Εικόνες καταναλωτικής φρενίτιδας και αγοραστικής παράκρουσης που είχαν χρόνια να καταγραφούν έλαβαν χώρα την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2020 στην Αττική, με τους Αθηναίους να σπεύδουν κατά κύματα στα καταστήματα λιανικού εμπορίου σαν να μην υπάρχει αύριο.
Δύο ημέρες μετά την οριστικοποίηση των νέων μέτρων και ελάχιστες ώρες πριν την εφαρμογή του 2ου lockdown σε όλη τη χώρα, καταγράφηκε μια… εσπευσμένη και ειδικών συνθηκών… Black Friday, με τους εμπορικούς δρόμους να βουλιάζουν από κόσμο και τις ουρές στα καταστήματα να ξεπερνούν ακόμη και την παραμονή Χριστουγέννων.
Αν το απόλυτο αγοραστικό… φετίχ του πρώτου lockdown ήταν τα χαρτιά υγείας, τα αντισηπτικά και τα πάσης φύσεως καθαριστικά (πολλά σπίτια έχουν «κάβα» για πολλά χρόνια τέτοια είδη), στο 2ο lockdown υπήρξε μνημειώδης μετατόπιση του τζίρου προς το… κλασικό εμπόριο, ήτοι είδη ρουχισμού, παπούτσια, φόρμες, ηλεκτρικές συσκευές αλλά και βιβλία.
Ακόμη και έμπειροι παράγοντες της αγοράς δεν μπορούσαν να εξηγήσουν το φαινόμενο της που καταγράφηκε, ειδικά για είδη που σε καμιά περίπτωση δε θεωρούνται πρώτης ανάγκης.
Όπως σημειώνει θεσμικός παράγοντας κορυφής της αγοράς του λιανικού εμπορίου στο Liberal Markets, «μια εξήγηση για τη φρενίτιδα που καταγράφηκε είναι ότι η Παρασκευή αυτή (6/11) συμπύκνωσε τις αγορές που είχαν προγραμματιστεί να γίνουν όλες τις επόμενες εβδομάδες, μιας και έχει ξεκινήσει και το 15ήμερο των ενδιάμεσων εκπτώσεων. Ο κόσμος είναι αλήθεια ότι φοβήθηκε μετά την επιβολή του 2ου lockdown, καθώς αρκετοί εκτιμούν ότι θα κρατήσει αρκετά περισσότερο απ’ ό,τι έχει ανακοινωθεί, οπότε έσπευσε να κάνει αγορές που πιθανότατα θα τις έκανε μέσα στο Δεκέμβριο, ίσως και κοντά στα Χριστούγεννα. Σε ένα περιβάλλον τόσο αβέβαιο και με τόσες παραμέτρους να παίζουν ρόλο, αρκετοί καταναλωτές κινήθηκαν επιθετικά, λειτουργώντας και ενστικτωδώς. Άλλωστε, η ψυχολογία είναι άμεσα συνδεδεμένη με το εμπόριο και τον καταναλωτισμό».
Ο ψυχολογικός παράγοντας λοιπόν ήταν κυρίαρχος καταλύτης που οδήγησε τους Αθηναίους στη δίχως αύριο καταναλωτική φρενίτιδα της χθεσινής ημέρας, σε μια συγκυρία εξαιρετικά επιβαρυμένη για όλη την κοινωνία. Ο κόσμος, πιεσμένος και τραυματισμένος ψυχολογικά απ’ ό,τι συμβαίνει τους τελευταίους οκτώ μήνες, φαίνεται πως αναζήτησε διεξόδους χαράς και προσωρινής έστω ευφορίας μέσω κάποιων αγορών καταναλωτικών ειδών, ρούχων και παπουτσιών.
Οι καταστηματάρχες στο κέντρο της Αθήνας, σε μεγάλα εμπορικά αλλά και σε συνοικιακά μαγαζιά, δεν πίστευαν στα μάτια τους. Ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών μέχρι τις 3:30 μ.μ. της Παρασκευής κατέγραψε μεσοσταθμική αύξηση του τζίρου της τάξης του 20%, στα καταστήματα του κέντρου.
«Πιο πολλοί ψωνίζουν εύκολα ρούχα όπως πουλόβερ, φόρμες, κολάν, άνετα παντελόνια. Ρούχα που μπορούν να βάλουν μέσα στο σπίτι και λίγο στη βόλτα» τόνισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Άννα Κοτσαμπασάκη, ιδιοκτήτρια εμπορικού καταστήματος επί της οδού Λέκκα.
Κάτι που έκανε πολύ μεγάλη αίσθηση, ήταν ο αγοραστικός «πυρετός» και για φορητές ηλεκτρικές οικιακές συσκευές, καθώς καταστήματα τύπου Κωτσόβολος, Public και Πλαίσιο επίσης γέμισαν από κόσμο που σχημάτιζε ουρές. Μια εξήγηση που δίνουν παράγοντες της αγοράς είναι ότι αρκετές οικογένειες, αρκετά σπιτικά είχαν κάποιες ανάγκες (είτε ελλείψεις είτε τους είχαν χαλάσει οι προηγούμενες συσκευές), οπότε μη έχοντας καλή εξοικείωση με τις αγορές στο internet, έσπευσαν τώρα να τακτοποιήσουν τις αγορές τους, φοβούμενοι ότι ίσως ο… εγκλεισμός κρατήσει αρκετά περισσότερο από το ανακοινωμένο.
Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έρχεται χειμώνας και… lockdown, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τον… εξοπλισμό που χρειάζεται ένα σπίτι, μια οικογένεια, τόσο από πλευράς απαραίτητων συσκευών, λόγω και της τηλεργασίας και της τηλεκπαίδευσης, όσο και από πλευράς διασκέδασης, όπως μια καλύτερη τηλεόραση ή συσκευή αναπαραγωγής μουσικής.
Ρεκόρ διετίας στην κίνηση στους δρόμους
Η καταναλωτική φρενίτιδα σε συνδυασμό με την προσπάθεια δεκάδων χιλιάδων κατοίκων της Αττικής να φύγουν προς προορισμούς της επαρχίας πριν παρέλθει το όριο της έναρξης του lockdown, προκάλεσε κυκλοφοριακό κομφούζιο σε όλους τους δρόμους του λεκανοπεδίου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τροχαίας, από το πρωί στις 6:00 έως τις 17:00 πέρασαν από τα διόδια Αθηνών - Κορίνθου και Αθηνών - Λαμίας συνολικά 43.996 οχήματα. Συγκεκριμένα, πέρασαν 22.780 από τα διόδια της Αθηνών-Κορίνθου και 21.216 από τα αντίστοιχα της Αθηνών-Λαμίας.
Ενδεικτικό της κυκλοφοριακής συμφόρησης είναι πως Πέμπτη και Παρασκευή καταγράφηκε η μεγαλύτερη κίνηση των τελευταίων δυο ετών στην Αττική. Σύμφωνα με στοιχεία Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας της Περιφέρειας Αττικής στις 5:30 μ.μ. της Παρασκευής η κίνηση στους δρόμους έφτασε στο απόγειο. Σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα ήταν κατά 33% αυξημένη, ενώ το εκπληκτικό είναι ότι ήταν κατά 15% υψηλότερη από την περσινή παραμονή Χριστουγέννων, όπου παραδοσιακά είναι η ημέρα με τη μεγαλύτερη κίνηση σε όλο το έτος.
