Όλα τα πλαστικά δεν είναι τα ίδια «απέναντι» στην ανακύκλωση, και σίγουρα η ανακύκλωση δεν έχει τις ίδιες δυνατότητες διαχείρισης απέναντι σε όλα τα πλαστικά. Όπως ανέφερε το Liberal.gr προ ημερών, βασιζόμενο στον τελευταίο οδηγό της WWF υπάρχουν κάποιοι τύποι πλαστικών που ανακυκλώνονται εύκολα, κάποιοι άλλοι δυσκολότερα, ενώ ορισμένοι καθόλου. Πρόκειται για μία πραγματικότητα που δεν αφορά μόνο τους τύπους του πλαστικού, αλλά και τις διαδικασίες ή και τις δυνατότητες των μηχανισμών ανακύκλωσης. Για τους ευαισθητοποιημένους πολίτες της σύγχρονης εποχής, επομένως, παραμένει ιδιαίτερα σημαντικό να γνωρίζουν ποιοι τύποι πλαστικού επιβαρύνουν περισσότερο το περιβάλλον, και ποιοι λιγότερο, και αναλόγως να πράττουν στην κατεύθυνση της ανακύκλωσης, αλλά και της ίδιας της αγοραστικής συμπεριφοράς τους.
Στο καταναλωτικό κοινό ίσως να μην είναι ευρέως γνωστό ότι ενώ τα πλαστικά μπουκάλια του φυσικού μεταλλικού νερού από ΡΕΤ (τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο) είναι από τις πλέον εύκολα ανακυκλώσιμες συσκευασίες, ένα στυλό ή μία συσκευασία κρουασάν, δεν ανακυκλώνονται.
Ας δούμε μερικά παραδείγματα και κατηγορίες, με τη βοήθεια του οδηγού της WWF.
- Το μεταλλικό νερό, χάρη στις συσκευασίες PET, είναι από τα πλέον εύκολα ανακυκλώσιμα υλικά. Το ίδιο συμβαίνει και με τα αναψυκτικά, το γάλα και τους χυμούς σε αντίστοιχες συσκευασίες, Το ίδιο ισχύει και για τους χυμούς που είναι συσκευασμένοι σε χάρτινες συσκευασίες υγρών τροφίμων (μίγμα πλαστικού, χαρτιού και αλουμινίου) όπως και για τα προϊόντα οίνου, που πωλούνται στις ίδιες συσκευασίες. Για την ανακύκλωσή τους, τα εναποθέτουμε, όλα στον μπλε κάδο.
- Την ίδια στιγμή, τα μπουκάλια για λάδι, ξύδι και αλάτι, ή ακόμα και για μουστάρδα και κέτσαπ, συσκευασμένα σε δοχεία από PET ή PE (πολυαιθυλένιο) είναι επίσης εύκολα ανακυκλώσιμα. Και για αυτά χρησιμοποιούμε τον μπλε κάδο.
- Αντίθετα οι συσκευασίες ζυμαρικών και οσπρίων, ή μπαχαρικών και αλατιού που είναι τοποθετημένα σε σακουλάκι, ανακυκλώνονται εξαιρετικά δύσκολα, λόγω της κατασκευής της σακούλας από φιλμ PP (πολυπρολυλένιο). Πρόβλημα στην ανακύκλωση δημιουργεί για την ίδια κατηγορία και η διαδικασία διαλογής. Σε κάθε περίπτωση τα εναποθέτουμε σε πράσινο κάδο.
- Εύκολα ανακυκλώσιμες θεωρούνται οι πλαστικές συσκευασίες των απορρυπαντικών, των υγρών σαπουνιών και των αντισηπτικών, υπό την προϋπόθεση να μην έχουν υπολείμματα. Οι ίδιες συσκευασίες έχουν τη δυνατότητα της επαναχρησιμοποίησης (refill), μειώνοντας περισσότερο το «αποτύπωμα». Όταν έρθει η ώρα της ανακύκλωσης χρησιμοποιούμε τον μπλε κάδο.
- Αντίθετα, οι συσκευασίες από ΡΡ για τις χαρτοπετσέτες και τα χαρτομάντηλα, λόγω του υλικού κατασκευής και των δυσχερειών στη διαδικασία διαλογής θεωρούνται εξαιρετικά δύσκολο να ανακυκλωθούν. Σε κάθε περίπτωση γι’ αυτές χρησιμοποιούμε τον πράσινο κάδο.
- Στη «δύσκολη» κατηγορία για την ανακύκλωση, περιλαμβάνονται επίσης διάφορες συσκευασίες που δείχνουν «εύκολες». Για παράδειγμα οι συσκευασίες για ψωμί του τοστ, παξιμάδια και τα σχετικά αρτοσκευάσματα, ανακυκλώνονται εξαιρετικά δύσκολα λόγω του φιλμ ΡΡ που χρησιμοποιείται στην κατασκευή τους.
- Δύσκολα όμως ανακυκλώνονται και πολλά είδη της σχολικής περιόδου που έχει ξεκινήσει εδώ και τρεις μήνες. Για παράδειγμα τα εξώφυλλα των τετραδίων, κατασκευασμένα από PVC (πολυβινυλοχλωρίδιο), ή ΡΕ ανακυκλώνονται εξαιρετικά δύσκολα και πρέπει να εναποθέτονται σε μπλε ή πράσινο κάδο. Δύσκολη είναι η διαδικασία διαλογής για τις σχολικές τσάντες, κατασκευασμένες από διάφορα πλαστικά. Γι’ αυτές υπάρχουν ειδικά σημεία ανακύκλωσης. Την ίδια στιγμή τα παγούρια των μαθητών, κατασκευασμένα από PC, απλά δεν ανακυκλώνονται. Το ίδιο υφίσταται και για τις κόλλες και τα στυλό. Όλα αυτά απορρίπτονται στους πράσινους κάδους.
- Στην «κόκκινη ζώνη» της ανακύκλωσης περιλαμβάνονται οικιακά προϊόντα, όπως οι μεμβράνες τροφίμων, οι παγοκυψέλες, τα σφουγγαράκια και τα γάντια μιας χρήσης, όπως επίσης και οι μικτές συσκευασίες πλαστικού χαρτιού που θεωρούνται πολύ δύσκολα ανακυκλώσιμες.
- Η μεμβράνη τροφίμων, κατασκευασμένη από PVC ή LDPE (πολυαιθυλένιο χαμηλής πυκνότητας) σπάνια ανακυκλώνεται και πρέπει να απορρίπτεται στον κοινό κάδο. Η παγοκυψέλη από φιλμ ΡΡ ή LDPE συνήθως δεν ανακυκλώνεται λόγω της καταστροφής της κατά τη χρήση. Την απορρίπτουμε στον πράσινο κάδο. Τα γάντια μιας χρήσης και τα σφουγγαράκια κουζίνας δεν ανακυκλώνονται (τα πρώτα για υγειονομικούς λόγους) και απορρίπτονται στον πράσινο κάδο. Οι μικτές συσκευασίες πλαστικού και χαρτιού κατασκευασμένες από χαρτόνι και ΡΡ, που συναντάμε σε πολλά οικιακά προϊόντα (κυρίως για λαμπτήρες και μπαταρίες, ή και ηλεκτρονικά προϊόντα) ανακυκλώνονται δύσκολα, και για τη διαδικασία η καλύτερη μέθοδος είναι ο διαχωρισμός από το σπίτι. Παρ’ όλα αυτά η επιλογή για την απόρριψη είναι ο μπλε κάδος.
- «Κόκκινες» για την ανακύκλωση είναι και οι συσκευασίες για κρουασάν, κατασκευασμένες από πολυστρωματικά πλαστικά. Απλά δεν ανακυκλώνονται. Τις απορρίπτουμε στον πράσινο κάδο.
- Στο «βαθύ κόκκινο» βρίσκεται και μια σειρά φαινομενικά αθώων προϊόντων της καθημερινότητάς μας, όπως τα πλαστικά για γεύματα ή ροφήματα: καλαμάκια, αναδευτήρες, πλαστικά μαχαιροπήρουνα και πιάτα. Όλα αυτά, βρίσκονται ήδη σε διαδικασία «απόσυρσης» και βάσει της νομοθεσίας θα αποτελούν σύντομα παρελθόν, και θα αντικατασταθούν (όπως ήδη έχει αρχίσει να συμβαίνει) με ανακυκλώσιμα προϊόντα κυρίως με βάση το χαρτί. Μέχρι τότε τα απορρίπτουμε στον πράσινο κάδο.
Δύσκολo ή εύκολο, ωστόσο για την ανακύκλωση, το πλαστικό, είναι ένα υλικό που έχει έρθει για να μείνει, και η ύπαρξή του είναι πλέον συνυφασμένη όχι απλά με την καθημερινότητα, αλλά και με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Χωρίς αυτό τα περισσότερα ίσως καταναλωτικά προϊόντα δεν θα υπήρχαν στην σημερινή μορφή, πρακτικότητα και προσιτότητα. Ενώ ακόμη και εάν μπορούσαν να παραχθούν με άλλα υλικά το κόστος τους θα ήταν κατά πολύ υψηλότερο και ίσως απαγορευτικό.
Επομένως, η υπεύθυνη στάση των καταναλωτών, θα παραμένει το κλειδί για την επίτευξη των στόχων της βιωσιμότητας. Η γνώση για τις κατηγορίες του πλαστικού και των δυνατοτήτων ανακύκλωσης της κάθε μίας, δίνουν τη λύση για μία ζωή στην οποία το πλαστικό θα είναι σύμμαχος και όχι «δαίμονας».
