Τεστ που συχνά δεν δίνουν αξιόπιστο αποτέλεσμα. Δυσκολία στην αποτροπή συγκεντρώσεων πολλών ατόμων σε δημόσιους χώρους. Δυστοκία στην ανίχνευση των κρουσμάτων, πολλώ δε μάλλον των ασυμπτωματικών, αδυναμία ελέγχου των ταξιδιωτών, της τήρησης μέτρων από τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και της συνδυαστικής τους εφαρμογής, είναι ανάμεσα στους δέκα λόγους για τους οποίους η πανδημία έχει ξεφύγει.
Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουν οι ειδικοί της Ομάδας Στρατηγικής κατά των Λοιμώξεων του προγράμματος εκτάκτων αναγκών του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), σε δημοσίευσή τους στο επιστημονικό περιοδικό "The Lancet". Σε αυτήν επιχειρούν να αναζητήσουν τα κενά στην αντιμετώπιση της πανδημίας από τα διάφορα κράτη, βάσει των δεδομένων που είναι γνωστά μέχρι σήμερα.
Στην πράξη, οι ειδικοί του ΠΟΥ σημειώνουν ότι η πιο σωστή προσέγγιση είναι η ανάπτυξη μακροπρόθεσμων στρατηγικών με έμφαση στην πρόληψη της μετάδοσης, την προστασία των ομάδων υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση και την υποστήριξη της έρευνας για την καλύτερη κατανόηση του ιού, της νόσου, ώστε να υπάρξουν αποτελεσματικές λύσεις.
Μέχρι στιγμής, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα παιδιά μεταδίδουν τη νόσο όσο και οι ενήλικες, έστω και χωρίς να έχουν σοβαρά συμπτώματα. Επιπλέον, ο ιός δεν δείχνει να συμπεριφέρεται όπως η γρίπη και επανεμφανίζεται σε εστίες ή με εξάρσεις, όχι πάντα σε κύματα, αλλά με ταχύτατη και ευρεία μετάδοση στην κοινωνία.
Δεν είναι ακόμη γνωστά όμως : Τα επίπεδα ανοσίας και η ανταπόκριση του ανοσοποιητικού, οι συνολικές επιπτώσεις της ασθένειας και τα μακροπρόθεσμα επακόλουθά της, η πιθανότητα επαναμόλυνσης και το δυναμικό του ιού να γίνει ενδημικός, δηλαδή να προκαλεί επιδημίες κατά περιόδους.
Και μέχρι να μάθουμε περισσότερα σχετικά με την ανοσία στον ιό, δεν είναι δυνατόν να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις.
Συνεκτική στρατηγική
Σύμφωνα με την έρευνα που βασίζεται σε στοιχεία από διάφορες χώρες της Ευρώπης και της Ασίας, όπως η Γερμανία, Νότια Κορέα, Ιαπωνία, Χονγκ Κονγκ, Σιγκαπούρη και Βιετνάμ, η στρατηγική που περιλαμβάνει ενεργή αναζήτηση των κρουσμάτων, η ιχνηλάτηση επαφών και η περίθαλψη σε καραντίνα μπορούν να περιορίσουν την εξάπλωση της πανδημίας σε διαχειρίσιμο επίπεδο, αποτρέποντας τις πιέσεις στο σύστημα υγείας και μειώνοντας τη συνολική θνησιμότητα.
Για την εφαρμογή όμως αυτής της στρατηγικής χρειάζονται:
- Κατανόηση, εμπιστοσύνη και συμμετοχή όλων των πληθυσμιακών ομάδων.
- Μείωση της μετάδοσης με βασικές επιδημιολογικές παρεμβάσεις και μέτρα δημόσιας υγείας, και
-Κατανόηση ότι τυχόν πιθανά εμβόλια και θεραπείες θα είναι μόνο μέρος της λύσης και ότι θα αποδώσουν καλύτερα σε συνδυασμό με μια μακροπρόθεσμη συνολική στρατηγική δημόσιας υγείας.
Τα ταξίδια
Οι ειδικοί του Οργανισμού, επισημαίνουν ότι σε αυτή τη συνεκτική πολιτική απαιτείται και συνεχής αξιολόγηση των διεθνών ταξιδιών, δεδομένου ότι ο χρόνος επώασης της νόσου κυμαίνεται μεταξύ 2-14 ημερών, πολλοί ταξιδιώτες παραμένουν ασυμπτωματικοί ή με ήπια συμπτώματα, και επιστρέφουν στις οικογένειές τους, χωρίς καραντίνα, ενώ περνούν αρκετές ημέρες μέχρι να αναζητήσουν διάγνωση και το τεστ να βγει θετικό.
Πολλά κράτη ζητούν αρνητικό τεστ στους διεθνείς ταξιδιώτες και καραντίνα μετά την άφιξη, ενώ οι ειδικοί του ΠΟΥ προσθέτουν παρότρυνση των ταξιδιωτών να παρακολουθούν την υγεία τους και να τηρούν κατά γράμμα τις ατομικές προφυλάξεις, και να μην ταξιδεύουν αν αρρωστήσουν.
Επισημαίνουν όμως, ότι οι διαφορετικές στρατηγικές για τεστ σε πολλές χώρες δεν δίνουν πάντα αξιόπιστες πληροφορίες για την κατάσταση της μεταδοτικότητας στην κάθε χώρα (σύγκριση επιβεβαιωμένων κρουσμάτων με πραγματικό αριθμό μολύνσεων) και τονίζουν ότι χρειάζεται επειγόντως η καθιέρωση πιο ουσιαστικών δεικτών για την συχνότητα της λοίμωξης και της μετάδοσής της.
Στο πλαίσιο αυτό, καταλήγουν ότι οι χώρες πρέπει να ενθαρρύνουν την έρευνα για το νέο ιό προκειμένου να συμβάλλουν στην κατανόηση των επιδράσεών του, αλλά και για την ανακάλυψη νέων θεραπευτικών σχημάτων.
10 βασικά μέτρα
Παράλληλα, παραθέτουν 10 σημεία στρατηγικής που πρέπει να εφαρμόζει η κάθε χώρα για την αποτελεσματική μείωση της μετάδοσης.
1. Ταχεία ανίχνευση ασθενών, εστιών μετάδοσης και περιοχών με αυξημένη μετάδοση. Ενίσχυση επιτήρησης περιστατικών αναπνευστικών νοσημάτων στο σύστημα υγείας, αλλά και στα σχολεία, τις οικογένειες με παιδιά που πηγαίνουν σχολείο και χώρους εργασίας.
2. Απομόνωση και παροχή θεραπείας στους ασθενείς σε απομόνωση
3. Διερεύνηση εστιών με αναδρομική ανίχνευση επαφών στις οποίες θα διενεργούνται τεστ για την αναγνώριση του σημείου μετάδοσης.
4. Μείωση της μετάδοσης στην κοινωνία. Τεστ σε πιθανά περιστατικά, με ιχνηλάτηση επαφών τους και καραντίνα, αλλά και άμεση παροχή περίθαλψης, εφόσον παρουσιαστούν συμπτώματα.
5. Ενίσχυση των μέτρων ελέγχου για τη διασφάλιση ότι τα άτομα, οι τοπικές κοινωνίες, οι φορείς συμμετέχουν πλήρως στον έλεγχο της τήρησης των μέτρων της φυσικής απόστασης, της μάσκας, της υγιεινής των χεριών και του βήχα με τη χρήση χαρτομάντηλου.
6. Εφαρμογή των τεστ στο πλαίσιο στρατηγικής, με πολύ ευαίσθητα αντιδραστήρια μοριακού ελέγχου, αντιγόνων και αντισωμάτων, σε συνδυασμό με ιχνηλάτηση επαφών, διάγνωση και διαχείριση των ασθενών.
7. Προστασία του συστήματος υγείας. Διασφάλιση επάρκειας στις υπηρεσίες υγείας προκειμένου να μπορούν να καλύψουν την επιβάρυνση από την νόσο, αλλά και τη μελλοντική επανεμφάνισή της, με προστασία των επαγγελματιών υγείας, ενίσχυση των μέτρων πρόληψης λοιμώξεων και ενίσχυση της δυναμικότητας του συστήματος υγείας στην περίπτωση αυξημένων αναγκών. Ιδιαίτερη έμφαση στις ομάδες υψηλού κινδύνου και τα ιδρύματα φιλοξενίας τους.
8. Μετριασμός του κινδύνου με αποτροπή δημόσιων συγκεντρώσεων και εκδηλώσεων
9. Συμμετοχή των επιχειρήσεων και δέσμευση του ιδιωτικού τομέα διασφάλιση της υγείας του εργατικού δυναμικού.
10. Λήψη βραχυπρόθεσμων μέτρων πρόληψης και μετριασμού των επιπτώσεων της νόσου, όπως περιορισμένου χρόνου κλείσιμο σε χώρους έντονης μετάδοσης, μέχρι η μετάδοση να μειωθεί ή να εξαλειφθεί.
