αναλάβει και εγγυήσεις έναντι μη εξυπηρετούμενων δανείων τρίτης επιχείρησης.
Παράλληλα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που έχουν ανακοινώσει μέχρι στιγμής οι εισηγμένες, αρνητικό EBITDA παρουσιάζουν οι Βιοτέρ, ΒΙΣ, Λεβεντέρης, Μαθιός, Κυριακούλης, Προοδευτική, Μπήτρος, Χαϊδεμένος, Έλαστρον, ΣΙΔΜΑ και Κλωστήρια Ναυπάκτου.
Επιβάρυνση των χρηματοοικονομικών εξόδων
Βέβαια για την Προοδευτική ΑΤΕ, το αρνητικό EBITDA ήταν αναμενόμενο, καθώς για το πρώτο εξάμηνο της χρήσης 2023 είχε μηδενικό κύκλο εργασιών, ενώ πλέον δραστηριοποιείται στην κατασκευή και εκμετάλλευση φωτοβολταϊκών. Σημειώνεται ότι η εταιρεία έχει ρυθμίσει εδώ και ενάμιση χρόνο τις δανειακές της υποχρεώσεις και έχει συνάψει συμφωνία με το επενδυτικό fund LDA Capital, για την επανεκκίνησή της από τη χρήση 2023.
Η εμφάνιση στα αποτελέσματα χρήσης αρνητικών EBITDA, δεν σημαίνει αυτόματα πως όλες αυτές οι επιχειρήσεις έχουν πρόβλημα ρευστότητας και αναμφίβολα κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξεταστεί ξεχωριστά. Για παράδειγμα, η Κλωστοϋφαντουργία Ναυπάκτου διαθέτει ικανοποιητική ρευστότητα. Βέβαια, παρουσιάζει μια κάμψη στον κύκλο εργασιών, από 16,4 εκατ.ευρώ το 2022 σε 15,8 εκατ.ευρώ το 2023. Η εξέλιξη αυτή, όμως, αποδίδεται, κυρίως, στο θέμα της μείωσης της ζήτησης, η οποία επηρεάζεται από το ύψος των επιτοκίων, ενώ η μείωση της κερδοφορίας στα αυξημένα κόστη βαφής και φινιρίσματος υφασμάτων.
Η Βιοτέρ, για το 2023 κατέγραψε κύκλο εργασιών 499.000 ευρώ, έναντι 252.000 το 2022, ενώ οι ζημιές μετά από φόρους ήταν 11.776 ευρώ, έναντι 9.664 ευρώ το 2022. Σύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρείας, το μεγαλύτερο μέρος των ζημιών της χρήσης 2023 οφείλεται κυρίως στα χρηματοοικονομικά έξοδα των δανείων του ομίλου.
Συγκεκριμένα τα χρηματοοικονομικά έξοδα του ομίλου για το 2023 ανήλθαν σε 10.185.000 σε επίπεδο ομίλου έναντι 9.528.000 για το 2022. Μάλιστα, όπως προσθέτει η διοίκηση, σύμφωνα με τους όρους υλοποίησης του σχεδίου εξυγίανσης (διαγραφές τραπεζικών υποχρεώσεων και υποχρεώσεων σε προμηθευτές και λοιπούς πιστωτές) η εταιρεία εκτιμά πως θα μπορέσει να βρει νέο βηματισμό και προοπτική για να αντιμετωπίσει τις νέες προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά της διεκδικώντας μερίδιο από τον κατασκευαστικό τομέα.
Σε ό,τι αφορά την ΒΙΣ, ο κύκλος εργασιών για το 2023 μειώθηκε από τα 17,4 στα 14,18 εκατ. ευρώ. Το EBITDA διαμορφώθηκε σε αρνητικά επίπεδα (-746 χιλ.). Το καθαρό αποτέλεσμα ήταν ζημιογόνο (-2,594 εκατ., έναντι -1,564 εκατ. ευρώ). Τα ίδια κεφάλαια στις 31/12/2023 διαμορφώθηκαν σε θετικό πεδίο (+2,99 εκατ. ευρώ) και ο καθαρός δανεισμός κυμάνθηκε στα δέκα εκατ. ευρώ.
Η Μπήτρος Συμμετοχική έχει εδώ και χρόνια υπογράψει MoU για την αναδιάρθρωση του δανεισμού της. Μάλιστα, ευελπιστεί από τη δραστηριοποίησή της στην ενέργεια, το real estate αλλά και μέσω της θυγατρικής της, ΣΙΔΜΑ, στον τομέα των χαλυβουργικών προϊόντων.
Σύμφωνα με τους αναλυτές τα υψηλά επιτόκια μπορεί να επηρεάσουν τους γενικούς οικονομικούς στόχους, καθώς πέρα από την επιβράδυνση της ζήτησης, η αύξηση του κόστους δανεισμού καθιστά τη χρηματοδότηση και τις επενδύσεις πιο ακριβές και επηρεάζοντας τη συνολική ρευστότητα.
Τα μέτρα άμυνας
Στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση του επιτοκιακού κινδύνου δεν είναι λίγες οι επιχειρήσεις, οι οποίες λαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα. Για παράδειγμα συνάπτουν συμβάσεις εξωχρηματιστηριακών παραγώγων ανταλλαγής επιτοκίων με τραπεζικά ιδρύματα και ακολουθούν λογιστική αντιστάθμιση ταμειακών ροών.
Άλλοι μεγάλοι όμιλοι επενδύουν τα διαθέσιμά τους κυρίως σε βραχυπρόθεσμες προθεσμιακές καταθέσεις ώστε να διατηρούν την απαραίτητη ρευστότητα επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα ικανοποιητική απόδοση για τους μετόχους τους. Επίσης, για το σκέλος των στοιχείων του παθητικού, δομούν το χαρτοφυλάκιο χρηματοδότησης λαμβάνοντας υπόψη την επιθυμητή αναλογία υποχρεώσεων μεταξύ σταθερών και μεταβλητών επιτοκίων, τις συνθήκες της αγοράς, την αξιολόγηση των προφίλ εναλλακτικών κινδύνων επιτοκίου και τα χαρακτηριστικά των προϊόντων της αγοράς (διάρκεια, είδος κ.λπ.). Αυτό επιτυγχάνεται είτε μέσω της απευθείας λήψης δανείων με σταθερό επιτόκιο, είτε μέσω της χρήσης επιτοκιακών χρηματοοικονομικών παραγώγων.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι η ειδική ομάδα για τους διάφορους κινδύνους (π.χ. διακυμάνσεις στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, επιτόκια, τιμές προμηθευτών κ.λπ.) που διαθέτει η εταιρερία Jumbo του Απόστολου Βακάκη. Πρόκειται για την Μονάδα Διαχείρισης Κινδύνων (ΜΔΚ) με σκοπό την ανάπτυξη ενός πλαισίου λειτουργίας σε όλα τα οργανωτικά επίπεδα, για την αναγνώριση, αξιολόγηση και διαχείριση των κινδύνων που αντιμετωπίζει η εταιρεία.
