Προτεραιότητα στη προφυλακτική αγωγή για καλύτερη διαχείριση της λοίμωξης HIV/AIDS στο πλαίσιο σφαιρικού προϋπολογισμού, το επόμενο στοίχημα.
Μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις για τα συστήματα υγείας αποτελεί η λοίμωξη HIV/AIDS, καθώς ο στόχος είναι τόσο ο άμεσος έλεγχος για τον περιορισμό μετάδοσης, όσο και η άμεση διαχείριση των επιπτώσεων της λοίμωξης. Πρωταρχικό ζήτημα για την επίτευξη του στόχου αυτού είναι η ταχεία έναρξη αντιρετροϊκής αγωγής, καθώς έτσι μπορεί να ελεγχθεί το ιικό φορτίο, ώστε να διασφαλιστεί η υγεία του ατόμου αλλά και να εξαλειφθεί η μετάδοση στην κοινωνία.
Στη χώρα μας, η διαχείριση της λοίμωξης HIV, αποτελεί υπόδειγμα γιατί με τη δημιουργία Μητρώου Ασθενών από την πρώτη στιγμή, επιτεύχθηκε η πλήρης καταγραφή της, η παρακολούθηση, αλλά και ο έλεγχος της δαπάνης.
Μάλιστα σε πρόσφατη επιστημονική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα HIV/AIDS από το Ινστιτούτο Οικονομικών της Υγείας και τον Σύλλογο Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή», με την υποστήριξη της Gilead Sciences, παρουσιάστηκε μελέτη που αποτύπωσε ότι η θεραπεία της λοίμωξης αποδεικνύεται εκτός από αποτελεσματική, και οικονομικά αποδοτική. Μάλιστα, στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, το κόστος ανά άτομο μειώνεται κατά 25%, επιτρέποντας έτσι την απελευθέρωση πόρων στο σύστημα υγείας.
Σύμφωνα με τα δεδομένα που αναλύθηκαν περαιτέρω στο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές Υγείας, το μέσο κόστος αντιρετροϊκής θεραπείας σε ονομαστικές τιμές μειώθηκε την περίοδο της μελέτης κατά 6,7%, παρά την κυκλοφορία 10 νέων θεραπειών το ίδιο διάστημα.
Ταυτόχρονα, η αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής διαχείρισης των ατόμων με HIV, οδηγεί σε εξοικονόμηση πόρων από άλλες μορφές φροντίδας, με το μέσο συνολικό κόστος διαχείρισης του HIV ανά άτομο να βαίνει μειούμενο κατά 25%, από 10.622 ευρώ το 2010 σε 8.003 ευρώ το 2019. Επιπλέον, το κόστος ανά κερδισμένο έτος ζωής για το 2019 εκτιμάται αρνητικό, ήτοι η θεραπεία είναι και πιο αποτελεσματική και πιο φθηνή σε σχέση με εκείνη του 2010.
Επιπλέον, παρότι η ζήτηση για θεραπεία αυξάνεται όσο αυξάνονται οι νέες διαγνώσεις της λοίμωξης, το φαρμακευτικό κόστος της διαχείρισης του HIV μειώνεται ως ποσοστό της συνολικής νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης. Με άλλα λόγια, η δαπάνη για τη φαρμακευτική διαχείριση της HIV λοίμωξης δεν συμβάλλει στην αύξηση της νοσοκομειακής δαπάνης, όπως αυτή καταγράφεται την τελευταία δεκαετία.
Μάλιστα, αν δούμε τη δαπάνη για φαρμακευτική διαχείριση του HIV συγκριτικά με κάποιο άλλο χρόνιο νόσημα για το οποίο υπάρχουν δημοσιευμένα δεδομένα την ίδια περίοδο, όπως ο Σακχαρώδης Διαβήτης, διαπιστώνεται ότι ο ρυθμός αύξησης της φαρμακευτικής δαπάνης είναι μικρότερος από τον ρυθμό αύξησης των ατόμων σε θεραπεία, κάτι που δεν επιβεβαιώνεται στις άλλες θεραπευτικές κατηγορίες.
Η μελέτη αυτή, όπως σημείωσε ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών της Υγείας, καθηγητής κ. Γιάννης Κυριόπουλος “ποσοτικοποιεί όσα συζητάμε και επικαλούμαστε πολιτικά εδώ και αρκετά χρόνια. Και δεν αφήνει περιθώριο αμφισβήτησης.” Επιπλέον, υπογράμμισε: “Χρέος μας, επιστημονικό, είναι να θέσουμε τα δεδομένα στον δημόσιο διάλογο. Και αυτό κάνουμε σήμερα. Χρέος όλων μας πολιτικό, με την αριστοτελική έννοια του όρου, είναι να σκεφτούμε πώς θα δράσουμε επ᾽ αυτών, με ταχύτητα και στόχευση, ώστε να συμφωνήσουμε σε συγκεκριμένο οδικό χάρτη για τα επόμενα βήματα, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.”
Σύμφωνα με τις προτάσεις της μελέτης, η πρακτική που ακολουθείται πρέπει να συνεχιστεί και να διευρυνθεί, όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο από τις διεθνείς καλές πρακτικές και την επιστημονική γνώση, όπως για παράδειγμα με την ενσωμάτωση προγράμματος για παροχή προ έκθεσης προφυλακτικής θεραπείας PreP σε ομάδες πληθυσμού σε αυξημένο κίνδυνο έκθεσης. Είναι καθοριστικό γι΄ αυτές τις ομάδες πληθυσμού να μπορούν να αντιμετωπίσουν πιθανή λοίμωξη προληπτικά για την αποφυγή νόσησης και μετάδοσης, ταυτόχρονα.
Εξάλλου, η τήρηση του μητρώου ασθενών καθιστά τη διαχείριση της λοίμωξης απόλυτα προβλέψιμη, οπότε η εφαρμογή ενός σφαιρικού κλειστού προϋπολογισμού είναι όχι μόνο εφικτή, αλλά και επιθυμητή.
Ένας τέτοιος προϋπολογισμός θα περιλαμβάνει όλα τα κέντρα κόστους, σε όλη τη διαδρομή του ατόμου σε θεραπεία, από την προφυλακτική θεραπεία PreP, τη διάγνωση, την επιβεβαίωση της λοίμωξης, τη χορήγηση αγωγής για την καταστολή του ιού και τη διατήρηση της καλής υγείας μακροχρόνια. Θα επιτρέπει επίσης την ανακατανομή των πόρων στα κέντρα κόστους ανάλογα με την εξέλιξη στη διάγνωση και θεραπεία, ενώ θα αντικατοπτρίζει την επιδημιολογική εξέλιξη της λοίμωξης στη δυναμική της.
