Καμπανάκι κινδύνου «χτυπούν» οι επιστήμονες, υπογραμμίζοντας πως η διασπορά του κορονοϊού είναι πλέον ανεξέλεγκτη καθώς τα κρούσματα είναι πολύ αυξημένα αλλά η συντριπτική τους πλειονότητα δεν δηλώνεται πουθενά, με συνέπεια να βλέπουμε μόνο την κορυφή ενός γιγάντιου παγόβουνου. Έτσι το μόνο σίγουρο είναι πως στις Αυγουστιάτικες διακοπές, ο κορονοϊός θα είναι παρών και στο νησί και στην πόλη (για όσους δεν φύγουν ή ήδη επέστρεψαν) και πως όσοι δεν έχουν ακόμα κολλήσει, το πιθανότερο είναι ότι θα κολλήσουν μέχρι το τέλος του Αυγούστου και θα επιστρέψουν με τον ιό στις αποσκευές τους!
Τα προβλεπτικά μοντέλα του καθηγητή Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ Δημοσθένη Σαρηγιάννη εκτιμούν ότι τα ενεργά κρούσματα στην επικράτεια ξεπερνούν τα 400.000 και πως οι νέες διαγνώσεις είναι τουλάχιστον τριπλάσιες από αυτές που εντοπίζονται από την επιδημιολογική επιτήρηση. Από τη δική του μεριά ο Νίκος Καπραβέλος διευθυντής ΕΣΥ στη Β’ Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του νοσοκομείου «Παπανικολάου» Θεσσαλονίκης υπογραμμίζει ότι για καλοκαιρινό μήνα είχαμε πάρα πολλά κρούσματα μέσα στον Ιούλιο και καταγράφηκαν περίπου 700-800 θάνατοι, αριθμός που παραμένει υψηλός, με τους ευπαθείς ασθενείς, ηλικίας άνω των 70 ετών να είναι στατιστικά αυτοί που νοσούν βαρύτερα και κινδυνεύουν να διασωληνωθούν και να καταλήξουν από την covid 19.
Στα νοσοκομεία του ΕΣΥ της επικράτειας νοσηλεύονται περίπου 2000 ασθενείς και οι διασωληνώμενοι ανέρχονται στους 140 περίπου, αλλά υπάρχουν και αρκετές δεκάδες ασθενών που νοσηλεύονται σε ειδικούς θαλάμους (ΜΑΦ-Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας). Ο Νίκος Καπαρβέλος θυμίζει ότι σε αυτό το στάδιο της πανδημίας, τα δύο ισχυρότερα «όπλα» που διαθέτουμε για τον περιορισμό της διασποράς και την προστασία από τη βαριά νόσηση περιλαμβάνουν αφενός τη μάσκα η οποία πρέπει να χρησιμοποιείται στα ΜΜΕ, τα πλοία, τα τρένα και τα αεροπλάνα και όπου υπάρχουν συνωστισμοί (σοκάκια, μπαρ, πανηγύρια, φεστιβάλ συναυλίες κτλ) και αφετέρου την 4η δόση την οποία πρέπει να κάνουν όσοι είναι άνω των 60 ετών και αντιμετωπίζουν είτε γηριατρική ανοσοκαστατολή (ανίσχυρο ανοσοποιητικό λόγω προχωρημένης ηλικίας) είτε έχουν υποκείμενα νοσήματα, οπότε η υγεία τους είναι ακόμα πιο εύθραυστη.
Δυστυχώς οι συμπολίτες μας που νοσούν βαριά είναι ηλικιωμένοι και συχνά ανεμβολίαστοι. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με δύο μελέτες, η διενέργεια των αναμνηστικών δόσεων μειώνει κατά 30 φορές τον κίνδυνο του θανάτου από covid 19 στους ηλικιωμένους άνω των 80 ετών, όπως προσθέτει ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας και προληπτικής ιατρικής ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής, Α’ Αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ. Οι ηλικιωμένοι συνήθως κολλούν τον κορονοϊό από τους νεότερους συγγενείς τους (παιδιά, εγγόνια, ανίψια κτλ), που έχουν πολύ υψηλή κινητικότητα, κυκλοφορούν σε μέρη υψηλού συνωστισμού κι έχουν πάρα πολλές επαφές.
Γι αυτό άλλωστε ο καθηγητής πνευμονολογίας ΕΚΠΑ Στέλιος Λουκίδης πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας συστήνει σε όλους όσοι πηγαίνουν διακοπές και ειδικότερα στους νέους, όταν επιστρέφουν από το νησί, τα μπαράκια, τα beach parties και τα πλημμυρισμένα με λαοθάλασσα σοκάκια να μην βιάζονται να επισκεφθούν τους μεσήλικες ή ηλικιωμένους γονείς τους και ακόμα περισσότερο τον παππού και τη γιαγιά. Είναι προτιμότερο και πιο υπεύθυνη στάση να αφήσουν να περάσουν μερικές ημέρες, να κάνουν self- test και όταν πάνε να τους επισκεφθούν να φορούν μάσκα.
Η μάσκα εξακολουθεί να είναι υποχρεωτική στα αστικά μέσα συγκοινωνίας και στα πλοία (στους εσωτερικούς χώρους)-ωστόσο ελάχιστοι επιβάτες την φορούν. Και μπορεί να βλέπουμε στα σούπερ-μάρκετ στην Αθήνα και στις άλλες πόλεις αρκετούς ηλικιωμένους ανθρώπους να φορούν μάσκα ενώ κάνουν τα ψώνια τους αλλά στα νησιά η μάσκα είναι πρακτικά ανύπαρκτη και σε εσωτερικούς χώρους και στα πηγμένα με κόσμο σοκάκια.
Όπως επισημαίνει η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ, Ματίνα Παγώνη από τη Λήμνο που βρίσκεται, μάσκα δεν φορά κανείς και οι τουρίστες που έρχονται από το εξωτερικό συμπεριφέρονται -όπως και πολλοί συμπολίτες μας -σαν να τελείωσε οριστικά η πανδημία. Μάλιστα αυτό το γεγονός -ότι για πολλά κράτη ο κορονοϊός «τελείωσε», ωθεί τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να κάνει εκκλήσεις για προσοχή κι επαγρύπνηση, βλέποντας την εκτόξευση των κρουσμάτων.
Το βασικό πρόβλημα με τους νέους είναι πως υποεκτιμούν τα όποια συμπτώματα και δεν κάνουν τεστ ή αν κάνουν δεν το δηλώνουν πουθενά και παίρνουν την … ευθύνη πάνω τους, ξέροντας ότι θα κάνουν πιθανώς υψηλό πυρετό για δύο ημέρες (μπορεί και τρεις) και μετά θα είναι καλά. Κάποια από τα κρούσματα μπορεί να έχουν και πονοκέφαλο και μυαλγίες για λίγες ημέρες, με τα long covid συμπτώματα να εμφανίζονται στατιστικά σε λιγότερους ανθρώπους, τώρα που έχουν επικρατήσει τα στελέχη Ο4 και Ο5 (σε σχέση με το τι συνέβαινε με παλιότερες μεταλλάξεις).
Η αποφυγή της δήλωσης του κρούσματος γίνεται για εύλογους λόγους, για να μην αλλάξουν οι θετικοί στον κορονοϊό άνθρωποι το πρόγραμμά τους και να μην χάσουν τις διακοπές τους-κάτι που φυσικά είναι λάθος και βάζει τον περίγυρό τους (και όχι μόνο) σε κίνδυνο. Η Ματίνα Παγώνη θυμίζει ότι το ισχύον πρωτόκολλο που πρέπει να ακολουθείται πιστά περιλαμβάνει 5 ημέρες απομόνωση, έξοδο από την απομόνωση με αρνητικό τεστ και χρήση μάσκας υψηλής προστασίας για άλλες 5 ημέρες.
Αν δεν δηλώνονται τα κρούσματα, τότε τα θετικά στον κορονοϊό άτομα που συνωστίζονται με εκατοντάδες άλλους ανθρώπους σε παραλίες, σοκάκια και μαγαζιά νυχτερινής διασκέδασης είναι πρακτικά «αόρατα» και δεν μπορούμε να έχουμε καμία επιδημιολογική επιτήρηση, με συνέπεια τα κρούσματα να αυξηθούν κι άλλο και όλους τους ειδικούς να προβληματίζονται για το τι θα συμβεί τον Σεπτέμβριο, όταν θα επιστρέψουμε στις πόλεις, τους κλειστούς εργασιακούς χώρους και τους κλειστούς χώρους ψυχαγωγίας κι εστίασης. Βέβαια σε αυτόν τον διαρκή «πόλεμο» δεν είμαστε ανοχύρωτοι.
Η Ματίνα Παγώνη θυμίζει ότι το φθινόπωρο θα ξαναρχίσουν οι εμβολιασμοί -αν και η ίδια διατηρεί πολλές αμφιβολίες για το αν θα καταφέρουμε να έχουμε εγκαίρως διαθέσιμο το επικαιροποιημένο εμβόλιο-ενώ έχουν βοηθήσει πολύ και τα αντιικά χάπια, που έχουν συμβάλλει ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα για πολλούς συνανθρώπους μας άνω των 60 ετών, οι οποίοι παίρνουν τα χάπια, μετά την απαραίτητη διαδικασία και επιστρέφουν σπίτι τους για να αναρρώσουν, χωρίς τον κίνδυνο επιπλοκών και βαριάς νόσησης.
Όπως ενημερώνει ο υπουργός υγείας Θάνος Πλεύρης η διαδικασία με τα αντιικά φάρμακα έχει συμβάλλει πολύ στο να μειωθεί ο αντίκτυπος της covid 19 λοίμωξης στους ευπαθείς συμπολίτες μας και εξυπηρετούνται περίπου 500 αιτήσεις στην ειδική πλατφόρμα την ημέρα. Το μήνυμα των ειδικών πάντως μέχρι τον Σεπτέμβρη είναι πως ο κορονοϊός δεν θα κάνει…διακοπές ή μάλλον θα κάνει μαζί μας διακοπές και θα πρέπει να συμπεριφερόμαστε υπεύθυνα όσο ο ιός παραμένει πανταχού παρών-γιατί την δική μας ανευθυνότητα την πληρώνουν οι ευπαθείς συνάνθρωποί μας άνω των 70 ετών και οι ακόμα πιο ηλικιωμένοι.