Στην παρουσίαση του βιβλίου του Παναγιώτη Καρκατσούλη «Διοικώντας (σ)την κρίση» μίλησε το απόγευμα της Τετάρτης ο Σταύρος Θεοδωράκης, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη απαλλαγής της δημόσιας διοίκησης από τον κομματικό έλεγχο. Για το βιβλίο μίλησαν επίσης o Χαρίδημος Τσούκας και ο Γιάννης Μανιάτης.
Τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος Μαρία Νικόλτσιου σε μια κατάμεστη αίθουσα, παρ'' όλη τη βροχή και τις πορείες που γίνονταν εκείνη την ώρα στο κέντρο της Αθήνας. Παρόντες -εκτός από πολλούς φίλους του Παναγιώτη Καρκατσούλη, πρώην φοιτητές του και νυν στελέχη της δημόσιας διοίκησης και εθελοντές του Ποταμιού- ήταν οι βουλευτές του Ποταμιού Γιώργος Μαυρωτάς και Σπύρος Λυκούδης καθώς και ο πρόεδρος της Κοινωνίας Αξιών, Στέλιος Φενέκος (πρώην διοικητής του ναυστάθμου Κρήτης στη Σούδα).
Το παρόν έδωσαν, επίσης, οι: Γιάννης Παπανικολάου, Αλέξανδρος Μαλλιάς, Κωστής Μπιτζάνης, Γιάννης Μειμάρογλου, Θεοφάνης Τάσης, Βασίλης Μαρκής, Παναγιώτης Βλάχος, Άννα Λυδάκη, Δημήτρης Τσιόδρας, Παναγιώτης Πασπαλιάρης, Παντελής Αβραμίδης, Βασίλης Χαρόπουλος, Γιάννης Κωνσταντινίδης, Πάνος Μπιτσαξής, Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης.
Ο κ. Θεοδωράκης αναφέρθηκε στο πάγιο πρόταγμα της πολιτικής του για την απαλλαγή της δημόσιας διοίκησης από την κομματική μπότα. Ένα πρόταγμα το οποίο αποτελεί και την προμετωπίδα της πλατφόρμας με την οποία διεκδικεί την αρχηγία του νέου προοδευτικού φορέα. Στάθηκε, δε, ιδιαίτερα στο γεγονός ότι στον νέο αυτό φορέα υπάρχει χώρος για κεντροαριστερούς, φιλελεύθερους, σοσιαλδημοκράτες, κεντρώους, οικολόγους.
Σημείωσε, επίσης, ότι τόσο ο ίδιος όσο κι ο Γιάννης Μανιάτης έχουν συμφωνήσει ότι όποιος από τους δύο κι αν εκλεγεί στην αρχηγία του νέου φορέα, θα στηρίξει ο ένας τον άλλο στη μάχη κατά του κομματικού κράτους. Αναφερόμενος στον Παναγιώτη Καρκατσούλη, ο κ. Θεοδωράκης εξήρε το ήθος του και την ικανότητά του να μπορεί ταυτόχρονα να είναι ένας ικανός στρατηγός αλλά κι ένας εργατικός στρατιώτης όταν οι περιστάσεις το απαιτούν.
Πέρα από αυτό, όμως, επισήμανε ότι ο Παναγιώτης Καρκατσούλης έχει τη γνώση κι έχει διαμορφώσει το σχέδιο για το τι πρέπει να γίνει στην ελληνική δημόσια διοίκηση. Άλλωστε, συνέχισε ο Σταύρος Θεοδωράκης, τέτοιους ανθρώπους έχει επιλέξει να έχει στο πλευρό του, τέτοιους ανθρώπους με γνώση και σχέδιο για τον τομέα τους.
Ο Χαρίδημος Τσούκας έκανε έναν παραλληλισμό μεταξύ του Παναγιώτη Καρκατσούλη και του εμβληματικού χαρακτήρα του «Yes Minister», ο οποίος είναι ένα στέλεχος στο ανώτατο κλιμάκιο της διοίκησης με άριστη τεχνοκρατική γνώση των θεμάτων του. Αναφέρθηκε επίσης στον θεσμό του γενικού γραμματέα του υπουργικού συμβουλίου που ισχύει στη Μεγάλη Βρετανία, έναν θεσμό όπου ο εκάστοτε κάτοχος του τίτλου είναι ο επικεφαλής της δημόσιας διοίκησης και παραμένει στη θέση αυτή ανεξάρτητα από την εναλλαγή των κυβερνήσεων. Είναι ένας θεσμός που δείχνει πως οι Βρετανοί αξιολογούν ως καίριο το θέμα της δημόσιας διοίκησης, το αξιολογούν ως ένα θέμα που υπερβαίνει τις κομματικές περιχαρακώσεις.
Το βιβλίο του Παναγιώτη Καρκατσούλη, είπε ο Χαρίδημος Τσούκας, έχει ταυτόχρονα μια θεωρητική επάρκεια και μια επιχειρησιακή πρόταση. Η θεωρητική επάρκεια εδράζεται στη θεωρία των συστημάτων, της οποίας μελετητής έχει υπάρξει ο συγγραφέας. Η κεντρική ιδέα της θεωρίας συστημάτων είναι ότι οι περίπλοκες νεωτερικές κοινωνίες είναι ένα σύστημα που αποτελείται από άλλα αυτοαναφερόμενα συστήματα. Το σύστημα της δημόσιας διοίκησης, έτσι όπως το περιγράφει ο συγγραφέας βασίζεται και αναπαράγεται πάνω στην διχοτομούσα διάκριση: «κομματικός φίλος – μη κομματικός φίλος». Δηλαδή, όλες οι ενέργειες του διοικητικού συστήματος νοηματοδοτούνται, αποκτούν νόημα μόνο υπό το πρίσμα αυτής της διάκρισης.
Αν το σκεφτεί κανείς, είπε κλείνοντας ο Χαρίδημος Τσούκας, με αυτό τον τρόπο κάνουν νόημα και ερμηνεύονται οι καθυστερήσεις στη δημόσια διοίκηση κι όλα τα άλλα «παράλογα» φαινόμενα που συμβαίνουν σε αυτή, τα οποία μας αρέσει να διηγούμαστε ανεκδοτολογικά. Άλλωστε, αυτός είναι ο λόγος που δεν μπορεί η ελληνική δημόσια διοίκηση να αλλάξει με εύκολες «συνταγογραφημένες» μεταρρυθμίσεις και λίστες με βήματα αλλαγής που καταθέτουν οι σύμβουλοι επιχειρήσεων. Η δημόσια διοίκηση είναι μια αποτύπωση της ελληνικής ταυτότητας, απεικονίζει τον τρόπο που είναι οργανωμένη η ελληνική κοινωνία και γι' αυτό η μεταρρύθμισή της δεν είναι μια τεχνική άσκηση αλλά μια βαθιά πολιτική διαδικασία.
Στη συνέχεια ο Γιάννης Μανιάτης αναφέρθηκε στο καταστροφικό τρίπτυχο πελατειακός κρατισμός– πολιτικός λαϊκισμός – οικονομικός παρασιτισμός. Το τρίπτυχο αυτό αποτέλεσε την βάση εκτροπής του ύστερου μεταπολιτευτικού κράτους. Το τρίπτυχο αυτό, που κυοφόρησε την εθνική κρίση αλλά λειτούργησε και ως «καλός» αγωγός μεταφοράς της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στη χώρα , δυστυχώς υπηρετήθηκε και αναπαράχθηκε διακομματικά από το πολιτικό σύστημα αλλά και την κοινωνία, βεβαίως με την αναλογούσα ευθύνη για τον καθένα, είπε ο πρώην υπουργός.
Αναπτύσσοντας τη συλλογιστική αυτή, ο Γιάννης Μανιάτης τόνισε ότι ο πελατειακός κρατισμός, νοοτροπία και υπόδειγμα με βαθύτερες ρίζες οδήγησε σε μια τοξική συναλλαγή αλληλεξάρτησης πολιτικού συστήματος και κοινωνίας με τελικό αποτέλεσμα την κρατική αποδιοργάνωση, διοικητική και δημοσιονομική. Ο πολιτικός λαϊκισμός, δυστυχώς υπέταξε κάθε πολιτική στάση ευθύνης και υπεράσπισης του γενικού συμφέροντος , υπέρ των μεμονωμένων, εφήμερων και πολλές φορές ιδιοτελών κομματικών ή συντεχνιακών συμφερόντων και τέλος ο οικονομικός παρασιτισμός διέλυσε τις παραγωγικές βάσεις της χώρας στο όνομα μιας δανειακής υπερκατανάλωσης υποθηκεύοντας επί της ουσίας την εθνική αξιοπρέπεια και την κοινωνική συνοχή και κυρίως το μέλλον της νέας γενιάς για πολλές δεκαετίες.
Ο Παναγιώτης Καρκατσούλης, περιγράφοντας της διαδικασία συγγραφής του «Διοικώντας (σ)την κρίση», είπε ότι ένιωθε την ανάγκη να υπάρξει μια άλλη πρόταση που θα πρόσφερε μια διαφορετική εννοιολόγηση των μεταρρυθμίσεων με ιδιότητες τέτοιες που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το κεντρικό πρόβλημα της Ελλάδας, τον πελατειακό κρατισμό, και που θα έδινε μια προοπτική ελπιδοφόρα αντί της κοινωνίας ερειπίων που βιώνουμε τώρα. Αυτή ακριβώς η άλλη πρόταση παρουσιάζεται στο «διοικώντας (σ)την κρίση. Έχει ως επίκεντρο την ελληνικότητα, μια έννοια κακοποιημένη όσο λίγες, από δεξιούς και αριστερούς λαϊκιστές.
Αναλύοντας τα βασικά χαρακτηριστικά της (ευρηματικότητα, πρωτοβουλία, τόλμη, εργατικότητα, αλληλεγγύη, ελευθερία, αίσθηση μέτρου) ο Παναγιώτης Καρκατσούλης δείχνει στο βιβλίο του, πώς μπορεί να οικοδομηθεί επ' αυτής μια μεταρρυθμιστική πρόταση: Αυτή θα απελευθερώσει το κράτος από τον θανάσιμο εναγκαλισμό του κόμματος που κυβερνάει και ταυτόχρονα θα μετασχηματίσει το «βαρίδι της ανάπτυξης» σε κεντρικό μηχανισμό παραγωγής πλούτου και ευημερίας.
