Η πρώτη σύνοδος των 20 ισχυρότερων ηγετών του κόσμου μετά την πανδημία έχει ως στόχο τη χάραξη της παγκόσμιας στρατηγικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ενόψει της διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα (COP26) στη Γλασκώβη από αύριο Κυριακή.
Δεν ήταν λίγα τα φυσικά φαινόμενα στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο που σήμαναν το καμπανάκι του κινδύνου για το περιβάλλον και την επερχόμενη καταστροφή. Παρατεταμένοι καύσωνες, πλημμύρες, πυρκαγιές, λιώσιμο των πάγων.
Σε αντίθεση με ό,τι αναμενόταν ωστόσο, οι προσδοκίες για σημαντικές αλλαγές «κόντυναν» νωρίς, στη σκιά ηχηρών απουσιών, αλλά και πολιτικής ατολμίας στη λήψη αποφάσεων.
Ο ηγέτης του μεγαλύτερου ρυπαντή στον κόσμο, πρόεδρος της Κίνας, Σι Ζινπίνγκ λάμπει δια της απουσίας του από τις διαδικασίες της G20 στη Ρώμη, όπως και ο ομόλογός του της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ενώ τις μεγάλες προσδοκίες από την επιστροφή των ΗΠΑ στις διαπραγματεύσεις, υπό τον νέο αμερικανό πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, ψαλίδισε η πολιτική ατολμία στο εσωτερικό της χώρας για λήψη αποφάσεων στη μάχη για τη σωτηρία του πλανήτη και ο διχασμός στο Κογκρέσο ως προς την αντιμετώπιση των προκλήσεων.
Η ομάδα των 20 χωρών - αποτελείται από 19 χώρες και την Ευρωπαϊκή Ένωση - υπολογίζεται ότι αντιπροσωπεύει το 80% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Το «μετέωρο» βήμα πριν την COP26
Κάτι που σημαίνει ότι οι όποιες αποφάσεις της θα αποτελέσουν τον κορμό για ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών και δράσεων με σκοπό την εξειδίκευσή τους στην επερχόμενη σύνοδο της COP26 στη Γλασκόβη.
Το προσχέδιο των αποφάσεων, που είδε το φως μέσω του Reuters, προβλέπει δράσεις για περιορισμό της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη σε1,5 βαθμό Κελσίου, χωρίς όμως, η συμφωνία να είναι νομικά δεσμευτική.
Επιπλέον, γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένα μέτρα για τον τερματισμό της παράνομης υλοτομίας, των παράνομων εξορύξεων, καθώς και για την προστασία της άγριας ζωής.
Όπως η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία;
Το ραντεβού των ισχυρών στην «αιώνια πόλη» δεν δημιουργεί πολλές ελπίδες για αναστροφή της πορείας προς ουσιαστικές, βιώσιμες επιλογές, παρόλο που όλοι συμφωνούν ότι οι αλλαγή θα έπρεπε να έχει γίνει... χθες.
Όπως γλαφυρά περιέγραψε την κατάσταση ο βρετανός πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, η αποτυχία στην ανάληψη δράσης θα έχει ως αποτέλεσμα την οπισθοδρόμηση του πολιτισμού μας, με τις επόμενες γενιές να καταδικάζονται να ζήσουν χειρότερα από τις δικές μας. Ο πολιτισμός μας μπορεί να καταρρεύσει όπως η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, σημείωσε χαρακτηριστικά ο ίδιος.
Σε κάθε περίπτωση, ένα «φιάσκο» στη Ρώμη θα υπονόμευε τη διάσκεψη COP26 της Γλασκόβης, πριν καν ξεκινήσουν οι διαδικασίες της την Κυριακή, οι οποίες είναι προγραμματισμένο να ολοκληρωθούν στις 12 Νοεμβρίου.
Διαπραγματεύσεις από το 1995
Σημειώνεται ότι οι σύνοδοι COP26 πραγματοποιούνται από το 1995 και αποτελούν ευκαιρία οι διαπραγματευτές από 200 περίπου χώρες να συναντηθούν, να εξετάσουν την πρόοδο που έχουν σημειώσει στους στόχους για την κλιματική αλλαγή και να αποφασίσουν ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος για να προχωρήσουν.
Απώτερος στόχος είναι να υπάρξει στο τέλος της συνόδου κείμενο που θα ορίζει τι πρέπει να γίνει στο μέλλον. Η πλέον επιτυχής σύνοδος θεωρείται εκείνη του 2015, όταν επιτεύχθηκε η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα. Η συμφωνία θέτει σαν στόχο τη διατήρηση της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας αρκετά κάτω από 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.
Αλλά για να επιτευχθεί ο εν λόγω στόχος οι χώρες θα πρέπει να θέσουν νέες δεσμεύσεις ενόψει της φετινής Διάσκεψης των Μερών και να θέσουν πραγματικά σε εφαρμογή τη Συμφωνία του Παρισιού.
Η «εξίσωση» του λιγνίτη
Καθοριστική για την επιτυχία της COP26 στη Γλασκόβη θα είναι η πρόοδος που θα επιτευχθεί όσον αφορά τον λιγνίτη, την πιο επιβλαβή μορφή ενέργειας για το περιβάλλον. Αντιστοιχεί περίπου στο 45% των εκπομπών CO2.
H Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας εκτιμά ότι το προβλεπόμενο επίπεδο παραγωγής λιγνίτη για το 2050 είναι περίπου τετραπλάσιο από το επίπεδο που απαιτείται για την επίτευξη του στόχου για μηδενικές εκπομπές ρύπων μέχρι τα μέσα του αιώνα.
Ωστόσο, προαναγγέλλοντας μία ακόμη απαισιόδοξη έκβαση της Διάσκεψης οι επιστήμονες ζητούν από τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ να μειώσουν τους ρύπους πολύ περισσότερο από όσο τους μειώνουν τώρα ή από όσο πρόκειται να τους μειώσουν με τις δεσμεύσεις που θα ανακοινώσουν στη Γλασκόβη.
Η Διάσκεψη έχει θέσει ως στόχο να δεσμευθούν οι χώρες του πλανήτη σε ταχύτερη μείωση των ρύπων, ώστε να υπάρχουν πιθανότητες να συγκρατηθεί η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου.
Επί του παρόντος, η μέση επιφανειακή θερμοκρασία του πλανήτη έχει ανεβεί κατά 1 βαθμό κελσίου, ενώ αν δεν αλλάξει κάτι, η θερμοκρασία βρίσκεται σε τροχιά αύξησης τουλάχιστον κατά 3 βαθμούς Κελσίου. Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι για τον στόχο του 1,5 βαθμού απαιτούνται μειώσεις ρύπων τουλάχιστον 45% έως το 2030.
Στη Γλασκώβη αναμένεται να συμμετάσχουν 30.000 σύνεδροι και τουλάχιστον 100 ηγέτες.
