Αποτελεσματικότητα, ασφάλεια, πότε θα είναι διαθέσιμο, συγκαταλέγονται στα βασικά ερωτήματα σχετικά με το πειραματικό εμβόλιο της αμερικανικής εταιρείας βιοτεχνολογίας Moderna, που όπως ανακοινώθηκε σήμερα έχει αποτελεσματικότητα της τάξης του 94,5%.
Το BBC παρουσιάζει μέσα από πέντε ερωτήσεις και απαντήσεις όλα όσα γνωρίζουμε σύμφωνα με την ανακοίνωση της εταιρείας.
1. Πόσο αποτελεσματικό είναι;
Στην κλινική δοκιμή της Moderna συμμετείχαν περισσότεροι από 30.000 συμμετέχοντες στις ΗΠΑ που χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, με μια ομάδα να έχει λάβει τις δύο δόσεις του εμβολίου και η άλλη ομάδα να έχει λάβει ένα εικονικό φάρμακο. Σύμφωνα με το πρωτόκολλο της μελέτης, οι συμμετέχοντες έπρεπε να παρουσιάσουν συμπτώματα και να διαγνωστούν θετικοί μετά από τεστ για να θεωρηθούν «επιβεβαιωμένη περίπτωση».
Μετά από ανάλυση δεδομένων από 95 συμμετέχοντες με επιβεβαιωμένα κρούσματα Covid-19 τουλάχιστον δύο εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου, οι ερευνητές αναφέρουν ότι το εμβόλιο έχει αποτελεσματικότητα 94,5%.
Δηλαδή, μόνο πέντε περιπτώσεις μεταξύ αυτών που έλαβαν το εμβόλιο νόσησαν ενώ τα άλλα 90 από τα περιστατικά Covid-19 εμφανίστηκαν μεταξύ των συμμετεχόντων στους οποίους είχε χορηγηθεί εικονικό φάρμακο.
2. Είναι ασφαλές;
Οι περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν ήπιες έως μέτριες. Ένα σημαντικό ποσοστό των εθελοντών ωστόσο, εμφάνισε πιο σοβαρούς πόνους αφότου έλαβε τη δεύτερη δόση, συμπεριλαμβανομένου και του 10% που εμφάνισε κόπωση αρκετά σοβαρή ακόμη και για τις καθημερινές δραστηριότητες, ενώ άλλο ένα 9% είχε σοβαρούς σωματικούς πόνους.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Πίτερ Οπένσο του Imperial College του Λονδίνου, τέτοια είναι τα συμπτώματα που πρέπει να αναμένει κανείς από οποιοδήποτε εμβόλιο «κάνει την δουλειά του».
3. Τι δεν γνωρίζουμε;
Πρώτα από όλα, τη διάρκεια της προστασίας που προσφέρει. Σε αυτή τη φάση, δεν είναι ακόμα γνωστό πόσο διαρκεί η ανοσία την οποία αποκτά κάποιος όταν κάνει το εμβόλιο, καθώς οι επιστήμονες της Moderna θα πρέπει να παρακολουθήσουν τους εθελοντές της έρευνας για πολύ καιρό ακόμα, προκειμένου να καταλήξουν σε κάποιο συμπέρασμα.
Επιπλέον, δεν υπάρχουν στοιχεία για το πόσο ικανοποιητικά λειτουργεί σε γηραιότερες ηλικιακές ομάδες, οι οποίες κινδυνεύουν περισσότερο να χάσουν τη ζωή τους από COVID-19.
«Η συνολική αποτελεσματικότητα υπήρξε αξιοσημείωτη, είναι μια σπουδαία ημέρα», δήλωσε στο BBC ο Ταλ Ζακς, επικεφαλής ιατρός της Moderna. Ωστόσο, ο Ζακς δήλωσε στο BBC ότι τα στοιχεία τους έως τώρα δείχνουν ότι το εμβόλιο «δεν φαίνεται να χάνει την ισχύ του» ανάλογα με το πόσο μεγάλη είναι η ηλικία.
4. Σε τι τεχνολογία βασίζεται;
Η Moderna έχει αναπτύξει ένα «εμβόλιο RNA». Αυτό σημαίνει ότι μέρος του γενετικού κώδικα του κορoνοϊού ενίεται στο σώμα.
Αυτό αρχίζει να παράγει ιικές πρωτεΐνες – αλλά όχι ολόκληρο τον ιό – που είναι αρκετές για να «εκπαιδεύσουν» το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί, παράγοντας τόσο αντισώματα, όσο και ένα άλλο μέρος του ανωσοποιητικού συστήματος, τα T-λεμφοκύτταρα, για την καταπολέμηση του κορoνοϊού.
5. Πότε θα είναι διαθέσιμο;
Εξαρτάται από την χώρα κατοικίας και την ηλικία του καθενός. Η Moderna λέει ότι θα καταθέσει αίτηση στις αμερικανικές αρχές τις προσεχείς εβδομάδες, εκτιμώντας ότι θα έχει 20 εκατ. δόσεις διαθέσιμες στις ΗΠΑ.
Η εταιρεία ελπίζει ότι θα είναι σε θέση να διαθέσει ένα δισ. δόσεις διαθέσιμες σε όλο τον πλανήτη από το ερχόμενο έτος και θα αιτηθεί έγκριση και σε άλλες χώρες.
